Ảnh hưởng của tin đồn trên TTCK là rất lớn

Báo giới đã có bài phỏng vấn ông Hoàng Thạch Lân – Phó Giám đốc CTCK SME Chi nhánh TP.HCM về các diễn biến trên thị trường hiện nay.

Thị trường đã vượt đỉnh của tháng 8 năm 2008. Ông có nhận định gì về diễn biến thị trường trong giai đoạn hiện nay?

Chúng tôi thuờng nhận định rằng thị truờng lên hay xuống luôn luôn gắn liền với sự kỳ vọng hoặc phản ứng của công chúng đầu tư đối với những tin vĩ mô nhất định.

Hiện nay vẫn là đầu tháng 9, ngoại trừ những dự báo kinh tế lẻ tẻ thì thị truờng không có nhiều tin hỗ trợ. Sự kỳ vọng tập trung vào gói kích cầu đợt 2, nhưng có trong lẽ tháng này chúng ta vẫn chưa thể biết được gì hơn.

Nói cách khác, tin tốt có thể đến trong thời gian cuối tháng 9 và đầu tháng 10. Tin xấu, nhất là lạm phát (mà theo các chuyên gia kinh tế sẽ có độ trễ khoảng 7-8 tháng so với thời điểm triển khai gói kích cầu) nếu có đến cũng đến muộn hơn nữa.

Tin xấu vào lúc này có lẽ là hàng loạt thông báo bán cổ phiếu của các cổ đông nội bộ của nhiều công ty niêm yết (nhất là sàn HNX), nhưng tác động của loại tin này không lớn. Do đó chúng tôi vẫn nghiêng về khả năng tăng điểm của Index trong ngắn hạn.

Sóng trên thị trường thường khá ngắn, chưa đủ ngày T. Nhận định của ông ra sao về diễn biến đó?

Chúng tôi nghĩ rằng sóng ngắn là điều bình thuờng. Như đã nói ở trên, thị truờng có lẽ đang tích lũy chờ tin tháng 10 tới. Thời gian từ giờ đến lúc đó còn xa, do đó chúng tôi cho rằng nhiều nguời còn nghĩ là đủ thời gian.

Ngoài ra, cũng cần nói thêm rằng nhiều cổ phiếu tăng giá rất mạnh trong thời gian qua nhờ tin đồn, tin chia thuởng hay tin lợi nhuận, (nhất là các đại gia như ACB, CTG, ITA, HPG…), và bây giờ khi hết tin thì các cổ phiếu đó khó mà tăng thêm được truớc khi công bố BCTC mới. Điều đó khiến index có buớc sóng ngắn hơn hẳn so với hồi tháng 8.

Nhiều NĐT trông chờ vào những thông tin đột biến, như lợi nhuận, chia thưởng, cổ thức. Lợi dụng điều đó, đã xuất hiện nhiều tin đồn. Việc này ảnh hưởng thế nào đến thị trường. Vai trò của các DN và cơ quan quản lý ra sao?

TTCK nào cũng vậy, luôn có tin đồn. Cái gì càng được kỳ vọng thì càng dễ nảy sinh tin đồn. Tại thời điểm này, sự kỳ vọng được tập trung vào các cổ phiếu có tin chia tách hay các công ty có lợi nhuận đột biến. Các truờng hợp của nhóm ngành cao su, thép hồi tháng 7 là điều khiến cho nhà đầu tư cố gắng tìm kiếm những công ty có thể tái diễn “kỳ tích” trong quý 3.

Thị truờng - index càng tăng, tin đồn càng nhiều, đó là kinh nghiệm của những ai chơi cổ phiếu lâu năm. Và như vòng luẩn quẩn, tin đồn đó lại giúp đẩy giá cổ phiếu đi lên hơn nữa, đẩy index lên hơn nữa. Nói như thế để chúng ta cùng thấy ảnh huởng của tin đồn lên thị truờng là rất lớn.

Gần đây chúng tôi có trao đổi với 1 chuyên gia Thái Lan và họ nói rằng bên đó cũng vậy, nhà đầu tư vẫn xem tin đồn là điều quan tâm số 1.

Sự khác nhau của hai thị truờng là khả năng đánh giá của nhà đầu tư và cách thức phản ứng của các cơ quan giám sát thị truờng. Chúng tôi đã từng có kiến nghị rằng việc yêu cầu công ty niêm yết xác mình tin đồn phải thuờng xuyên hơn nữa, do đó ở đây chỉ đề cập đến khía cạnh nhà đầu tư.

Khó khăn của nhiều nhà đầu tư khi nghe tin đồn nằm ở khả năng tiếp nhận thông tin và phân tích xem những tin đó là đồn thổi hay có thật. Quả thực là khó mà tự đi xác minh tin đồn, ngay cả đối với công ty chứng khoán còn khó, còn trông chờ các cơ quan nhà nuớc thì đến giờ việc xác minh đó là rất ít so với số luợng tin đồn tràn lan trên các diễn đàn mạnh. Tuy nhiên, vẫn có cách giảm thiểu rủi ro đối với tin đồn.

Thứ nhất là tìm hiểu kỹ 1 công ty nào đó ngay từ đầu. Công ty đã có chất luợng tốt thì tốt lâu dài. Kinh nghiệm của chúng tôi là tìm hiểu các công ty đa ngành thì khó hơn nhiều các công ty đơn ngành.

Ví dụ như đối với thủy sản (ngành đang được kỳ vọng tăng trở lại từ tháng 8), chúng ta có thể tìm các thông tin về tình hình xuất thủy sản, giá thủy sản… qua website của VASEP hay Trung tâm thông tin Công nghiệp & Thuơng mại – Bộ Công thuơng, từ đó sẽ có được dự báo rõ hơn cho các cty thủy sản đang NY.

Thứ hai là đánh giá thời điểm mà ta biết đến tin đồn với mức tăng giá trong vòng 2 tuần truớc đó. Nếu giá cổ phiếu đã tăng quá nhanh, có lẽ nên dừng lại ý định đầu tư (vì tin đồn đã phản ánh vào giá). Nếu chưa thấy giá tăng mạnh, có thể xem thêm KLGD để tìm hiểu những phiên tích lũy, từ đó biết được có nên vào hay không. Đó chính là PTKT.

VN-Index đã tạo đỉnh mới, tuy nhiên các báo cáo bên ngoài chỉ ra những rủi ro như giá nhiều cổ phiếu tăng quá nóng. Quan điểm của ông thế nào? Thị trường sẽ có các điều chỉnh ra sao….?

Giá cổ phiếu được coi là tăng nóng nếu ta thấy nó tăng nhanh, mạnh, liên tục trong một khoảng thời gian ngắn và quan trọng là sự tăng giá đó khiến cho các chỉ số định giá hiện tại trở nên quá cao so với trung bình ngành hay so với trung bình toàn thị truờng.

Thông thuờng, giá tăng như thế đều nhờ có tin đồn liên quan đến những kết quả dự kiến sẽ được công bố trong quý tới và có thể điều chỉnh mạnh các chỉ số định giá. Mở rộng ra, thị truờng được coi là nóng nếu index tăng giống như cổ phiếu.

Hiện tại, theo như báo cáo của HSBC thì họ nói rằng TTCK VN tăng quá nóng. Lập luận của họ chủ yếu dựa trên những phân tích về P/E, P/B bình quân toàn thị truờng và có so sánh với các TTCK lân cận, và điều quan trọng nhất trong đó là tính chất phập phù, không vững bền của lợi nhuận và EPS (do lãi tài chính, lãi bất thuờng).

Hệ thống dữ liệu của chúng tôi cũng cho thấy rằng, tính đến hêt quý 2 năm nay, đối với cả những công ty có lợi nhuận gia tăng mạnh, nhưng do 2 quý cuối năm 2008 gặp nhiều khó khăn thua lỗ nên lũy kế 4 quý thì tình hình vẫn chưa có cải thiện nhiều (ví dụ như HPG, SSI…). Nếu dựa theo những phân tích kiểu đó thì đúng là giá các cổ phiếu đó đã quá cao và đã tăng nóng. Nhưng đến thời điểm bây giờ thật khó mà “mạnh dạn” giữ quan điểm như vậy.

TTCK đã chuẩn bị buớc sang tháng 10, và như đã nói, chúng ta cần chuẩn bị cho một đợt cập nhật mới tình hình SXKD của các công ty niêm yết.

Tháng 10 là dịp giúp thị truờng xác lập một mặt bằng giá mới, dựa trên các chỉ số định giá cũng được cập nhật mới. Điều đó chúng tôi nghĩ ai cũng biết, và có nhiều nguời cho dù bây giờ không định luợng được, nhưng họ đã đầu tư ngay bây giờ. Điều đó giúp cho thị truờng vẫn tăng điểm trong tháng 9 này.

Đối với các truờng hợp được coi là tăng nóng, thị truờng có thể sẽ tự điều chỉnh, hoặc không. Tự điều chỉnh tức là sẽ định giá lại theo sự gia tăng của lợi nhuận mới nhất. Không điều chỉnh tức là không có sự gia tăng lợi nhuận nào như đã đồn, và sẽ có xả hàng.