Chủ nhân giải Nobel Kinh tế: Donald Trump chỉ xứng đáng với điểm F

Kinh tế Mỹ sẽ thiệt hại nặng nề nếu như Donald Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống và áp đặt những loại thuế mới lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, theo nhà kinh tế học từng đạt giải Nobel Kinh tế Joseph Stigliz.

Kết quả cuối cùng sẽ là một cuộc chiến tranh thương mại, mức sống của người dân Mỹ giảm sút và công ăn việc làm mất đi, Stigliz phát biểu trên kênh truyền hình Bloomberg hôm nay (19/9). Năm nay 73 tuổi, ông từng là Chủ tịch của Hội đồng cố vấn kinh tế cho cựu Tổng thống Bill Clinton từ năm 1995 đến 1997.

Về kinh tế Trung Quốc, vị giáo sư của ĐH Columbia cho rằng nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ không “hạ cánh cứng” dù ông cũng lo lắng về việc sử dụng tín dụng để tạo ra tăng trưởng.

Chúng tôi xin lược dịch một số câu trả lời của Stigliz trong cuộc phỏng vấn này.

Nếu Trump thắng cử và tăng thuế hoặc đưa ra những loại thuế mới đối với hàng hóa Trung Quốc, các tác động kinh tế ở đây là gì thưa ông?

Đánh thuế vào hàng hóa Trung Quốc sẽ ngay lập tức đem đến 2 hệ quả. Thứ nhất, các lao động Mỹ vốn đang phụ thuộc vào hàng hóa Trung Quốc giá rẻ sẽ thấy cuộc sống khó khăn hơn. Trump muốn làm như vậy để các công ty sản xuất quay trở về Mỹ nhưng điều đó khó có thể xảy ra.

Mặt khác, Trung Quốc sẽ trả đũa mạnh mẽ. Là thành viên của WTO, Trung Quốc có quyền trả đũa bằng cách tăng thuế lên những mặt hàng tương tự mà nước này nhập khẩu về từ Mỹ. Như vậy chiến tranh thương mại xảy ra. Dĩ nhiên Trung Quốc sẽ bí mật trả đũa và sẽ có nhiều việc làm bị phá hủy chứ không phải có thêm việc làm như Trump nói. Cuối cùng thì Mỹ là bên thiệt hại nhiều hơn.

Có phải Trump đang phóng đại những lo ngại về hoạt động thương mại với Trung Quốc?

Về cơ bản đó là một nỗi lo không có cơ sở, hay nói cách khác là hoàn toàn sai. Hoạt động thương mại được vận hành dựa trên lợi thế cạnh tranh, chúng ta mất đi lợi thế cạnh tranh một phần là bởi không có được chính sách tốt để sản xuất phát triển. Nước Mỹ vẫn có lợi thế về công nghệ cao.

Chẳng có ai nói về quan hệ thương mại song phương cả, vì chúng ta đang sống trong một hệ thống thương mại toàn cầu. Mỹ mua hàng hóa và nhập siêu từ Trung Quốc, nhưng chúng ta lại xuất siêu sang một nước khác.

Nếu Trump là một sinh viên, ông ấy sẽ nhận được điểm F cho môn nguyên lý kinh tế.

Vậy ông sẽ cho ông ấy điểm F?

Đúng vậy. Trump chẳng hiểu gì nhiều về kinh tế.

Nếu Trump chiến thắng, liệu ông ấy có thể thực hiện lời hứa tăng thuế đánh vào hàng hóa Trung Quốc?

Đã có rất nhiều người nói về việc Trump sẽ bị cản trở như thế nào bởi các điều luật hiện tại và quá trình dân chủ của nước Mỹ. Chúng ta chưa bao giờ có nhân vật nào đi xa các khuôn mẫu truyền thống đến vậy. Câu trả lời chính xác nhất là chẳng ai biết điều gì sẽ xảy ra. Tổng thống có nhiều quyền hạn và tầm ảnh hưởng cũng rất lớn.

Ông nhận định như thế nào về kinh tế Trung Quốc?

Tôi không nghĩ rằng “hạ cánh cứng” là điều mà Trung Quốc không thể tránh khỏi. Họ đã làm được một một điều khác rất ấn tượng ngoài thành tích tăng trưởng thần kỳ: vừa bẻ lái vừa có thể giữ cho nền kinh tế thăng bằng và tiếp tục tiến lên. Tuy nhiên cũng phải lưu ý rằng Trung Quốc lại đang tạo nên một rủi ro khác khi tín dụng tăng trưởng quá nóng.