“Đế chế” của Jack Ma và những bài học lớn cho doanh nghiệp Việt

Theo ông Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT FPT, người tham gia đối thoại trực tiếp với Jack Ma tại Diễn đàn Thanh toán điện tử 2017, “những quan điểm nổi bật và những dự báo tương lai của tỷ phú Jack Ma chính là những bài học giàu giá trị đối với các doanh nghiệp Việt Nam thời đại chuyển đổi số toàn cầu.”

“Công nghệ sẽ thay đổi thế giới”

Jack Ma từng khẳng định: “Chúng ta cần phải hiểu, trân trọng, đề cao, thậm chí tôn sùng công nghệ. Công nghệ sẽ trở nên rất hiệu quả, mang lại sự sáng tạo và có thể thay đổi thế giới”.

Jack Ma cho rằng những công nghệ mới như thiết bị di động, dữ liệu lớn và Internet vạn vật chính là “công nghệ của tương lai”, giúp giải quyết các vấn đề của tương lai, vận hành các mô hình sản xuất/kinh doanh trong tương lai. Ông tin tưởng hoàn toàn về một nền kinh tế, nơi mọi doanh nghiệp, kể cả các doanh nghiệp nhỏ, đều có thể tối ưu hóa và tối đa hóa khả năng kinh doanh nhờ công nghệ.

Từ những ngày đầu thành lập, Alibaba đã được định vị là một nền tảng công nghệ thay vì một website thương mại điện tử (TMĐT) thông thường. Jack Ma cũng đặt ra bài toán về thanh toán điện tử, e-logistics hay điện toán đám mây từ 10 - 15 năm trước, nghiên cứu, phân tích và giải quyết trước khi thế giới bắt đầu nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của công nghệ mới. Chính tư tưởng này đã biến một công ty với 17 thành viên trở thành một tập đoàn khổng lồ với giá trị thị trường đạt 463 tỷ USD cùng hơn 50 ngàn nhân viên trên toàn cầu.

Điểm chung nhất và thay đổi lớn nhất sẽ là internet vạn vật. Trong bất kỳ lĩnh vực nào, doanh nghiệp cũng có thể thu thập toàn bộ dữ liệu về khách hàng, về nhu cầu của họ, các thói quen… sau đó dùng trí tuệ nhân tạo xử lý, để đưa ra giải pháp tức thời. Đây là nền tảng của các công ty thời đại số: “Công ty thời gian thực”, trong đó mọi quyết định đều được đưa ra dựa trên tính toán của máy móc và khách hàng không phải chờ đợi lâu.

“Nếu doanh nghiệp không chủ động ứng phó thì sẽ bị "cuốn trôi", bị thay thế bởi các doanh nghiệp hình thức mới. Đối với các doanh nghiệp, đầu tiên là vấn đề nhận thức. Tức là phải biết chúng ta đối mặt với cái gì và chúng ta phải làm thế nào. Doanh nghiệp cũng phải không ngừng đổi mới, thực hiện “dò đá qua sông” để bắt kịp những thứ mới. Hãy tự hỏi hằng ngày, công việc này có thể làm khác không và lan tỏa tinh thần đổi mới đến mỗi thành viên của doanh nghiệp mình.” Ông Bình nhấn mạnh.

“Mô hình kinh doanh của tương lai là Platform”

Jack Ma dự báo mô hình kinh doanh của tương lai là “nền tảng” (Platform). Ông nói: “Với thời đại số, thời đại của Internet và dữ liệu ngày nay, chúng ta có mô hình kinh doanh gì phù hợp? Chúng tôi suy nghĩ về cái gọi là Platform Business Model”.

Với tầm nhìn sâu sắc và khả năng dự báo trước tương lai, Jack Ma đã xây dựng Alibaba dựa trên mô hình Platform, tức là nơi phát triển nền tảng – hạ tầng và các dịch vụ đi kèm khác để hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ, người trẻ và phụ nữ làm TMĐT một cách dễ dàng, hiệu quả và ít tốn kém. Theo đó, Alibaba, Taobao và Taobaom Mall (T.mall) là các platform phục vụ trực tiếp hoạt động thương mại của doanh nghiệp và người dùng, Alipay là giải pháp thanh toán trực tuyến, Alibaba Cloud – platform cung cấp dịch vụ điện toán đám mây; AliExpress – dành cho các nhà xuất khẩu Trung Quốc…

Không riêng Alibaba, mà các doanh nghiệp mới bứt phá, vượt trên những tập đoàn lâu đời về công nghệ trong 10 năm qua như Apple, Google, Facebook, Amazon… cũng đều phát triển nhờ mô hình kinh doanh này.

“Trong tương lai không xa, mỗi lĩnh vực đều sẽ được phát triển theo một platform riêng. Chẳng hạn gần đây nhất FPT đang tham gia cùng GE phát triển nền tảng Predix nền tảng điện toán đám mây đầu tiên cho các lĩnh vực công nghiệp. Không giống như những nền tảng khác, GE Predix tập trung vào thu thập dữ liệu từ các dây chuyền sản xuất của tất cả các nhà máy trên thế giới và lưu trữ trên nền tảng Predix. Các nhà máy công nghiệp trên thế giới sẽ sử dụng nền tảng Predix” . Ông Bình cho biết.

Theo ông Trương Gia Bình, doanh nghiệp phải không ngừng đổi mới, thực hiện “dò đá qua sông” để bắt kịp những thứ mới. Hãy lan tỏa tinh thần đổi mới đến mỗi thành viên của doanh nghiệp mình.

“Phần lớn doanh nghiệp Việt Nam là vừa và nhỏ nên Platform business model mang lại cơ hội lớn. Platform giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường người dùng rộng lớn, dễ dàng tạo ra những sản phẩm mới hoặc sáng tạo những mô hình kinh doanh độc đáo hơn. Điều quan trọng là phải xác định các nền tảng phù hợp, nhanh chóng làm quen, trải nghiệm và sáng tạo kinh doanh trên các nền tảng này”, Ông Trương Gia Bình khẳng định.