Đừng nghĩ tập thể dục nhiều luôn tốt, thói quen chạy bộ sáng sớm mùa đông cũng có thể gây ra nguy hiểm khó lường

Jacky Hướng, một nam diễn viên Hồng Kông từng góp mặt trong phim “Hoắc Nguyên Giáp”, “ Phong Thần Bảng”,... là một người có ngoại hình vô cùng khỏe mạnh, anh luyện tập võ thuật từ khi còn nhỏ, thân hình săn chắc với 8 cơ bụng hoàn hảo từng là mơ ước của biết bao đàn ông. Thế nhưng tình trạng sức khỏe đằng sau vẻ ngoài đó lại khiến nhiều người phải giật mình. Nam diễn viên 35 tuổi từng tiết lộ rằng, khi đi khám bác sĩ, công năng thận của anh chỉ hoạt động như người ở độ tuổi 70, đi kèm với chứng mất ngủ, đau đầu và các vấn đề về mắt.

Đó cũng là lo lắng của rất nhiều người khác khi hiện nay, đời sống được nâng cao, điều kiện ăn uống của chúng ta ngày một tốt hơn. Các hệ lụy có liên quan tới đó như béo phì, nguy cơ mắc các bệnh tiểu đường, cao huyết áp… cũng ngày một lớn thêm. Vậy nên, khi nhận thức được tầm quan trọng của sức khỏe, chúng ta bắt đầu tự giác xây dựng thói quen rèn luyện thể thao đều đặn, nâng cao nền tảng thể chất của mình.

Tuy nhiên, nhiều người luôn có tư duy “thừa còn hơn thiếu” nên dễ lầm tưởng rằng càng tập thể dục nhiều thì càng tốt, mà không ngờ sự thật lại hoàn toàn ngược lại. Việc tập luyện chỉ đem tới hiệu quả cao nhất khi được xây dựng dựa trên kế hoạch, phương pháp và thời lượng thích hợp với nền tảng thể chất. Nên biết rằng, thể thao cũng có thể trở thành con dao hai lưỡi, quá mù quáng sẽ làm tổn thương cơ thể của chính mình.

Trong thời gian vừa qua, tại Thượng Hải, Trung Quốc, một người đàn ông họ Trương 36 tuổi đã phải gọi điện về nhà để vợ tới đón vào sáng sớm vì cảm thấy tức ngực, khó thở sau khi chơi một trận bóng rổ. Thế nhưng, khi người vợ tới nơi khi người đàn ông đã tắt thở.

Rất nhiều trường hợp chấn thương, đột tử đã xảy ra trong quá trình rèn luyện thể chất kể cả với người thường lẫn các vận động viên.

Những người thân của anh đều vô cùng kinh ngạc cho biết: “Anh Trương là người đam mê thể thao, thường xuyên tham gia vào các hoạt động thể thao, thân thể cũng khỏe mạnh, chẳng mấy khi đau ốm mà tại sao lại đột tử sau khi vận động như thế?”

Phải biết rằng, không chỉ những người bình thường, mà ngay cả những vận động viên chuyên nghiệp phải thường xuyên đối mặt với cường độ tập luyện rất lớn cũng có nguy cơ đột tử nếu vận động quá sức. Tháng 8 năm 2019, một vận động viên chạy vượt rào ở Nga, Pravnova, 25 tuổi, người đã giành được chức vô địch vượt rào 60 mét nữ trong những ngày đi học và tham gia vượt rào 100 mét với 400 mét, đã đột tử ngay trong lúc chạy bộ. Sự ra đi của cô được chuẩn đoán là do ngừng tim đột ngột vì tập luyện quá sức.

Đôi khi, với nền tảng thể chất khỏe mạnh nhất định, chúng ta dễ tự tin mù quáng vào cơ thể của chính mình, rồi mắc sai lầm khi tập thể dục quá sức. Những hậu quả ập tới đột ngột thường khiến bản thân chúng ta cũng như mọi người xung quanh không kịp thực hiện các biện pháp ứng cứu kịp thời.

Chạy bộ là một bài tập cường độ thấp, trong khi một vài môn thể thao đối đầu thậm chí còn kích thích tính cạnh tranh của mọi người nhiều hơn, khiến chúng ta tự bỏ qua giới hạn chịu đựng của chính mình. Một số người coi việc tập thể dục như một liều thuốc tiên giải quyết mọi bệnh tật nhưng thực sự, “vật cực tất phản”, cái gì cố quá sẽ thành quá cố.

Gần đây, khi thời tiết trở lạnh, thậm chí có những ngày miền Bắc rét đậm, nhiệt độ xuống dưới 10 độ C, các chuyên gia đã đưa ra lời khuyên: Sáng sớm là thời điểm không khí bẩn kèm theo nhiều tác nhân gây bệnh, người dân không nên ra đường tập thể dục.

Theo ông Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng Bộ Y tế, cho biết mùa đông là thời điểm dễ hình thành và tái phát nhiều căn bệnh nguy hiểm ở cả người già lẫn người trẻ. Sau một đêm thảm thực vật đào thải CO2 và hút oxy để phát triển, những khu vực nhiều cây xanh ví dụ như công viên thường ngưng tụ nhiều khí CO2. Chưa kể đến lớp nghịch nhiệt dâng cao, xuất hiện hiện tượng trở trời khiến đối lưu không khí không được lưu thông, nồng độ khói bụi và khí thải không được khuếch tán khiến nồng độ ô nhiễm có thể gia tăng.

Với những người có tiền sử xơ vữa mạch, huyết áp cao… quá trình tập thể dục ở môi trường không khí “bẩn” sẽ khiến thành mạch máu thoái hóa dày lên làm ảnh hưởng tới tuần hoàn não. Khi gặp nhiệt độ thay đổi đột ngột từ bên ngoài, những động mạch đưa máu lên não có thể bị co tắc nghẽn gây thiếu oxy và chất dinh dưỡng lên não dẫn đến đột quỵ.

Với những người có các chứng bệnh về đường hô hấp, khí các bon trong bụi và khói cũng gây kích thích niêm mạc mũi, dẫn đến các chứng hen suyễn, viêm phổi, viêm phế quản… hình thành và trở nặng.

Đó là lý do mà các chuyên gia đưa ra cảnh báo rằng, trong mùa đông, người dân nên tránh đi tập thể dục và ra ngoài đường vào lúc sáng sớm để không nhiễm khí độc, tiềm tàng nhiều loại vi rút, vi khuẩn, là nguyên do của nhiều loại bệnh tật khác nhau. Để bảo vệ chính sức khỏe của mình, chúng ta chỉ nên rèn luyện thể thao khi thời tiết đã có ánh nắng lên, lưu thông không khí tốt hơn, khí độc bốc hơi lên cao, không còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới cơ thể nữa.

Do đó, việc tập thể dục cũng cần hết sức cẩn trọng trong điều kiện nhiệt độ xuống thấp, cơ thể chúng ta chưa kịp thích ứng, mà vận động mạnh lại khiến mồ hôi toát ra, lỗ chân lông mở rộng, hàn khí dễ xâm nhập vào người hơn. Để đảm bảo sức khỏe, vào những ngày rét đậm rét hại, chúng ta có thể thay thế việc chạy bộ, tập luyện ngoài trời bằng những bài tập nhẹ nhàng ở nhà, chú trọng điều hòa hơi thở và thư giãn gân cốt nhiều hơn. Hãy điều chỉnh các bài tập thường xuyên để thích ứng với trạng thái cơ thể tốt nhất.