"Muốn tái cơ cấu, không thể không bỏ tiền"

Tại tổ thảo luận số 7, Thủ tướng có mặt từ đầu giờ, lắng nghe toàn bộ ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội.

Theo Thủ tướng, cần phải có quyết tâm chính trị rất cao mới có thể tái cơ cấu thành công. Bởi không quyết tâm chính trị cao thì vẫn là cách làm cũ, không ăn thua, kém hiệu quả.

Ở đây phải có bộ máy, cán bộ làm tái cơ cấu. Nhiều ý kiến cho rằng, người đứng đầu phải đứng ra ra chỉ đạo tái cơ cấu hay là có đội đặc nhiệm tái cơ cấu, dám cắt bỏ đi cái gì kém hiệu quả, Thủ tướng nói.

Phải bỏ tiền

Chính phủ dự kiến nguồn lực để thực hiện kế hoạch tái cơ cấu nền kinh tế giai đoạn 2016 – 2020 trong khuôn khổ các nguồn lực huy động chung của nền kinh tế giai đoạn 2016 – 2020, dự kiến khoảng 10.567 nghìn tỷ đồng theo giá thực tế (tương đương khoảng 480 tỷ USD).

Trong đó tổng vốn đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách Nhà nước của các bộ, ngành và địa phương dự kiến khoảng 3.570 nghìn tỷ đồng (tương đương gần 180 tỷ USD).

Về cơ cấu dự kiến vốn trong nước khoảng 75%, vốn ngoài nước khoảng 25%. Nguồn vốn FDI trong thời kỳ này dự kiến khoảng 1.462 nghìn tỷ đồng (tương đương khoảng 68 tỷ USD). Nhu cầu huy động và sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi thời kỳ 2016 - 2020 cũng đạt khoảng 39,5 tỷ USD (các Bộ, ngành Trung ương khoảng 21 tỷ USD, các địa phương khoảng 18,5 tỷ USD với tổng số trên 1.203 dự án).

10 triệu tỷ đồng hay 480 tỷ USD, theo nhiều vị đại biểu là con số không hề nhỏ so với quy mô nền kinh tế GDP loanh quanh 200 tỷ USD và thu ngân sách chưa đến 50 tỷ USD.

5 năm mà huy động thế này rất đáng lo ngại khi mà cân đối thu chi chưa bảo đảm, mỗi năm vẫn bội chi 5%, nợ xấu và nợ đọng xây dựng cơ bản không giải quyết được sẽ trở thành nợ công thì không biết Chính phủ xoay xở kiểu gì, ông Vân lo ngại.

Nhắc đến ý tưởng huy động nguồn lực trong dân chừng 500 tấn vàng và 20 tỷ USD, đại biểu Vân cho rằng nếu có chừng đó thì cũng chưa đủ.

Cùng băn khoăn, đại biểu Mai Hồng Hải (Hải Phòng) cho rằng con số lên đến 10 triệu tỷ là rất lớn và dự kiến huy động bên ngoài như Chính phủ dự kiến liệu có đảm bảo hay không?

Đề cập 3 trọng tâm là tái cơ cấu đầu tư công, tái cơ cấu hệ thống tài chính, ngân hàng, đặc biệt là thương mại và một số tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước… Thủ tướng khẳng định muốn làm những cái đó thì phải có nguồn lực.

Nợ xấu hiện nay rất lớn, muốn giải quyết vấn đề nợ xấu phải bỏ tiền bạc ra. Nhà nước phải dành ra một nguồn lực cần thiết, có ý kiến cho rằng, lấy trong dự trữ ngoại hối, hay bán doanh nghiệp Nhà nước…Tái cơ cấu không dùng đến kinh phí tiền bạc thì không thể tái cơ cấu, ông nói.

Hết nhiệm kỳ mà chẳng ai mất chức

Nhìn lại quá trình tái cơ cấu 5 năm qua, đại biểu Phùng Đức Tiến (Hà Nam) nhận xét, cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước hết sức chậm. Trong khi từ nhiệm kỳ trước đã có chỉ đạo là nếu ai chậm trễ thì người đứng đầu bộ, ngành đơn vị đó phải chịu trách nhiệm, sẽ bị mất chức nhưng hết khoá rồi cũng chả thấy ai mất.

Cũng băn khoăn về kết quả tái cơ cấu còn rất chậm, đại biểu Trần Xuân Hùng (Hà Nam) nhận xét, con đường dài nhất Việt Nam là từ lời nói đến việc làm, như nhiều ý kiến đã đánh giá, quả là dài quá, đi mãi không đến nơi.

Trước kỳ họp này tôi có ký văn bản gửi Vụ thông tin của Quốc hội để xin số liệu về tái cơ cấu, nhất là tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước nhưng số liệu trả lời thì cụ thể là không có, đại biểu Hùng cho biết.

Bên cạnh doanh nghiệp Nhà nước, tái cơ cấu ngân hàng cũng là nội dung được nhiều đại biểu đề cập.

Theo đại biểu Võ Trọng Việt (Lạng Sơn) cần đánh giá xem số lượng ngân hàng hiện tại là nhiều hay ít. Đến giờ vẫn còn tranh cãi, một phái nói ít, một phái bảo phải nhiều, vậy tái cơ cấu theo hướng nào, ít hay nhiều cũng chưa rõ ràng.

Tái cơ cấu ngân hàng hiện cũng như đảo nợ vậy, không giải quyết được gì cả, rất nguy hiểm, ông Việt nhận xét.

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết tới đây, nhà điều hành sẽ dùng nguồn lực Nhà nước mạnh hơn để xử lý ngân hàng yếu kém, nhất là mạnh dạn thí điểm cho phép phá sản ngân hàng yếu. Việc này được thực hiện dựa trên cơ sở bảo vệ quyền lợi người gửi tiền, không để xảy ra hiệu ứng “domino” an toàn hệ thống, ông Huệ nói.

Theo Phó thủ tướng, Nhà nước không thể cứu mãi các ngân hàng làm ăn yếu kém. Cho rằng việc này sẽ cảnh tỉnh được nhiều ngân hàng cổ phần hiện nay, Phó thủ tướng nói "Nếu cứ làm ăn yếu kém rồi lại để Nhà nước lo bằng cách mua lại 0 đồng mãi là không thể được".

Phó thủ tướng cũng nhấn mạnh rằng không được lẫn lộn dùng ngân sách Nhà nước và nguồn lực Nhà nước trong xử lý nợ. Thực chất nguồn lực Nhà nước đã được sử dụng để xử lý vấn đề này, khi các tổ chức tín dụng trích lập dự phòng rủi ro nợ xấu thì chỉ phải đóng thuế 25%; hay việc cho VAMC phát hành trái phiếu đặc biệt thông qua tái cấp vốn...