Bài học từ những ngành mía đường hàng đầu

Hiện giá thành đường của Việt Nam cao hơn một số nước trên thế giới. Vấn đề hội nhập của ngành mía đường đang thu hút được sự quan tâm của các doanh nghiệp, chuyên gia cũng như các cơ quan quản lý Việt Nam.

Phụ thuộc nhiều vào mùa vụ và chính sách của mỗi quốc gia nên giá đường thế giới luôn biến động. Những nước SX và xuất khẩu đường hàng đầu trên thế giới là Brazil, Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan, Philippines….là những quốc gia có mô hình SX tiên tiến, hiện đại, công cụ quản lý hiệu quả và điều hành khá tốt từ Chính phủ.

Để có được những thành quả này, ngành mía đường các nước đã có những bước đi cũng như những cải tiến đáng kể mà ngành mía đường Việt Nam cần học tập cũng như phát huy.

Brazil, quốc gia SX, XK đường lớn nhất thế giới

Brazil là nước đứng đầu thị trường đường, ethanol và điện từ mía đường (25,6 tỷ lít cồn và 34,29 triệu tấn đường/năm). 60% mía đường của Brazil được SX ethanol.

Đáng chú ý là công nghiệp đường sẽ bị tác động nhiều bởi giá dầu do Brazil, nước XK đường hàng đầu gia tăng SX ethanol từ mía đường Brazil.

Nước này luôn quan tâm đến sự phát triển ổn định của ngành SX đường và cồn từ cây mía ở những khía cạnh môi trường và chính sách xã hội; kỹ thuật nông nghiệp; quản lý SX nông nghiệp và nghiên cứu áp dụng công nghệ trong SX.

Brazil luôn tạo môi trường và chính sách xã hội tốt nhất cho nền nông nghiệp mía đường nước này thông qua việc thiết lập và quy hoạch vùng SX mía cố định.

Đồng thời cấm sử dụng đất khu vực quy hoạch để SX cây trồng khác; khuyến khích xây dựng các nhà máy điện dùng bã mía; các quy định về sử dụng và xử lý chất thải từ SX cồn - vinasse…

Cải tiến kỹ thuật nông nghiệp cũng là một vấn đề luôn nhận được sự quan tâm đúng mức của Chính phủ Brazil. Bên cạnh công tác nghiên cứu giống mới, Brazil còn đang tập trung sử dụng các giống theo cơ cấu giống chín sớm - trung bình - muộn để ép rải vụ với hiệu suất thu hồi cao nhất.

Đồng thời, áp dụng luân canh bằng cây đậu nành, đậu phộng và cây phân xanh khác đối với đất trồng mía mang lại hiệu quả kinh tế cao; áp dụng các phương pháp canh tác cơ giới hóa tối thiểu để giảm sự nén đất canh tác do cơ giới hóa.

Bên cạnh đó, Brazil còn áp dụng kỹ thuật phân tích đất và tính toán công thức phân bón phù hợp nhất; sử dụng các phụ phẩm nông nghiệp bã bùn, vinasse cho việc SX mía.

Brazil vươn lên trở thành quốc gia hàng đầu thế giới trong việc SX, XK đường một phần là nhờ vào những phát minh sáng kiến tiên phong trong việc nghiên cứu và áp dụng công nghệ thu nhận tàn dư thực vật trên ruộng mía (lá, ngọn mía để SX cồn và phát điện).

Việc sử dụng công cụ quản lý nông nghiệp chính xác - PA - Precision Agriculture: RS, GPS trong việc quản lý đất, giống, năng suất cây trồng cũng góp phần quan trọng hiện đại hóa nền nông nghiệp mía đường nước này

Thái Lan, nền nông nghiệp mía đường phát triển nhất châu Á

Thái Lan là một trong các nước có nền nông nghiệp phát triển nhất khu vực châu Á. Đặc biệt ngành mía đường Thái Lan trong những năm gần đây có sự vươn lên mạnh mẽ.

Là nước XK ròng đường duy nhất ở Đông Nam Á, 4 năm trở lại đây, mỗi năm Thái Lan SX từ 8 - 11 triệu tấn đường, 70 - 75% sản lượng này được dùng để XK.

Có được những thành tựu lớn như thế một phần do sự ưu ái của thiên nhiên trong SX, thì một nguyên nhân khác đó là sự quản lý và điều hành khá tốt của Chính phủ Thái Lan đối với ngành đường.

Năm 1984, Chính phủ Thái Lan ban hành Luật Mía đường tạo sơ sở quản lý SX, tiêu thụ, XK và phân chia lợi nhuận giữa người trồng mía, nhà máy đường và các quỹ để hỗ trợ cho hoạt động mía đường.

Ngoài ra, Chính phủ Thái Lan có sự đầu tư đúng mực cũng như hỗ trợ tốt cho ngành mía đường trong việc nghiên cứu và phát triển các giống mía mới, phù hợp; tổ chức các hoạt động khuyến nông, khuyến công giúp nông dân và nhà máy nâng cao năng suất, chất lượng mía và đường; dành các khoản vay ưu đãi cho SX mía, máy móc thiết bị cơ giới thu hoạch và tưới tiêu.

Trong tương lai, nền kinh tế nói chung và ngành mía đường thế giới nói riêng sẽ còn nhiều thách thức.

Để giữ vững vị thế cạnh tranh của ngành đường Thái Lan ở khu vực và thế giới, Chính phủ nước này luôn dành sự quan tâm và tiếp tục có những chính sách hỗ trợ nhiều hơn cho nông dân, doanh nghiệp và ngành mía đường.