Lúa thu đông thiệt đơn thiệt kép

Gặt lúa gặp mưa

Mưa lớn kèm theo dông lốc, nông dân một số địa phương buồn rầu vì tình trạng lúa đổ ngã. Gặt máy không được, công cắt tăng giá chóng mặt. Đã vậy có hộ chạy lo gặt xong, lúa ướt sợ nảy mầm không dễ chen chân xếp hàng vào lò sấy. Hiện nay nông dân ở các xã đồng sâu thuộc huyện Thới Lai, Cờ Đỏ (Cần Thơ) bán lúa tươi rẻ bèo: Lúa IR50404 giá 3.300-3.900 đ/kg tùy theo lúa ướt gặt tay hay gặt máy; lúa hạt dài ráo nước gặt máy giá trên 4.000 đ/kg.

Anh Nguyễn Văn Tấn, ở xã Đông Bình, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ cho biết: Cả nhà có 4 miệng ăn đang trông chờ vào vụ lúa này. Trời xui gặp mưa dầm, lúa bị đổ ngã ngập chìm trong nước. Ngặt nghèo hơn trong luc này khó tìm thợ gặt lúa, phải nài nỉ trả giá cao thợ mới gặt”. Anh Tấn nhìn ruộng lúa xót xa, tính ra cầm chắc lỗ. Vì lúa ngã, công cắt 500.000 đ/công, nhân công bó và chở lúa từ ngoài đồng về nhà tốn thêm 170.000 đ/ngày, thuê máy suốt tốn 180.000-200.000 đ/công, thuê ghe chở lúa về nhà 140.000 đ/chuyến (ghe 5-15 tấn/chuyến), tiền sấy lúa mất thêm từ 150.000-160.000 đ/tấn.

Trong khi đó giá lúa bán khoảng 4.000-4.020 đ/kg lúa khô, lúa ướt chỉ khoảng 3.800 đ/kg nhưng không phải thương lái nào cũng chịu mua. Chi phí nặng như vậy nên tính ra bị lỗ từ 800.000 đến 1 triệu đồng/công.

Trong khi đó ở vùng đầu nguồn, lúa chín tới nông dân tại huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp chạy lo thu hoạch trước khi nước lên. Tội nghiệp cho một số hộ dân có lúa bị đổ rạp, mọc mộng (nảy mầm) ngay trên ruộng. Có nơi, trạm bơm điện chạy hết công suất nhưng mặt ruộng vẫn còn nước lấp xấp, máy gặt không thể vào gặt được. Công cắt lúa bằng tay vừa khó tìm, vừa đắt.

Ông Lê Quốc Hậu làm 5 công lúa TĐ giống IR 50404 ở xã An Khánh, huyện Châu Thành (Đồng Tháp) than: Mấy ngày qua như ngồi trên lửa, vừa tìm thợ gặt vừa tìm mối bán lúa. Kể ra hết chi phí mùa này lên tới hơn 3 triệu đồng/công. Nhưng giá lúa rớt nặng nề, thương lái mua chưa tới 3.900 đ/kg (lúa tươi), tính ra với giá này từ huề vốn đến lỗ.

Lo chạy lũ

Hiện nay tại các huyện đầu nguồn tỉnh Đồng Tháp, sau những ngày mưa lớn liên tục dòng nước trên sông Tiền cuồn cuộn đổ về. Mực nước sông báo động đang dâng lên càng làm nhiều nông dân lo âu. Ông Phan Thanh Xuân, Phó phòng NN-PTNT huyện Tân Hồng (Đồng Tháp) cho biết, đến nay nông dân các xã Tân Hộ Cơ, Tân Thành A, Tân Phước, Tân Công Chí… đã thu hoạch gần 5.000 ha lúa TĐ. Hầu hết diện tích thu hoạch sớm đều trúng mùa, năng suất đạt tới 5,8 tấn/ha. Dù vậy bà con không vui do giá lúa đang giảm mạnh.

Vụ lúa HT vừa rồi giá lúa thấp quá nên vụ này nông dân gần như bị thiệt kép. Ông Đoàn Trí Vững, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Đồng Tháp, cho biết thêm: Đến nay toàn tỉnh đã thu hoạch hơn 100.000 ha/133.000 ha lúa TĐ. Nhờ có hệ thống đê bao trên các khu vực làm lúa TĐ nên vẫn đảm bảo thu hoạch an toàn.

Ở Cần Thơ do mưa lớn cộng với tác động triều cường dâng cao nên mực nước trong ruộng đầy, gây khó khăn cho việc thu hoạch lúa. Ông Phạm Văn Quỳnh, Giám đốc Sở NN-PTNT Cần Thơ cho rằng: Tiến độ thu hoạch lúa chậm vì thời tiết bất lợi.

Hiện nay lúa TĐ ở các huyện vùng ven thu hoạch trên 45.000 ha trong tổng số 66.900 ha. Lúa trúng mùa, năng suất bình quân đạt khá, trên 5 tấn/ha, tương đương vụ TĐ năm 2012. Để khăc phục khó khăn, vừa qua Sở NN-PTNT phối hợp cùng các địa phương kiểm tra đê bao bảo vệ vùng lúa đang giai đoạn chín đề phòng nguy cơ bị lũ chụp, đồng thời khuyến cáo nông dân các biện pháp xử lý lúa không bị nảy mầm, đưa lúa đến các lò sấy lúa và tạm trữ chờ giá. 

Trong một diễn biến khác, nhiều thương lái thu mua lúa cho biết do nhận thấy thị trường chưa có sức tiêu thụ mạnh nên các DN mua chỉ tạm trữ chờ XK càng đặt ra điều kiện khó khăn, đòi hỏi lúa gạo phải có phẩm chất tốt. Còn lúa ướt, lúa lên mầm xay gạo bị gãy, hao hụt nên bị chê. Vì vậy, thương lái mua lúa phải chọn ruộng lúa không bị đổ ngã, thu hoạch được bằng máy gặt đập. Do đó lúa ướt gặt bằng tay càng rớt giá.

Chị Nguyễn Thị Lệ Hiền, một thương lái mua lúa ở huyện Thới Lai (Cần Thơ) nói: “Trong tuần qua, các loại lúa gạo giảm giá 200-400 đ/kg. Tại An Giang, Đồng Tháp và Cần Thơ, lúa tươi IR 50404 thương lái mua tại ruộng 3.800-3.900 đ/kg; lúa tươi hạt dài OM 6976, OM 2517, OM 5451…giá 4.200- 4.400 đ/kg.

Theo Hữu Đức – Lê Hoàng Vũ