Răm rắp làm theo "những bí quyết để thành công", đừng trách tại sao bạn luôn thất bại!

Diễn đàn Kinh tế Thế giới (World Economic Forum) hợp tác với Bussiness Insider để công bố một bài viết liệt kê 14 điều những người thành công thường làm trước khi ăn sáng. Tạp chí Forbes tuyên bố tất cả người thành công đều biết “Khi nào nên ở và khi nào nên đi”, “Làm thế nào để thành công”, “Những việc cần làm để có được thành công”, “Chia sẻ từ những người thành công”… Những bài viết như vậy tưởng như sẽ mang lại cho người đọc nhiều bài học bổ ích và ý nghĩa nhưng thực tế, không phải ai cũng có thể làm theo và đạt được thành công như mong đợi.

Sự diễn giải chủ quan

Bằng chứng là hầu hết những lời khuyên này đều dựa trên sự diễn giải chủ quan của cá nhân, chứ không phải dựa trên những phân tích có hệ thống, khoa học. Trừ những lời khuyên đã được đánh giá thông qua các phương pháp dựa trên bằng chứng, còn lại bạn khó có thể đánh giá hiệu quả của nó.

Một người thành công nên họ tránh các cuộc họp hay vì họ tránh các cuộc họp nên họ mới thành công? Một loạt các hành động mà người thành công nghĩ là sự chia sẻ, ví dụ như không quan tâm đến suy nghĩ của người khác, tránh họp hành, nói không với hầu hết mọi thứ - chỉ là những thứ “xa hoa” mà chỉ người thành công mới có được.

Hành động là thứ mà thành công mang đến cho họ, chứ không phải ngược lại, hành động tạo nên thành công. Nói một cách dễ hiểu hơn, không phải bài học nào mà những người thành công chia sẻ cũng đều đúng đắn và hợp lý đối với chúng ta.

Hoàn cảnh khác nhau

Mỗi người có một hoàn cảnh khác nhau, đặt trong những tình huống khác nhau. Đối với cùng một vấn đề, mỗi người lại có những suy nghĩ khác nhau và cách giải quyết khác nhau, từ đó đem lại kết quả khác nhau.

Do đó, khó có thể áp dụng phương pháp của người này vào công việc của người kia. Những người thành công có thể cho bạn lời khuyên, nhưng chưa chắc bạn đã có thể áp dụng nó vào công việc của mình. Đó chính là sự khác biệt.

Thất bại thầm lặng

Cả nghiên cứu của chúng tôi và các nhà khoa học khác đều cho thấy, trong khi chúng ta cực kỳ thành thạo khi học hỏi từ kinh nghiệm và những gì chúng ta có thể quan sát (chẳng hạn như những câu chuyện thành công được xuất bản rộng rãi), thì chúng ta lại không có khả năng nhận ra thứ chúng ta không nhìn thấy (chẳng hạn như số lượng lớn thất bại của những người thành công đó mà ít người biết đến).

Trên thực tế, các phân tích chỉ dựa trên những người thành công đã bỏ qua khả năng rằng nhiều người cũng áp dụng những chiến thuật đó nhưng thất bại.

Một thành phần cốt lõi đã bị bỏ qua trong tất cả những danh sách này, một thông tin quan trọng mà các nhà ra quyết định cần để đánh giá cơ hội thành công thực sự, đó là tỷ lệ cơ sở.

Có bao nhiêu người, ý tưởng, các tổ chức tham gia muốn thành công? Có bao nhiêu người cuối cùng trở nên phát đạt? Sự khác biệt này càng lớn thì giá trị của lời khuyên “từ những người thành công” càng nhỏ.

Thành công mang tính cá nhân

Trong khi thành công gắn với một người và một bối cảnh cụ thể thì lời khuyên lại coi thành công như một điểm chung và liên tục, là thứ gì đó không phụ thuộc vào thời gian và không gian, rằng tất cả chúng ta đều có thể phổ cập.

Đối với các lời khuyên hữu ích, những khởi đầu, mục tiêu và điều kiện của những người được phân tích và những người nhận được lời khuyên phải tương đương nhau, ít nhất là xấp xỉ. Tuy nhiên, nghề nghiệp, gia đình, cuộc sống xã hội, ưu tiên và tầm nhìn của chúng ta có sự khác biệt đáng kể so với những “người thành công”. Nếu xem xét những thứ họ phải làm và từ bỏ để được thành công, có lẽ chúng ta sẽ không muốn tráo đổi vị trí với họ.

Do đó, việc áp dụng những lời khuyên không phải lúc nào cũng hợp lý. Làm theo răm rắp có thể khiến chúng ta phải đánh đổi những thứ mà chúng ta không nên làm hoặc làm những thứ không đúng với tính cách của chúng ta.

Nếu bạn quyết định học theo ai đó thức dậy vào lúc 5h sáng, nhưng bạn lại thực sự làm việc hiệu quả vào ban đêm, thì khi đó chính bạn đã đánh mất cơ hội thành công của mình.

Lời cảnh báo cuối cùng

Không chỉ danh sách “làm thế nào để thành công” có nhiều vấn đề, mà những hướng dẫn “cách để chiến thắng” ở cấp độ công ty cũng vậy. Lý do là bởi thời gian thay đổi, thế giới phát triển và công nghệ tiến bộ. Do đó, hầu hết các lời khuyên, nhất là trong kinh doanh, sẽ sớm trở nên lỗi thời.

Thật dễ dàng để xác định tình huống thành công hay thất bại một khi nó đã xảy ra. Đó là lý do tại sao những khả năng như nhận ra cơ hội hay biết khi nào nên ở khi nào nên đi dường như rất kỳ diệu. Người ta có thể phân tích các giai đoạn này trong sự muộn màng với sự chuẩn xác, nhưng hầu hết chúng ta vẫn phải đối mặt với chúng trong một tương lai luôn thay đổi và không có gì chắc chắn.