Sau Brexit, doanh nghiệp nào trên sàn niêm yết sẽ phải khóc ròng?

Sau khi kết quả trưng cầu dân ý tại Anh được công bố vào ngày thứ 6 tuần trước với phần thắng nghiêng về Brexit, đồng Yên của Nhật Bản (JPY) – nơi được coi là chỗ trú an toàn - đã tăng giá tới 3,8%. Tính từ đầu năm đến nay, đồng tiền này tăng gần 18%.

Trong khi đó, đồng EUR đối mặt với sự mất giá thê thảm. Ngay trong ngày trưng cầu dân ý, đồng EUR đã giảm 3% so với đồng USD.

Những doanh nghiệp khóc ròng vì đồng Yên

Mỗi khi JPY biến động mạnh, những doanh nghiệp có khoản vay lớn bằng đồng Yên lại được đem ra “soi” và thực sự diễn biến tiêu cực hay tích cực được phản ánh ngay vào giá cổ phiếu. Có thể nói không còn gương mặt nào trên thị trường chứng khoán nổi bật hơn Nhiệt điện Phả Lại (PPC) được nữa. Đây là doanh nghiệp chịu ảnh hưởng nhiều nhất với khoản vay tương đương 4.300 tỷ đồng vào thời điểm cuối năm 2015.

Không phải đến bây giờ JPY mới tăng và gây ảnh hưởng đến KQKD của PPC. Trong năm 2015, mặc dù doanh thu thuần tăng nhẹ nhưng lợi nhuận sau thuế của PPC giảm tới 55% so với năm 2014 xuống còn gần 566 tỷ đồng khi lỗ chênh lệch tỷ giá lên tới 283 tỷ đồng.

Tương tự, quý 1/2016, PPC đã lỗ 157 tỷ đồng do tỷ giá, điều này đã khiến cho cổ phiếu lao dốc từ đỉnh tháng 3 xuống và chỉ phục hồi khi có thông tin REE mua thêm gần 4 triệu cổ phiếu để tăng tỷ lệ sở hữu. Tuy nhiên ngay sau khi REE mua xong, với kỳ vọng không khả quan về con số lợi nhuận, cổ phiếu PPC lại cắm đầu đi xuống và tính từ giữa tháng 5 đến nay đã giảm gần 40% xuống còn 14.000 đồng/cp.

Với tình hình JPY tiếp tục tăng lên, kết quả kinh doanh quý 2 của PPC có lẽ cũng không khả quan hơn quý 1. Theo tính toán của CTCK BVSC, tại thời điểm kết thúc năm tài chính, nếu JPY tăng/giảm 10% so với đồng Việt Nam trong khi mọi yếu tố khác giữ nguyên không đổi thì lợi nhuận trước thuế của PPC trong năm sẽ giảm/tăng một khoản hơn 400 tỷ đồng.

Diễn biến cổ phiếu PPC trong 3 tháng qua

Chia sẻ trên báo chí, ông Lê Thế Sơn, Kế toán trưởng CTCP Nhiệt điện Phả Lại cho biết, từ đầu năm đến nay, với khoản vay hơn 22 tỷ JPY, dự kiến PPC phải trích khoản trích lập dự phòng tài chính lên đến 700 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2016 (trong đó, khoản trích lập dự phòng trong quý I/2016 là hơn 200 tỷ đồng).

Một doanh nghiệp có những khoản vay bằng JPY khổng lồ hơn là Tổng công ty cảng Hàng không Việt Nam (ACV). Cuối năm 2015, ACV có khoản vay ngắn hạn đối với Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản là 137 tỷ đồng và vay dài hạn là 13.118 tỷ đồng.

Đây là các khoản vay từ nguồn vốn ODA để thực hiện dự án Xây dựng nhà ga hành khách Quốc tế sân bay Tân Sơn Nhất, Nhà ga quốc tế Nội Bài T2 với tổng số vốn vay của 3 dự án gần 82 tỷ JPY trong thời hạn 40 năm.

Còn đây là những doanh nghiệp hưởng lợi

Với sự mất giá của đồng EUR, những doanh nghiệp vay đồng EUR có thể yên tâm khi đánh giá lại khoản vay này vào thời điểm cuối năm. Hiện trên sàn chứng khoán, các doanh nghiệp niêm yết vay ngoại tệ bằng đồng EUR là CTCP Xi măng Hà Tiên (HT1), CTCP Xi măng Bỉm Sơn (BCC), CTCP Xi măng Vicem Bút Sơn ( BTS ) và CTCP nhiệt điện dầu khí Nhơn Trạch 2 ( NT2 ).

Tính đến cuối quý 1/2016, Xi măng Hà Tiên còn vay nợ 62,5 triệu EUR, Xi măng Bỉm Sơn còn vay nợ 37,5 triệu EUR và Nhơn Trạch 2 là 113 triệu EUR cùng 127 triệu USD.

Ngay trong ngày Brexit, các cổ phiếu này đều đóng cửa tại mức giá trần.

Tuy nhiên, chia sẻ trên báo chí, lãnh đạo CTCP Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 cho hay, biến động giá của USD và EUR sẽ tác động đến kết quả kinh doanh trong quý II/2016 do Công ty tiếp tục phải trích lập dự phòng các khoản vay bằng ngoại tệ, đặc biệt là các khoản vay bằng đồng USD (trong quý I/2016, NT2 chịu khoản lỗ 58,6 tỷ do đánh giá lại các khoản mục ngoại tệ).

Tại thời điểm cuối năm 2015, Xi măng Bút Sơn có khoản vay 14,3 triệu EUR và gần 1 triệu USD. Quý 1/2016, lợi nhuận sau thuế của công ty đã giảm đến 88% do lỗ tỷ giá khi đồng EUR tăng so với cuối năm 2015. Vì vậy, trong tình hình EUR có xu hướng giảm, kỳ vọng vào kết quả kinh doanh của BTS đã đẩy giá cổ phiếu này tăng liên tục 4 phiên gần đây, mức tăng là 20%.

Cổ phiếu BTS tăng liên tục 4 phiên gần đây