Loại bỏ hoạt động của sàn giao dịch vàng không dễ

Cơ quan công an cho biết, từ tháng 8/2010, hoạt động kinh doanh vàng qua tài khoản đã bị cấm ở Việt Nam dưới mọi hình thức nhưng hiện vẫn còn khoảng 30 – 40 đơn vị kinh doanh vàng tài khoản.

Đem câu hỏi tại sao đã bị cấm nhưng các sàn vàng vẫn ngang nhiên hoạt động tại Việt Nam đến chuyên gia kinh tế Nguyễn Đức Độ - Viện Khoa học tài chính thì ông cho rằng: Xét trên góc độ logic kinh tế, chúng ta có thể lý giải rằng, các chi phí cho việc dẹp bỏ các sàn vàng (phát hiện, chứng minh các hành vi vi phạm pháp luật, tổ chức bắt giữ, khởi tố, buộc tội...) là không hề nhỏ.

Đặc biệt, nếu các sàn giao dịch vàng có thêm các yếu tố nước ngoài, thì việc loại bỏ các sàn vàng lại càng khó khăn hơn.

Ngoài ra, nếu lợi ích thu được từ việc tổ chức các sàn giao dịch vàng tương đối lớn, trong khi các hình phạt lại tương đối nhẹ, thì các giao dịch vàng trái phép sẽ vẫn tiếp tục diễn ra.

Trước đó, nhiều chuyên gia kinh tế đã cho rằng, NHNN nên đồng ý cho sàn vàng hoạt động để dễ quản lý.

Tuy nhiên, theo ông Độ pháp luật được xây dựng không chỉ dựa trên các quan điểm về sự tự do hay công bằng, mà còn phải tính đến các chi phí và lợi ích kinh tế của quốc gia.

Về cơ bản, các giao dịch vàng là các hoạt động mua đi bán lại mang tính đầu cơ và không tạo ra giá trị gia tăng. Đó là trò chơi có tổng bằng không, người này được – người kia mất.

Hơn nữa, nếu quy mô giao dịch vàng quá lớn, vốn cho sản xuất kinh doanh sẽ ít đi. Các giao dịch vàng quy mô lớn cũng sẽ ảnh hưởng đến sự ổn định của kinh tế vĩ mô, làm giảm hiệu quả của các chính sách kinh tế, đặc biệt là chính sách tiền tệ.

“Nếu nhìn dưới góc độ này, chúng ta không nên khuyến khích các giao dịch vàng, nhất là trong bối cảnh kinh tế vĩ mô bất ổn”.

Cũng theo ông Độ, việc cấm các sàn giao dịch vàng cũng đòi phải có chi phí. Nếu các chi phí này quá lớn, việc cấm các giao dịch vàng sẽ không hiệu quả bằng việc cho phép các sàn vàng hoạt động.

Nếu như chúng ta cấm các sàn vàng trong nước mà không cấm được người dân chuyển tiền giao dịch vàng ở nước ngoài, thì các biện pháp này cũng sẽ không làm tăng nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh. Việc chuyển tiền ra nước ngoài và ngược lại cũng sẽ vẫn gây bất ổn kinh tế vĩ mô và làm giảm hiệu quả của chính sách tiền tệ.

Trong trường hợp này, việc cho phép các sàn vàng hoạt động hợp pháp sẽ giữ được tiền ở trong lãnh thổ Việt Nam.

Ngoài ra, Nhà nước còn có thể thu thuế, tăng cường giám sát để đảm bảo các giao dịch được thực hiện một các công bằng. Nhà nước cũng sẽ thu thập được các con số thống kê về các dòng tiền để quản lý kinh tế vĩ mô hiệu quả hơn.

“Nói như vậy không có nghĩa là các giao dịch vàng hợp pháp sẽ mang lại lợi ích cho nền kinh tế. Việc cho phép các sàn vàng hoạt động công khai là để giảm thiểu các tác động tiêu cực mà nó gây ra mà thôi” – Ông Độ kết luận.

>>> Bắt Tổng giám đốc và kế toán trưởng sàn vàng VGX

Khánh Nhi