Vì sao các ngân hàng chạy đua lãi suất?

Năm 2016, lãi suất sẽ tăng

Theo báo cáo của Ủy ban giám sát tài chính Quốc gia (UBGSTCQG) về tình hình kinh tế tháng 3 và 3 tháng đầu năm 2016, thanh khoản của hệ thống ngân hàng đầu tháng 3 căng thẳng hơn so với tháng 2 nhưng đã dần hạ nhiệt kể từ trung tuần tháng 3.

Cụ thể, lãi suất O/N bình quân từ ngày 04-11/3 tăng 2,36 điểm % và khối lượng giao dịch qua đêm bình quân ngày tăng 34% so với giai đoạn từ 23/2-3/3. Từ 12/3, lãi suất O/N bình quân giảm nhẹ 0,2 điểm %, xuống còn 4,13%, thấp hơn 1% so với đợt trước Tết Nguyên Đán.

Nhìn chung, lãi suất liên ngân hàng quý I/2016 cao hơn so với cùng kỳ 2015. Lãi suất huy động ngắn hạn biến động nhẹ ở kỳ hạn 6-12 tháng. Mặt bằng lãi suất huy động chủ yếu tăng mạnh ở các kỳ hạn dài trên 12 tháng (phổ biến 7% - 8%/năm) .

Nguyên nhân chủ yếu của đợt tăng lãi suất kỳ dài hạn do tín dụng trung dài hạn năm 2015 tăng trên 30% đặt ra nhu cầu cần cơ cấu lại nguồn vốn trong hệ thống ngân hàng thương mại.

Ngoài ra, các ngân hàng thương mại tăng tỷ trọng huy động vốn trung dài hạn nhiều hơn nhằm đón đầu trước quy định về tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn sẽ giảm từ 60% xuống 40% theo dự thảo sửa đổi Thông tư 36 của NHNN.

UBGSTCQG dự đoán trong năm 2016, lãi suất sẽ tăng thêm khoảng 1 điểm % so với năm 2015 do: lạm phát năm 2016 cao hơn năm 2015; nhu cầu tăng vốn huy động của hệ thống TCTD (do vốn huy động những tháng đầu năm tăng trưởng chậm hơn tín dụng); tăng vốn huy động kỳ dài hạn nhằm đáp ứng quy định của Thông tư 36 sửa đổi. Tuy nhiên, báo cáo cũng nhấn mạnh lãi suất cho vay sẽ vẫn trong mức kiểm soát để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Thị trường ngoại hối ổn định

Cũng theo báo này, tỷ giá VND/USD tại các NHTM vẫn được giữ ổn định trong biên độ trên của tỷ giá trung tâm do NHNN đưa ra, dao động quanh mức 22.200 - 22.500 VND/USD. Tỷ giá kỳ hạn NDF tháng 3/2016 không có sự thay đổi so với tháng trước và chỉ số CDS tiếp tục có xu hướng giảm cho thấy niềm tin vào đồng Việt Nam của các nhà đầu tư nước ngoài.

Theo UBGSTCQG, nguyên nhân là do việc FED thực hiện thận trọng việc tăng lãi suất và đồng NDT trong quý I/2016 không biến động nhiều giúp làm giảm áp lực tỷ giá; Tỷ giá trung tâm được NHNN áp dụng từ đầu năm 2016 có biến động hai chiều (tăng/giảm) bám sát diễn biến cung cầu ngoại tệ trong nước và quốc tế hạn chế việc tỷ giá bị điều chỉnh đột ngột, giúp loại bỏ tâm lý găm giữ, đầu cơ ngoại tệ.