Châu Á gặp rủi ro vì lảng tránh những điều không thể tránh
Các nhà hoạch định chính sách của châu Á đã trì hoãn những thay đổi mang tính cấu trúc – điều tối cần thiết để đảm bảo triển vọng tăng trưởng bền vững.
Giới chuyên gia kinh tế nhận định rằng quyết định giữ nguyên động thái bơm tiền vào nền kinh tế Mỹ của Cục dự trữ liên bang nước này (Fed) chỉ là một “liều thuốc giảm đau” có hiệu quả trong chốc lát dành cho châu Á. Nguy hiểm hơn, điều này còn có thể khiến các nhà hoạch định chính sách của châu lục này trì hoãn những thay đổi mang tính cấu trúc – điều tối cần thiết để đảm bảo triển vọng tăng trưởng bền vững.
Trong suốt 5 năm qua, châu Á đã “say mê tận hưởng” dòng tiền đầu tư ồ ạt trong bối cảnh các nhà hoạch định chính sách thi nhau đổ tiền vào đây do lợi suất của phương Tây siêu thấp. Hân hoan với dòng vốn đầu tư mới, rất nhiều nước đã bỏ qua việc dành thời gian để giảm bớt những rào cản đối với đầu tư, giảm tham nhũng hoặc giảm thiểu vai trò chi phối của khối doanh nghiệp nhà nước.
Điều này từ lâu đã được giới phân tích “mổ xẻ” và đưa ra những lời cảnh báo. Do đó, giờ đây, khi đồng nghĩa với việc Fed chưa rút gói nới lỏng định lượng là dòng vốn giá rẻ lại tiếp tục đổ vào châu Á và trước những dấu hiệu hồi phục mạnh mẽ của kinh tế Trung Quốc, mối lo ngại về sự trì hoãn càng tăng lên.
“Tiền càng rẻ, áp lực buộc phải thực hiện cải tổ là giảm xuống”, Frederic Neumann – chuyên gia đến từ HSBC chi nhánh Hồng Kông – nhận định. Theo ông, châu Á có thể đối mặt với tình trạng nợ ngày càng gia tăng (đây cũng là vấn đề khiến giới phân tích lo lắng) kể cả khi lãi suất tăng lên. Tuy nhiên, bạn không thể chịu đựng được nợ gia tăng nếu tăng trưởng ngày càng chậm lại. Sự kết hợp này tạo nên tình trạng không bền vững và sẽ là vấn đề nhức nhối trong vòng 2 đến 3 năm tới nếu như các nhà hoạch định chính sách châu Á không thực hiện cải tổ.
Không thể chối cãi rằng các nền kinh tế mới nổi ở châu Á đã có thể trạng tốt hơn so với thời kỳ khủng hoảng tài chính khiến toàn châu Á chao đảo năm 1997 – 1998. Nợ được niêm yết bằng đồng nội tệ thay vì đồng bạc xanh có nghĩa là đồng nội tệ yếu đi sẽ không khiến chi phí nợ tăng vọt như trước. Các ngân hàng châu Á cũng hùng mạnh hơn so với những năm 1990. Và, các nước cũng đã trang bị cho mình nguồn dự trữ ngoại hối lớn hơn. Thêm vào đó, Nhật Bản – nền kinh tế đã trì trệ trong nhiều thập kể - giờ đây đã xuất hiện những “hạt giống” hứa hẹn tăng trưởng.
Dẫu vậy, một số chuyên gia phân tích vẫn cho rằng nhiều nền kinh tế đang phát triển trong khu vực cần phải hành động để đảm bảo chắc chắn dòng vốn đầu tư – nhân tố ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với tăng trưởng – sẽ tiếp tục chảy vào. Và, vấn đề này là khác nhau ở từng nước.
Ví dụ, cơ sở hạ tầng yếu kém là hiện tượng được nhắc đến nhiều nhất ở Indonesia và Ấn Độ. Tuy nhiên, đây cũng là vấn đề nhức nhối ở Việt Nam, Philippines và Thái Lan. Đầu tư vào ngành điện của Ấn Độ không thể bắt kịp với tốc độ tăng trưởng của nhu cầu. Hiện tượng mất điện xảy ra thường xuyên khiến nhiều doanh nghiệp phải thu hẹp hoạt động sản xuất hoặc dựa vào máy phát điện.
Ở rất nhiều nước, trong đó có Trung Quốc, các doanh nghiệp nhà nước hoạt động thiếu hiệu quả vẫn đóng vai trò chi phối thị trường và khiến hoạt động của khu vực tư nhân gặp nhiều khó khăn. Tham nhũng và giới hạn về đầu tư nước ngoài cũng là rào cản.
Dòng chảy của vốn đầu tư nước ngoài vào châu Á trong thời gian vừa qua đặc biệt nhấn mạnh sự cấp thiết của việc châu lục này phải hành động để thay đổi. Ví dụ, Ấn Độ và Indonesia vừa nâng lãi suất cơ bản. Động thái này có thể gây tổn hại cho đà tăng trưởng của nền kinh tế nhưng lại là chìa khóa để củng cố niềm tin vào đồng nội tệ đang suy yếu. Malaysia và Indonesia cũng đã giảm dần trợ cấp xăng dầu nhằm giảm bớt gánh nặng lên ngân sách và lấy lại niềm tin của nhà đầu tư.
Theo ông Neumann, những cải cách mang tính cấu trúc vẫn còn ít, chưa được thực hiện đồng bộ và do đó không thể khiến mọi thứ ở châu Á thay đổi. Trong khi đó, giới phân tích lo ngại với cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào năm tới ở Ấn Độ và Indonesia và dấu hiệu từ Fed cho thấy thời kỳ tiền giá rẻ vẫn chưa chấm dứt, ưu tiên về cải cách sẽ bị hạn chế.
Thu Hương
CÙNG CHUYÊN MỤC
WHO lo ngại nguy cơ bùng phát cúm gia cầm ở người và động vật
11:00 , 19/04/2024
Ấn Độ bắt đầu cuộc bầu cử lớn nhất hành tinh
10:45 , 19/04/2024
