Rủi ro ngầm của những tài sản an toàn

Khi khủng hoảng nợ châu Âu trở nên căng thẳng hơn và Mỹ bị hạ xếp hạng nợ, nhiều người mua mạnh vàng và trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ trong vai trò công cụ đầu tư an toàn. Trong thời kỳ bất ổn, hành xử của nhà đầu tư sẽ có hại cho chính họ trong về lâu về dài.

Ông G. Scott Clemons, trưởng bộ phận chiến lược đầu tư tại Brown Brothers Harriman, nhận xét: “Họ đã tránh rủi ro từ việc giá cổ phiếu hạ bằng cách chuyển sang các tài sản có độ an toàn cao nhưng bị định giá quá mức.”

Đằng sau những quyết định này chính là nỗi sợ, nỗi sợ về khả năng khủng hoảng tháng 9/2008 lặp lại. Nỗi sợ đó lớn hơn khi thị trường lại giảm điểm vào cuối tuần qua, lợi suất trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ thời hạn 10 năm rơi xuống mức thấp kỷ lục, giá vàng vượt mức 1.800USD/ounce.

Ngay cả nếu cũng không quá khó để hiểu được nỗi sợ này, việc hành động theo hướng như vậy không mang lại lợi ích tốt nhất trong lâu dài.

Ông Joseph W. Spada, giám đốc điều hành tại Summit Financial Resources, nhận xét: “Nếu bạn đúng về quyết định nên rút ra khỏi thị trường ở thời điểm này, bạn cũng cần phải biết khi nào nên quay trở lại. Ngay cả các nhà đầu tư chuyên nghiệp cũng gặp rắc rối.”

Vậy những rủi ro khi nắm giữ quá nhiều vàng và trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ là gì?

Trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ: Dù nền kinh tế có thể tệ đối với nhiều người nhưng mọi chuyện cũng sẽ không tốt hơn đối với nhà đầu tư mất tiền nhanh chóng với trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ.

Cách đây hơn 1 tuần rưỡi, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ ở mức chỉ khoảng 2,01% sau khi S&P hạ xếp hạng tín dụng của Mỹ. Lợi suất trái phiếu thường biến động ngược chiều với giá trái phiếu, như vậy nhu cầu đối với trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ đang ở mức cao.

Chuyên gia Barbara Reinhard, trưởng bộ phận chiến lược đầu tư tại Credit Suisse Private Banking ở New York tính toán rằng nếu trong 6 tháng tới, lợi suất tăng thêm nửa điểm phần trăm lên 2,6%, nhà đầu tư sở hữu số trái phiếu này sẽ có lợi nhuận âm tới 6,25%. Nếu đường cong lợi suất tăng thêm 1 điểm phần trăm trong khoảng thời gian trên, mức thiệt hại lên tới 14%.

Bà khẳng định khả năng lợi suất tăng như trên hoàn toàn có thể xảy ra, giống như trong giai đoạn từ tháng 10/2010 đến tháng 1/2011 khi Fed bắt đầu chương trình mua trái phiếu chính phủ Mỹ với quy mô lớn trong chương trình có tên nới lỏng định lượng.

Hiện nay có nhiều người mua trái phiếu với ý định giữ số trái phiếu này cho đến khi đáo hạn. Nếu làm như vậy, họ kiếm được lợi nhuận 2,1%, tuy nhiên trên thực tế họ mất tới 1,5% nếu tính cả chỉ số lạm phát gần nhất vào.

Ông Reinhard nói: “Đấy là nếu cho rằng lạm phát không tăng. Hiện nay nhà đầu tư đang kỳ vọng lạm phát sẽ rơi xuống dưới mức 2,1%. Bạn đang sai lầm bởi thông thường lạm phát hay ở quanh mức từ 3 đến 4%.”

Như vậy, nhiều người đầu tư vào trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ cũng không có lợi. Tuy nhiên nhiều người tin nó là nơi an toàn nhất.

Vàng: Nhà đầu tư vào vàng lại theo xu thế khác. Họ thường quan tâm quá mức đến vàng và hẳn chẳng mấy quan tâm đến tuyên bố rằng vàng, ở mức trên 1.800USD/ounce đang bị định giá quá cao.

Ông Mackin Pulsifer, phó chủ tịch kiêm trưởng bộ phận đầu tư tại Fiduciary Trust International ở New York, nhận xét: “Khi bạn mua vàng, bạn khẳng định sẽ chẳng có chính sách nào thành công và mọi thứ sẽ cực kỳ tồi tệ. Tuy nhiên điều đó không hợp lý nếu nhìn vào lịch sử nước Mỹ.”

Cần phải nghĩ một cách thực tế. Chỉ khoảng 11% vàng được sử dụng trong công nghiệp. Có thể vàng sẽ mất hoặc bị chôn vùi, nó không bị sử dụng hết như tài nguyên dầu, khí đốt.

Chi phí sản xuất thực tế của nó tương tương từ một nửa đến 1/3 so với hiện nay. Ông Dan Denbow, người đồng tham gia điều hành tại USAA Precious Metals and Minerals Fund, tính toán rằng mất khoảng 600USD để sản xuất một ounce vàng thế nhưng nếu tính gom tất cả các chi phí, mức chi phí lên tới 1.000USD/ounce.

Rủi ro lớn nhất sẽ đến từ các quỹ ETF đầu tư vào vàng. Nhà đầu tư vào ETF có thể bán nhanh chóng trong cơn hoảng loạn, mọi chuyện cũng sẽ vội vã như khi họ mua.

Ông Larry M. Elkin, chủ tịch của Larry M. Elkin, chủ tịch của Palisades Hudson Financial Group, chỉ ra: “Vàng không có giá trị thực.” Ông chia sẻ quan điểm rằng đầu tư vào vàng nhiều khi thật vô lý, khác với cổ phiếu, giá của nó tăng giảm tùy theo lợi nhuận và diễn biến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Dù vậy, vàng vẫn có thể coi như công cụ đầu tư khá tốt. Trong khoảng thời gian 43 năm kết thúc vào tháng 6/2011, mức tăng trung bình hàng năm của giá vàng, sau khi điều chỉnh lạm phát, đạt 3,82% trong khi S&P là 4,92%. Tuy nhiên mức độ biến động của giá vàng cao hơn tới 28%.

Như vậy, theo ông, xét trên quan điểm lợi nhuận và biến động, tốt nhất chỉ nên dành 10% tiền vào vàng và số còn lại phân chia với tỷ lệ khoảng 60 – 40 giữa cổ phiếu và trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ.

Ngọc Diệp