MỚI NHẤT!

Đọc nhanh >>

Ukraine đã cạn tiền

13-03-2014 - 10:50 AM | Tài chính quốc tế

Kho bạc nhà nước Ukraine còn dưới 500.000 USD và chính phủ nói rằng họ cần 4 tỷ USD ngay lập tức để thanh toán các khoản nợ.

Theo tờ The Washington Post, Thủ tướng lâm thời Ukraine Arseniy Yatsenyuk đã đến Washington hôm thứ Tư (12/3) để gặp Tổng thống Barack Obama và Phó Tổng thống Joe Biden. Nhiệm vụ của ông là các vấn đề kinh tế gắn liền với chính trị khi mà Ukraine đang cần được giúp đỡ trong việc tìm kiếm một giải pháp để tránh vỡ nợ và tránh cả sự can thiệp quân sự của Nga tại Crimea.

Tại đây, ông Yatsenyuk cũng sẽ gặp gỡ các nghị sỹ Quốc hội Mỹ, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB). Ông cũng sẽ giải trình với Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về tình hình ở Crimea vào ngày thứ Năm (13/3).

Trong tuần trước, IMF đã đánh giá các yêu cầu của Ukraine trước khi thông qua một gói cứu trợ trị giá nhiều tỷ đô la Mỹ nhằm giúp nước này tránh khỏi một cuộc khủng hoảng kinh tế leo thang. Sự can thiệp quân sự của Nga ở Crimea đã khiến nhiệm vụ của IMF trở nên cấp bách hơn.

Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) cũng trở nên cấp bách hơn với tình hình hiện nay. Khi ông Yatsenyuk được mời đến Washington, chính quyền Tổng thống Obama cũng đã kêu gọi Quốc hội Mỹ thông qua gói vay trị giá 1 tỷ USD cho Ukraine. Về phần mình, EU công bố sẽ thực hiện chương trình hỗ trợ toàn diện trị giá 15 tỷ USD cho nước này phụ thuộc vào những bước đi trước của gói cứu trợ từ IMF.

Số tiền 15 tỷ USD mà EU hứa hẹn bằng đúng số tiền mà Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý hỗ trợ cho chính quyền của Tổng thống bị phế truất Viktor Yanukovych hồi tháng 12/2013. Nga đã giải ngân 3 tỷ USD trong gói hỗ trợ đó cho Kiev trong cùng tháng đó. Tuy nhiên, việc chính quyền của ông Yanukovych bị phế truất đã khiến điện Kremlin tuyên bố dừng gói hỗ trợ ngay lập tức.

EU đang tiến về một thỏa thuận chính trị mà theo đó, Ukraine sẽ trở thành thành viên của liên minh này. "Chúng tôi có một khoản nợ, nghĩa vụ liên đới với Ukraine”, ông Jose Manuel Barroso, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, cho biết tại một hội nghị thượng đỉnh tại Athens cuối tuần qua, "Chúng tôi sẽ làm việc để họ tiến càng gần chúng tôi càng tốt".

Các gói viện trợ của EU và Mỹ nhằm giúp Kiev ổn định hơn cho đến khi IMF tìm được thỏa thuận cho một gói vay dài hạn dành riêng cho Ukraine.

Theo The Washington Post, những biến cố hiện nay ở Ukraine phần lớn là do di sản của 23 năm không đủ năng lực quản lý kinh tế kể từ sau khi tách ra khỏi Liên Xô. Khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu xảy ra trong năm 2008, Ukraine đã buộc phải nhờ đến IMF và EU hỗ trợ. Trong khi thép là mặt hàng xuất khẩu chính của Ukraine thì giá thép trên toàn cầu cho đến nay vẫn chưa phục hồi trở lại như trước năm 2008.

Để nhận được sự giúp đỡ tài chính từ phương Tây, chính phủ lâm thời Ukraine sẽ phải tiến hành thúc đẩy cải cách mạnh mẽ, đặc biệt là chống tham nhũng. Theo ông Yatsenyuk, đã có ít nhất 70 tỷ USD đã biến mất khỏi hệ thống tài chính Ukraine và chuyển vào tài khoản ở nước ngoài trong vòng ba năm qua.

Gói vay từ quốc tế cũng sẽ yêu cầu một cuộc đàn áp lớn đối với hoạt động kinh doanh bị bao phủ bởi tình trạng tham nhũng đã giết chết hầu hết các doanh nghiệp Ukraine. Các biện pháp có thể phải áp dụng như là thay đổi ngành tư pháp, ngừng mua sắm chính phủ tùy tiện...

"Tham nhũng ở đây thực sự đáng lo ngại, và nó có thể gây nguy hiểm", Yuriy Shevchenko, Giám đốc Transtyazhmash , một doanh nghiệp máy xây dựng tại thành phố phía đông của Kharkiv nói, "Bất cứ lúc nào, người thu thuế đều có thể đến và yêu cầu phải trả nhiều tiền hơn cho họ".

IMF cũng yêu cầu Ukraine cho phép thả nổi đồng tiền của họ, đồng hyrvnia và loại bỏ trợ cấp giá xăng.

Timothy Ash, người đứng đầu nhóm nghiên cứu thị trường mới nổi tại Ngân hàng Standard, cho biết cuộc khủng hoảng leo thang có thể kích thích một sự thay đổi từ chương trình chuyển đổi do phương Tây hậu thuẫn. Nó có thể chuyển hai thập kỷ quản lý kinh tế tham nhũng và bất tài ở Ukraine sang một trang mới.

Tuy nhiên, sau những hưng phấn vì sự thay đổi nhanh chóng và mạnh mẽ thời gian qua, các biện pháp thắt lưng buộc bụng có thể khiến chính phủ lâm thời sớm nản chí. Niềm tin vào khả năng điều hành kinh tế đúng đắn của Kiev đã ở mức rất thấp.

Là một đối tác thương mại quan trọng và nguồn năng lượng chính của Ukraine, Nga có khả năng gây ảnh hưởng kinh tế lên quốc gia này. Tuần trước, Công ty khí đốt nhà nước Gazprom của Nga đã yêu cầu Ukraine giải quyết số nợ 1,89 tỷ USD. Nếu không thực hiện, công ty này đe dọa sẽ ngừng cung cấp khí đốt cho Ukraine hoặc sẽ tăng giá bán vào tháng Tư tới đây.

Vì lý do này và nhiều lý do khác nữa, sự hỗ trợ tài chính của phương Tây có thể không đủ để ngăn chặn nền kinh tế Ukraine sụp đổ.

Vùng miền đông Ukraine, nơi mà hầu hết người dân đều có xu hướng thân Nga, đang trở thành điểm nóng của nước này với cuộc trưng cầu dân ý đòi ly khai và sát nhập vào Nga trong ngày 16/3 tới đây. Nhiều người biểu tình ở Kharkiv, thành phố lớn thứ hai Ukraine, cách biên giới Nga tầm 50 km, đã xuống đường chống lại chính phủ lâm thời.

Svetlana, một thợ điện đã từ chối cung cấp đầy đủ họ tên vì lo sợ, cho biết bà không tin tưởng rằng chính phủ lâm thời có thể diệt trừ tham nhũng và đem đến cho công dân Ukraine một cuộc sống tốt hơn. Bà cho biết "chẳng có gì khác biệt" với bà dù Ukraine vẫn độc lập hoặc trở thành một phần của nước Nga.

Theo Phan Sương

huongnt

Infonet

Trở lên trên