Xu hướng tiền điện tử: Các công ty kinh doanh thẻ sắp hết thời?
Visa, MasterCard và các "ông lớn" khác trong ngành thẻ sẽ không dễ dàng trở thành nạn nhân của xu hướng dịch chuyển sang tiền điện tử.
Cột mốc quan trọng trên con đường tiến tới tiền điện tử vừa được thông qua hôm 13/11. Bản thử nghiệm của V.me – ví điện tử tích hợp nhiều loại thẻ thanh toán chỉ trong 1 tài khoản ảo – vừa được ra mắt. Thay vì cung cấp thông tin cá nhân và số thẻ để thanh toán cho các mặt hàng trực tuyến, khách hàng chỉ cần nhập tên người dùng và mật khẩu.
Dịch vụ này được cung cấp bởi Visa, công ty thẻ thanh toán có trụ sở tại trung tâm của thung lũng Silicon. Nằm gần rất nhiều công ty công nghệ, rõ ràng là Visa có nhiều lợi thế khi áp dụng công nghệ để vươn lên tầm cỡ toàn cầu.
Không chỉ Visa, các công ty cung cấp dịch vụ thẻ đều đang cố gắng theo đuổi mục tiêu này. Nguyên nhân khá dễ hiểu. Số lượng thẻ tín dụng và tiền mặt mà các công ty thẻ xử lý là 1 con số khổng lồ. Năm ngoái, số tiền được quản lý trên thẻ tín dụng có giá trị lên tới 6.700 tỷ USD. Tính cả thẻ ghi nợ và trả trước, con số lên tới hơn 15 nghìn tỷ USD.
Trong khi một số hãng như Visa, MasterCard và UnionPay (Trung Quốc) hiện đang quản lý thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ và thẻ trả trước được phát hành bởi các thành viên; một số hãng khác (điển hình như American Express) tự phát hành và quản lý thẻ.
Số tiền khổng lồ có thể giúp lý giải tại sao rất nhiều doanh nghiệp, từ các công ty viễn thông cho đến các nhà bán lẻ và các công ty khởi nghiệp, quyết tâm sẽ phải thay đổi cách thức thanh toán của người tiêu dùng. Một số người cho rằng thời kỳ hoàng kim của các tấm thẻ sắp kết thúc và lợi nhuận của những “ông lớn” trong ngành này sẽ sụt giảm mạnh. Tuy nhiên, chắc chắn điều này sẽ không dễ xảy ra.
Trong ngắn hạn, thực ra thì công nghệ mới đang thúc đẩy thanh toán bằng thẻ. Các ứng dụng trên smartphone thường yêu cầu người dùng phải nhập các thông tin chi tiết về thẻ của họ để trả tiền cho dịch vụ.
Square và PayPal đã phát triển các máy đọc thẻ siêu nhỏ tích hợp smartphone và do đó người giao dịch có thể sử dụng phần mềm để chấp nhận thanh toán 1 cách nhanh chóng và với chi phí thấp. Ed McLaughlin, người đang quản lý mảng công nghệ thanh toán MasterCard, thừa nhận rằng sự phát triển của công nghệ đã giúp hãng có thêm 1,2 triệu khách hàng trong 12 tháng qua.
Các hệ thống thẻ thanh toán đều đầu tư rất nhiều vào phát triển công nghệ và có được một số lợi thế. Visa hi vọng có thể thu hẹp khoảng cách với các đối thủ sừng sỏ như Paypal – thành viên của eBay hiện có tới 117 triệu người dùng với một phần nguyên nhân là do sử dụng website đấu giá.
Theo dự đoán Jennifer Schulz, trưởng bộ phận thương mại điện tử của Visa, chắc chắn sẽ chỉ còn lại một vài nhà phân phối ví điện tử có thể tồn tại. Họ tồn tại được nhờ vào thương hiệu được tin cậy và có nguồn ngân sách lớn cũng như hiểu biết sâu rộng. Một hoặc một vài công ty thẻ sẽ nằm trong số này.
Các mạng lưới thẻ cũng mua cổ phần của các doanh nghiệp tiên tiến về công nghệ để có thể tận dụng công nghệ mang tính chất đột phá. Visa sở hữu cổ phần của Square và hãng này vừa ký kết hợp đồng với Starbucks để triển khai dịch vụ thanh toán trên 7.000 cửa hàng café của Starbucks trên khắp nước Mỹ. Visa cũng đầu tư vào Monitise – công ty đi đầu trong công nghệ mobile-banking đến từ nước Anh. Về phần mình, American Express cũng lập quỹ thương mại số trị giá 100 triệu USD và đầu tư một phần vào iZettle – công ty đến từ Thụy Điển có hoạt động kinh doanh tương tự với Square.
Một số công ty đã cố gắng thành lập hệ thống thanh toán mới nhưng họ gặp khá nhiều khó khăn. ISIS – liên doanh thanh toán di động do 3 nhà mạng AT&T, Verizon và T-Mobile chung tay thành lập, đã phải thừa nhận họ mất quá nhiều chi phí và thiệt hại khi làm việc với các nhà quản lý cũng như xây dựng hệ thống chống gian lận cùng nhiều thủ tục khác.
Bryan Keane, chuyên gia phân tích tại Deutsche Bank, chỉ ra rằng ví điện tử có thể thúc đẩy các phương tiện thanh toán thay thế cho thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ như thanh toán trực tiếp trên các tài khoản ngân hàng. Các nhà bán lẻ lớn nhất nước Mỹ cũng đã cùng nhau lập nên ví điện tử của riêng họ và có vẻ như họ sẽ thúc đẩy khách hàng sử dụng các phương tiện thanh toán giúp tiết kiệm được nhiều chi phí nhất. Khi sử dụng các phương tiện này, khách hàng thường được ưu đãi giảm giá.
Jack Dorsey, ông chủ của Square đồng thời là người đồng sáng lập của Twitter, cũng đồng ý rằng ví điện tử sẽ giúp khách hàng phân biệt được ưu nhược điểm của các phương thúc thanh toán một cách rõ ràng hơn. Ông cho rằng các công ty thẻ đã có được bước tiến lớn từ cách đây 60 năm và từ đó đến nay họ có rất ít cải tiến.
Một số người sẽ phản đối ý kiến này. Tuy nhiên, có 1 điều không thể phủ nhận được là các phương thức thanh toán trên di động sẽ giúp thu hút được nhiều khách hàng hơn. Theo MasterCard, 85% hoạt động thanh toán vẫn được thực hiện bằng tiền mặt và séc. Nếu thanh toán qua di động cất cánh, hoạt động thanh toán trực tuyến sẽ tăng mạnh.
Trong khi đó, các quốc gia mới nổi sẽ là thị trường màu mỡ cho tiền điện tử. Do thiếu hụt cơ sở hạ tầng tài chính, các giao dịch thanh toán qua điện thoại đang phát triển mạnh mẽ ở các quốc gia này.
M – Pesa là hãng cung cấp dịch vụ thanh toán qua điện thoại di động đang rất thành công ở Kenya và một vài thị trường khác. Visa tăng cường hợp tác với Fundamo (hãng chuyên cung cấp dịch vụ thanh toán tại các thị trường mới nổi) trong khi MasterCard cũng thành lập liên doanh mang tên Wanda với Telefónica – một hãng viễn thông của Tây Ban Nha – để mở rộng hoạt động ở Mỹ Latinh.
Cách thức thanh toán đang thay đổi chóng mặt và các tấm thẻ có thể biến mất. Tuy nhiên, chắc chắn là các công ty thẻ sẽ không dễ dàng để mất toàn bộ các thành tích mà họ đã có được.
Thu Hương
CÙNG CHUYÊN MỤC
