Bị truy thu thuế, DN kêu oan

Sự kiện gây chú ý dư luận nhất là vụ truy thu thuế ở Công ty CP Nhựa Bình Minh (Mã CK: BMP). Doanh nghiệp này bị truy thu và phạt 117,11 tỷ đồng, gồm 74,98 tỷ đồng truy thu thuế và hơn 42,13 tỷ đồng phạt vi phạm hành chính.

Ngay lập tức, lãnh đạo công ty này khẳng định mình không sai phạm mà do văn bản hướng dẫn về việc hưởng ưu đãi thuế TNDN và niêm yết lần đầu giữa Cục Thuế Tp.HCM và Tổng cục Thuế không thống nhất.

Văn bản tréo ngoe

Bà Nguyễn Thị Kim Yến, Thành viên Hội đồng quản trị kiêm Phó Tổng Giám đốc Công ty, cho biết: Thời kỳ năm 2004, Nhà nước có chính sách ưu đãi về thuế, khuyến khích các doanh nghiệp Nhà nước chuyển sang cổ phần hóa sẽ được "2 miễn 3 giảm". Có nghĩa là doanh nghiệp khi chuyển sang cổ phần hóa được miễn thuế TNDN 2 năm đầu, 3 năm sau nộp 50%.

Trên thực tế, Nhựa Bình Minh chuyển sang cổ phần hóa năm 2004, theo đó năm 2004 -2005, Công ty được miễn thuế còn các năm 2006 - 2007 - 2008 nộp 50%. Đến năm 2006, Nhà nước tiếp tục đưa ra chính sách ưu đãi thuế TNDN, giảm 50% đối với doanh nghiệp niêm yết lần đầu. Cùng thời điểm này, Nhựa Bình Minh bắt đầu niêm yết trên sàn. Như vậy, theo chính sách trên, công ty sẽ được giảm 50% thuế vào năm 2006 và 2007 vì niêm yết lần đầu.

Tuy nhiên, khi kê khai thuế với Cục thuế Tp.HCM, Nhựa Bình Minh được phản hồi là chỉ được chọn 1 trong 2 ưu đãi. "Phản hồi này của Cục Thuế khiến chúng tôi thấy khó hiểu. Bởi lẽ, chỉ hưởng 1 trong 2 ưu đãi thì đâu còn gọi là khuyến khích lên sàn nữa. Nhựa Bình Minh từng gửi văn bản kiến nghị lên Tổng cục Thuế và nhận được câu trả lời là được hưởng cả 2 loại, đồng thời được gộp chung. Ngoài ra, Tổng cục

Thuế còn yêu cầu đăng ký với Cục thuế Tp.HCM, Công ty đã đính kèm văn bản trả lời này đi đăng kỳ thì được chấp thuận", bà Yến cho biết.

"Do vậy, vô hình trung, công ty hiểu rằng được ưu đãi cổ phần hóa từ 2004 - 2008 và hưởng ưu đãi niêm yết lần đầu vào 2009 - 2010. Như vậy, theo tiến trình mãi đến 2009 - 2010 công ty mới kê khai thuế theo mức được giảm 50% cho niêm yết lần", bà Yến nói.

Ngược lại, Cục Thuế Tp.HCM lại cho rằng quyết định truy thu dựa trên hướng dẫn của Tổng cục Thuế tại văn bản 2924. Theo đó, Nhựa Bình Minh chưa kê khai ưu đãi doanh nghiệp niêm yết lần đầu trong giai đoạn năm 2004 đến năm 2008 thì đến năm 2009 - 2010 sẽ không được hưởng ưu đãi này nữa.

Không oan mới lạ

Trong khi đó, văn bản hướng dẫn này lại ban hành ngày 19/8/2011, tức là sau thời điểm các doanh nghiệp đã đăng ký hưởng ưu đãi lần đầu. Điều này sẽ gây thiệt thòi cho doanh nghiệp. Hiện, Công ty đã gửi văn bản kiến nghị lên Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Cục thuế Tp.HCM, SCIC nhưng vẫn chưa nhận được hồi đáp.

Còn theo Cục Thuế Tp.HCM, Cục chỉ làm theo hướng dẫn của Tổng cục Thuế, nên tạm thời từ 2009 trở đi, nếu đơn vị chưa kê khai ưu đãi niêm yết lần đầu trên sàn chứng khoán thì sẽ không xem xét nữa. Nhựa Bình Minh là một trong những đơn vị nằm trong diện này.

Sắp tới, nếu như nhận được ý kiến chỉ đạo của Bộ Tài chính hoặc Tổng cục Thuế là không truy thu nữa thì Cục Thuế Tp.HCM sẽ điều chỉnh lại, còn nếu không, sẽ vẫn phải truy thu, nộp phạt. Tuy nhiên, trước mắt, doanh nghiệp này phải nộp số tiền truy thu và phạt là 117,11 tỷ đồng.

Cùng với Nhựa Bình Minh, hàng loạt doanh nghiệp niêm yết khác cũng bị truy thu và phạt chậm nộp thuế TNDN. Ví dụ như Công ty CP Viglacera Từ Sơn (VTS) đã bị Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh quyết định truy thu và phạt chậm nộp thuế TNDN hơn 3 tỷ đồng với lý do kê khai và nộp miễn giảm 50% theo hướng dẫn của Bộ Tài chính về việc ưu đãi doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán giai đoạn 2004 - 2006.

Công ty CP Nước giải khát Chương Dương (SCD) đã nhận được quyết định truy thu thuế TNDN 6,94 tỷ đồng và phạt chậm nộp 3,27 tỷ đồng. Trước đó, Công ty CP Kim khí Tp.HCM (HMC) cũng bị truy thu 6,91 tỷ đồng thuế TNDN do cơ quan này không chấp nhận cho DN được hưởng ưu đãi 50% thuế TNDN trong năm 2011.

Theo quy định, Công ty được miễn 100% thuế TNDN trong 2 năm đầu có thu nhập chịu thuế và giảm 50% 3 năm tiếp theo. Tuy nhiên, cũng vào năm 2006, HMC niêm yết và theo chính sách thuế ưu đãi cho DN niêm yết ở thời kỳ này là giảm 50% thuế TNDN trong 2 năm.

Như vậy, trong thời điểm khó khăn hiện nay nếu Công ty không có tài chính vững chắc thì sẽ ảnh hưởng đến dòng tiền, cổ tức, lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp và gây thiệt hại cho cổ đông hiện hữu. Cho nên, rất nhiều doanh nghiệp đã lên tiếng kêu oan và bức xúc cho rằng đã làm theo hướng dẫn của cơ quan thuế rồi lại bị chính cơ quan thuế xử phạt.

Tuy nhiên, việc bị truy thu thuế bởi chính sự bất nhất của các cơ quan Thuế khiến cho doanh nghiệp cảm thấy không cam lòng. Bởi doanh nghiệp không làm sai mà vẫn bị xử phạt là điều quá vô lý.

Theo Sơn Long