Tình hình hoạt động Công ty Chứng khoán năm 2009, giải pháp phát triển năm 2010

Năm 2009 là năm nền kinh tế nước ta gặp nhiều khó khăn do tác động của khủng hoảng tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, TTCK Việt Nam đã có dấu hiệu hồi phục, tạo đà cho các bước tăng trưởng của những năm tiếp theo. Trong năm 2009 hoạt động của các công ty chứng khoán (CTCK) được thể hiện trên các mặt sau:

Thứ nhất, mạng lưới, quy mô hoạt động của CTCK ngày càng được mở rộng, với 80 chi nhánh, 42 phòng giao dịch đang hoạt động tập trung ở nhiều tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội, T.p Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Nha Trang, Cần Thơ, Hải Phòng. Cùng với sự phát triển mạng lưới hoạt động, số lượng tài khoản giao dịch tại các CTCK cũng tăng mạnh với tổng số tài khoản trên 800.000 tài khoản, tăng 1,5 lần so với năm 2008.

Thứ hai, Cùng với sự gia tăng khối lượng giao dịch, các CTCK đã thực hiện trên 5.000 hợp đồng tư vấn và bảo lãnh phát hành. Tính đến cuối năm 2009 đã có gần 80 CTCK hoạt động có lãi trong năm 2009. Quy mô vốn hoạt động của các CTCK ngày càng được nâng cao. Tính đến cuối năm 2009, tổng số vốn điều lệ của các CTCK là 24.855 tỷ đồng, tăng 9,4% so với năm 2008.

Thứ ba, Số lượng người hành nghề kinh doanh chứng khoán ngày càng tăng. Tính đến nay, UBCKNN đã cấp chứng chỉ người hành nghề chứng khoán cho 2.744 nhân viên.

Công tác quản lý, giám sát hoạt động các CTCK của UBCKNN

Năm 2009 là năm hết sức khó khăn đối với hoạt động của TTCK. Tuy nhiên, hoạt động của các CTCK đã diễn ra khá suôn sẻ, không có trường hợp nào bị giải thể, phá sản. Đó là một thành công hết sức lớn trong đó sự nỗ lực của bản thân các CTCK, sự đóng góp của các thành viên thị trường và sự chỉ đạo quyết liệt của cơ quan quản lý là UBCKNN (dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính) được thể hiện trên các mặt sau:

Thứ nhất, trước tình hình khó khăn của năm 2008 và những tháng đầu năm 2009, nguy cơ nhiều CTCK thua lỗ lớn, có thể dẫn đến đổ vỡ, phá sản, Bộ Tài chính đã chỉ đạo UBCKNN thực hiện nhiều giải pháp để quản lý chặt hoạt động của CTCK như rà soát, phân loại CTCK để có ứng xử phù hợp, yêu cầu các công ty báo cáo thường xuyên, trực tiếp cùng các công ty để xây dựng phương án chấn chỉnh hoạt động, yêu cầu các công ty tái cơ cấu, nâng cao năng lực tài chính hoặc rút bớt nghiệp vụ để đảm bảo tiêu chí hoạt động theo quy định. Đồng thời UBCKNN đã chủ động xây dựng phương án xử lý nếu CTCK phá sản.

Thứ hai, thực thi Luật Chứng khoán, để đảm bảo yêu cầu vốn pháp định theo quy định, UBCKNN đã hướng dẫn những CTCK không đủ vốn nên rút nghiệp vụ hoặc tăng vốn để tăng nghiệp vụ, 35/35 CTCK rút nghiệp vụ cấp phép đảm bảo theo quy định.

Thứ ba, với nhiệm vụ trọng tâm là tăng cường công tác quản lý, giám sát hoạt động của các CTCK, UBCKNN đã yêu cầu các CTCK chỉ được thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh đã được UBCKNN cấp phép. Đối với các sản phẩm dịch vụ tài chính khác, yêu cầu CTCK trước khi thực hiện phải báo cáo UBCKNN phương án, quy trình thực hiện, các biện pháp quản trị rủi ro và phải tuân thủ quy định của pháp luật.

Thư tư, đối với trường hợp những CTCK hoạt động tổ chức giao dịch chứng khoán OTC, xét hình thức giao dịch có rủi ro của hoạt động này, UBCKNN đã yêu cầu CTCK đóng cửa sàn giao dịch OTC. Việc ban hành các văn bản này nhằm ngăn chặn một số hoạt động của CTCK thực hiện nghiệp vụ không xin phép UBCKNN trong khi chưa có quy định quản lý rủi ro dễ gây tác động không tốt cho hoạt động của thị trường. Đối với hoạt động là đại lý giao dịch vàng, UBCKNN đã yêu cầu các CTCK chấm dứt hoạt động sàn giao dịch vàng.

Thứ năm, UBCKNN đã tăng cường công tác giám sát, kiểm tra hoạt động các CTCK; qua công tác kiểm tra, giám sát đánh giá tình hình hoạt động của các công ty chứng khoán để có biện pháp chấn chỉnh kịp thời, đã xử phạt 11 CTCK vi phạm quy định về CK&TTCK.

Thứ sáu, về xây dựng khung pháp lý, chính sách phát triển TTCK. Hiện nay, UBCKNN đang nghiên cứu xem xét, xây dựng văn bản liên quan đến hoạt động giao dịch mua bán kỳ hạn (repo), giao dịch ký quỹ (margin) để trình cấp có thẩm quyền xem xét quyết định theo tình hình phát triển thị trường.

Mục tiêu, giải pháp phát triển hoạt động của các công ty chứng khoán năm 2010

+ Mục tiêu:

Trong năm 2010, để đảm bảo cho hoạt động TTCK phát triển một cách bền vững, hoạt động của các CTCK cần đảm bảo một số mục tiêu chủ yếu sau:

- Nâng cao năng lực dịch vụ của các CTCK, đảm bảo hoạt động theo quy định của pháp luật.

- Củng cố hệ thống quản lý rủi ro cho hoạt động của CTCK, đảm bảo chỉ tiêu an toàn tài chính theo quy định.

- Khuyến khích việc tái cơ cấu hoạt động của CTCK như việc thâu tóm, sáp nhập để nâng cao sức mạnh hoạt động của CTCK.

+ Giải pháp:

- Tăng cường quản lý, giám sát và kiểm soát chặt chẽ hoạt động của CTCK trên cơ sở phân loại các tiêu chí rủi ro để có phương án xử lý phù hợp; tăng cường hoạt động giám sát thực thi và xử lý vi phạm đối với các CTCK.

- Yêu cầu các CTCK đảm bảo chỉ tiêu an toàn tài chính theo quy định và tăng cường công tác kiểm tra việc thực thi này.

- Tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý điều chỉnh hoạt động CTCK, nghiên cứu xem xét xây dựng văn bản hướng dẫn đối với nghiệp vụ Repo, Margin theo tình hình phát triển của thị trường và khả năng quản lý rủi ro của CTCK.

- Khuyến khích các CTCK đầu tư vào công nghệ và chất lượng nguồn nhân lực để nâng cao công tác quản trị điều hành và nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng của các CTCK.

Theo UBCKNN