“Ô tô, xe máy có đăng ký đầy đủ không thể tùy tiện tịch thu được”

Trao đổi với phóng viên trước đề xuất tịch thu phương tiện đối với lái xe có nồng độ quá cao (trên 80mg/100ml máu hoặc vượt quá 0,4mg/1ml khí thở), TS. Đinh Xuân Thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Lập pháp của Quốc hội cho rằng, để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, ngăn chặn tai nạn giao thông, việc xử phạt nặng đối với người uống quá chén rồi lái xe là cần thiết.

Tuy nhiên, ông Thảo cũng tỏ ra quan ngại trước đề xuất tịch thu phương tiện vì đây là tài sản hợp pháp của công dân. Việc tịch thu tài sản hợp pháp của người dân không đơn giản, đặc biệt với phương tiện ô tô.

Trước những quy định trong Hiến pháp và Luật Dân sự về “quyền sở hữu tài sản của công dân”, TS. Đinh Xuân Thảo cho rằng, trước tiên phải phân biệt rõ loại tài sản nào, sử dụng vào việc gì. Nếu như xe dùng để gây án là chuyện khác, không chỉ tịch thu xe mà người dùng còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Nhưng đối với ô tô, xe máy được mua từ thu nhập hợp pháp của người dân, có đăng ký đầy đủ, theo ông Thảo không thể tùy tiện tịch thu được. Rõ ràng đề xuất như vậy không phù hợp với pháp luật hiện hành.

Pháp luật không cấm và không phải trường hợp nào đi xe cũng chính chủ, người ta hoàn toàn có thể cho nhau mượn. Trường hợp này anh chỉ có thể phạt nặng người điều khiển phương tiện, thậm chí bỏ tù người vi phạm. Điều đó có nghĩa là ai vi phạm thì trừng phạt người đó, như thế mới công bằng, đúng pháp luật.

Theo ông Thảo, có thể người đề xuất quy định này nghĩ đơn giản tịch thu phương tiện để buộc người vi phạm luật giao thông phải đền cho chủ xe, nhưng như vậy cũng không được vì cơ quan chức năng chỉ có thể xử lý người trực tiếp vi phạm chứ không thể tịch thu tài sản của người khác. Mặt khác nếu người vi phạm không đủ điều kiện đề bồi thường, đền bù cho chủ xe thì sao?

“Phương tiện sở hữu hợp pháp của người dân là khối tài sản lớn, do vậy không thể nghĩ đơn giản là người điều khiển vi phạm nồng độ cồn sẽ bị tịch thu, đấu giá đưa tiền vào công quỹ được” – TS Đinh Xuân Thảo nhấn mạnh. Ông Thảo đặt câu hỏi: Việc xe bị tịch thu đưa vào kho bãi, dẫn đến hỏng hóc, xuống cấp thì thế nào, ai chịu trách nhiệm?

“Nói tóm lại, tịch thu tài sản của người dân sẽ nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp. Còn việc tịch thu liên quan đến luật pháp thì Quốc hội phải làm, phải bàn chứ không chỉ một vài văn bản hướng dẫn mà áp dụng ngay được” – ông Thảo nói.

Xoay quanh vấn đề pháp lý của đề xuất tịch thu phương tiện, trao đổi với phóng viên, Phó Chủ tịch UB ATGT QG Khuất Việt Hùng  khẳng định, nếu không có quy định của pháp luật thì không thể làm được. Trong luật xử phạt hành chính có quy định về tịch thu phương tiện.

“Tại sao các quốc gia cũng Á Đông như mình, phát triển như thế, văn minh như thế, văn hóa giao thông tốt như thế mà phạt nặng như vậy? Người ta có hình thức răn đe phù hợp, người dân mới có hành vi phù hợp, như vậy mới bảo vệ được xã hội, từ đó xã hội mới có văn hóa giao thông tốt. Nếu chúng ta chỉ quy định phạt thế nào cho phù hợp túi tiền của người dân, hay phạt để người ta trả được thì chúng ta đang tự làm khó mình” – ông Khuất Việt Hùng nói.

Đối với trường hợp người vi phạm nồng độ cồn quá cao bị tịch thu phương tiện nhưng đó lại là phương tiện đi mượn, hoặc đi thuê, ông Khuất Việt Hùng khẳng định, dù phương tiện đó đi mượn hay đi thuê, người điều khiển vi phạm lúc đó phải hoàn toàn chịu trách nhiệm và tự giải quyết với các chủ phương tiện.

>>>Tịch thu xe của tài xế say xỉn: Tài sản hay tính mạng lớn hơn?

Theo Thành Nam