Thu hồi đồ điện tử, xe máy thải bỏ có khả thi?

Trao đổi với chúng tôi xung quanh quyết định về việc thu hồi, xử lý sản phẩm thải bỏ, có hiệu lực từ ngày 1-7-2016, ông Hoàng Dương Tùng - phó tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ TN-MT) - khẳng định quyết định này hướng tới mục đích mở rộng trách nhiệm của nhà sản xuất đối với những sản phẩm của mình sản xuất ra.

Theo ông Tùng, đây không phải là quy định của riêng Việt Nam, mà trên thế giới nhiều nước cũng có quy định nhà sản xuất phải tổ chức thu hồi, xử lý các sản phẩm thải bỏ. “Người ta muốn anh sản xuất ra một sản phẩm nào đó thì anh phải có trách nhiệm đến cùng, chứ không phải cứ sản xuất ra rồi đến khi người khác dùng và thải bỏ thì anh không có trách nhiệm gì. Đây là quy định áp dụng song song với các quy định về xử lý các chất thải nguy hại” - ông Tùng nói.

Trả lời về tính khả thi của quy định, ông Tùng cho biết ngay khi xây dựng quyết định, Bộ TN-MT đã tổ chức lấy ý kiến các bên, đối tượng chịu tác động và có tính đến yếu tố khả thi trong thực tế. “Dự thảo cũng đã lấy ý kiến của các hiệp hội doanh nghiệp, các doanh nghiệp sản xuất đồ điện tử, hiệp hội các nhà sản xuất xe máy, ôtô... và đều được ủng hộ. Thậm chí khi mình đề cập nội dung này, họ cũng thấy quen thuộc chứ không phải là quy định gì mới bởi nhiều nước khác đã làm rồi” - ông Tùng cho biết.

Tuy nhiên, có những sản phẩm thải bỏ ở VN được bán cho người mua phế liệu. Do đó, ban đầu trong triển khai mới yêu cầu các nhà sản xuất thu hồi, xử lý các sản phẩm thải bỏ ở tỉ lệ nhất định. Ví như nhà sản xuất bán ra 100 sản phẩm, những năm đầu tiên phải xác định tỉ lệ thu hồi 10 sản phẩm, những năm sau có thể cao hơn.

Trả lời câu hỏi khi ôtô hết hạn sử dụng, người dân vẫn có thể dùng, làm sao để nhà sản xuất thu hồi, ông Tùng cho rằng phải hiểu rõ khái niệm thế nào là sản phẩm thải bỏ, đó là sản phẩm mà người sử dụng đã bỏ đi.

“Ở mình có nhiều sản phẩm còn tận dụng để dùng, nhưng đến khi người sử dụng có ý định thải bỏ đi, nhà sản xuất phải có hệ thống tiếp nhận. Ở các nước, nhà sản xuất phải có trách nhiệm thu hồi, xử lý sản phẩm mà người tiêu dùng thải bỏ” - ông Tùng nói.

Theo ông Tùng, quyết định mới ban hành đã tổ chức lấy ý kiến rộng rãi, đã sửa những điểm không khả thi, có lộ trình cho các nhà sản xuất, và khi các nhà sản xuất thực hiện thu hồi sản phẩm thải bỏ cũng được hưởng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ.

“Các nhà sản xuất cũng không có ý kiến về lộ trình thực hiện của quyết định này. Tôi nghĩ các nhà sản xuất có đủ thời gian để xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện việc tổ chức thu hồi, xử lý các sản phẩm thải bỏ nếu họ nghiêm túc thực hiện” - ông Tùng nói.