Tiết lộ những giờ cuối cùng trên ghế CEO Uber của Travis Kalanick

Travis Kalanick

Hôm 20/6, Kalanick, người đang lưu trú tại một khách sạn Chicago (Mỹ) trong chuyến đi phỏng vấn các ứng viên tiềm năng cho Uber, đã nhận được cuộc viếng thăm đầy bất ngờ. Hai nhà đầu tư mạo hiểm - Matt Cohler và Peter Fenton - đến từ Benchmark, một trong các cổ đông lớn nhất của Uber, đã mang đến cho anh danh sách các yêu cầu, trong đó có đơn từ chức trước cuối ngày. Đó là lá thư của 5 trong số các nhà đầu tư lớn, trong đó có Benchmark và quỹ Fidelity Investments.

Theo một người có mặt trong cuộc gặp, Kalanick khá do dự. Anh nhanh chóng gọi cho Arianna Huffington, một thành viên Ban quản trị, để xin lời khuyên. Bà Huffington nói rằng những gợi ý trong lá thư rất đáng cân nhắc. Chiều hôm đó, Kalanick khóa mình trong phòng với Cohler và Fenton để tìm ra giải pháp tốt nhất cho Uber.

Đến cuối ngày, sau vài tiếng mặc cả và tranh cãi, phương án trở nên rõ ràng: Kalanick đồng ý từ chức khỏi chiếc ghế cao nhất công ty.

Matt Cohler

“Vở kịch” trong khách sạn không phải xảy ra bất thình lình. Nó chỉ là đỉnh cao sau vài tháng mà gần như mọi người ủng hộ Kalanick đều quay lưng. Theo Thời báo New York, từng người một, Giám đốc, thành viên Ban quản trị, nhà đầu tư và thậm chí cả bạn thân dần dần tránh xa khỏi anh khi Uber đang bị khuấy đảo bởi hàng loạt bê bối đạo đức và pháp lý.

Một số cho rằng Kalanick đã trở thành trở ngại cho Uber và muốn bảo vệ lợi ích riêng cho mình. Sau cùng, việc mất đi sự ủng hộ kết hợp với bi kịch gia đình đã thu hẹp cơ hội ở lại làm lãnh đạo Uber của anh.

Tối muộn ngày 20/6, Kalanick nói: “Tôi yêu Uber hơn bất kỳ điều gì trên trái đất, đây là khoảnh khắc khó khăn trong cuộc đời tôi. Tôi chấp nhận yêu cầu của các nhà đầu tư là từ chức để Uber có thể quay lại xây dựng thay vì bị phân tâm bởi cuộc chiến khác”.

Với Kalanick, lá đơn từ chức chính là cú ngã điếng người. Anh đã thay đổi ngành vận tải toàn cầu bằng dịch vụ gọi xe Uber và đưa giá trị Uber lên gần 70 tỷ USD, trở thành startup giá trị nhất mọi thời đại. Có lúc, anh còn được xem như một người có tầm nhìn của ngành công nghệ.

Sự ra đi của anh đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai Uber, trong đó có ai sẽ là người lãnh đạo tiếp theo. Nó cũng đối diện với các nhiệm vụ cấp thiết khác như hoàn thiện bộ máy quan chức cấp cao, duy trì lượng nhân viên toàn thời gian, thay đổi môi trường làm việc và cải thiện quan hệ với đội ngũ tài xế. Bên cạnh đó, Uber phải giữ việc kinh doanh ổn định.

Hiện tại, việc quản trị hàng ngày đang giao cho một Hội đồng giám đốc. Tìm kiếm người thay thế Kalanick trở nên phức tạp bởi ông vẫn đang hiện diện tại Uber với tư cách thành viên Ban quản trị và nắm trong tay quyền bỏ phiếu.

Chỉ mới vài tháng trước, vị trí của Kalanick tại Uber dường như không thể lay chuyển. Anh đồng sáng lập công ty năm 2009 và mở rộng ra thị trường toàn cầu. Anh cũng tuyển nhiều lãnh đạo cao cấp và lấp đầy Ban quản trị với các nhà đầu tư như Gurley. Bản thân Kalanick cũng là cổ đông lớn nhất và có ảnh hưởng đến việc bỏ phiếu trong Uber.

Tuy nhiên, sự ương bướng - vài người đánh giá là tự mãn - không phải lúc nào cũng làm cho ông được nhà đầu tư, nhân viên và người khác yêu mến. Sau đó, đến tháng 2/2017, cựu nhân viên Susan Fowler viết bài blog nêu chi tiết về việc mình bị quấy rối tình dục tại Uber. Chính nó là nguồn cơn khủng hoảng, mở ra cánh cửa cho hàng loạt khiếu nại và điều tra khác.

Peter Fenton (trái) và Bill Gurley

Thời điểm đó, ban quản trị Uber cho biết họ đoàn kết đứng sau Kalanick. Trong cuộc gọi cho phóng viên hồi tháng 3, bà Huffington nói họ tin tưởng vào Travis. Dù vậy, ở hậu trường, bắt đầu có bất đồng. Ông Gurley đề nghị thay đổi hàng ngũ lãnh đạo. Ông Bonderman cũng ngày càng xung khắc với Kalanick tại các cuộc họp ban quản trị bởi ông cảm thấy Kalanick đã chậm trễ trong việc tuyển dụng các quan chức quan trọng như COO và CFO.

Cuối tháng 5, cha mẹ của Kalanick là nạn nhân của vụ tai nạn đường thủy , dẫn đến cái chết của mẹ và làm cha bị thương nghiêm trọng. Lúc này, Kalanick suy nghĩ về việc tạm vắng mặt.

Lãnh đạo Uber bắt đầu gây sức ép lên Kalanick. Đặc biệt, những người trong “A-Team”, nhóm báo cáo trực tiếp cho Kalanick, đe dọa rời công ty nếu anh không chịu ra đi. Một vài đồng nghiệp của họ đi khỏi Uber vì bị đuổi hoặc để tìm kiếm cơ hội khác hoặc có lý do cá nhân.

Tuần trước, ngay trước khi Uber tiết lộ kết quả từ cuộc điều tra nội bộ, Kalanick nói sẽ tạm vắng mặt một thời gian để nghiền ngẫm và xây dựng “nhóm lãnh đạo đẳng cấp thế giới” cho Uber.

Thực tế, anh không có ý định nghỉ việc. Gần như ngay lập tức sau khi thông báo tạm vắng, anh đã làm việc qua điện thoại để sa thải ông David Bonderman vì phát ngôn phân biệt giới tính trong cuộc họp. Anh gửi nhiều tin nhắn, gọi nhiều cuộc điện thoại và email cho đồng minh để gây áp lực lên ông Bonderman. Vài tiếng sau, ông Bonderman từ chức khỏi Ban quản trị.

Sau đó, ông Gurley, từng là một trong những người ủng hộ ban đầu của Kalanick, thấy rằng triển vọng thay đổi của Uber là không đủ nếu CEO còn ở lại. Tuần vừa qua, ông cùng các đối tác thảo luận với các nhà đầu tư khác tại các hãng đầu tư mạo hiểm, trong đó có First Round Capital, Lowercase Capital và Menlo Ventures. Cùng nhau, họ viết nên lá thư cho Kalanick với 4 yêu cầu, trước hết chính là đơn từ chức của Kalanick.

Ông Gurley và nhóm đã phái Cohler và Fenton đến để đưa tin cho Kalanick, lúc này đang có mặt ở Chicago. Họ tham gia một cuộc tranh luận và Kalanick nóng lòng muốn tìm ra “kẻ chủ mưu”.

Trong khoảnh khắc, một trận chiến khác dường như sắp sửa diễn ra. Kalanick đã gửi người đại diện đến trụ sở Uber tại San Francisco để thương thảo và cố đưa ra một số giải pháp riêng. Song, sau nhiều giờ đàm phán và tham khảo cố vấn, Kalanick quyết định thỏa hiệp. Khoảng 11 giờ 30 tối ngày 20/6 (giờ địa phương), ông soạn thông báo về việc từ chức và đồng ý công khai cho tất cả mọi người.