Trây ỳ nợ BHXH, chưa phạt tù thì chưa sợ!

Nhiều chủ DN cố tình trây ỳ, chiếm dụng BHXH mà chưa phạt tù thì chưa sợ” - ông Mai Đức Chính - Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, Trưởng đoàn giám sát liên ngành việc thực hiện pháp luật về BHXH trong các loại hình DN phát biểu tại buổi làm việc với lãnh đạo TPHCM chiều 14.10.

Cần biện pháp mạnh xử lý “cục nợ” 113 tỉ đồng của Mai Linh

Tính đến tháng 9.2016, số DN chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn TPHCM là 40.997 đơn vị với số tiền 2.753,464 tỉ đồng. Đặc biệt, trên địa bàn TPHCM có một số DN nợ đọng BHXH thời gian dài, số nợ lớn, đã khởi kiện thi hành án nhưng sau đó DN không còn hoạt động hoặc chủ DN bỏ trốn. Trong đó, khoản nợ 113 tỉ đồng của Cty CP Tập đoàn Mai Linh khiến cho các cơ quan chức năng TPHCM đau đầu hơn cả. Ông Nguyễn Đăng Tiến - Phó Giám đốc BHXH TP, cho biết, 5 DN trực thuộc Mai Linh đang nợ BHXH hơn 113 tỉ đồng. Cơ quan BHXH TP đã khởi kiện nhưng đến nay không thu hồi được đồng nào. Khi đang nợ BHXH, tất cả các DN này đã báo giảm hết lao động và thành lập một DN mới.

“113 tỉ đồng nợ BHXH của Mai Linh là vụ điển hình, thách thức pháp luật. Đại diện của Mai Linh còn phát biểu trên một tờ báo rằng, Mai Linh không phải là đối tượng chịu trách nhiệm xử lý hình sự theo Bộ luật Hình sự mới vì số nợ này đã chốt lại rồi, không phải nợ tiếp diễn” - ông Tiến nói.

Ông Mai Đức Thắng - Phó Trưởng ban Thu BHXH Việt Nam cho rằng, thật khó chấp nhận khi Mai Linh vẫn hoạt động bình thường, tuyển dụng hàng ngàn tài xế mà vẫn để nợ BHXH từ năm này qua năm khác, “treo” quyền lợi NLĐ!

Trước tình trạng nợ BHXH tăng nhanh, UBND TPHCM kiến nghị Chính phủ ban hành quy định hoặc chỉ đạo các bộ, ngành ban hành quy định về quản lý nợ và các giải pháp xử lý nợ BHXH, BHYT, BHTN đối với các trường hợp nêu trên để cơ quan BHXH có căn cứ giải quyết, đảm bảo quyền lợi cho NLĐ.

Cần đơn giản hóa thủ tục khi CĐ khởi kiện đòi BHXH

Tại buổi làm việc, tổ chức CĐ TPHCM cho biết, đã sẵn sàng tiếp nhận công tác khởi kiện đòi BHXH cho NLĐ, tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn nhiều khúc mắc. Bà Trần Kim Yến - Chủ tịch LĐLĐ TP, cho rằng, đối với tranh chấp cá nhân, CĐ chỉ khởi kiện khi được NLĐ ủy quyền, nếu một DN có 500 lao động thì CĐ phải gom được 500 đơn ủy quyền vì quyền lợi của 500 người khác nhau. Nhưng nếu có 500 đơn ủy quyền khởi kiện thì tòa án sẽ tách ra thành 500 vụ án.

“Hiện nay, cơ quan BHXH đang chuyển cho CĐ 250 hồ sơ khởi kiện, nếu làm theo trình tự thủ tục này thì sẽ không có hiệu quả” - bà Yến nói. Theo bà Kim Yến, việc lấy ủy quyền từ NLĐ cũng không phải đơn giản khi hiện tại việc làm đang khó khăn, họ chỉ ủy quyền cho tổ chức CĐ đi kiện khi họ đã nghỉ việc, còn đang làm việc, dù có bị DN chiếm dụng BHXH cũng không kiện!

Đối với tranh chấp lao động tập thể, đại diện LĐLĐ TP cho rằng, trình tự thủ tục giải quyết phải qua hòa giải tập thể tại UBND quận, huyện, hòa giải không thành mới kiện ra tòa. Nếu chuyển qua thanh tra xử lý thì lại xử lý theo quy định của cưỡng chế hành chánh, tòa án không thụ lý!

Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thị Thu cho rằng, Chính phủ cần điều chỉnh, đơn giản hóa các thủ tục khi CĐ khởi kiện DN nợ BHXH, bởi nếu tiến hành qua quá nhiều bước thì khi thực hiện sẽ mất rất nhiều thời gian, không hiệu quả. “Một DN có 1.000 CN, cán bộ CĐ gom đủ 1.000 tờ ủy quyền thì chủ DN đã bỏ trốn, hoặc hết khả năng trả nợ. Luật ra đời là thuận tiện cho dân, cải cách hành chính là đơn giản hóa thủ tục chứ không phải rườm rà. CĐ kiện DN nợ BHXH thì thủ tục cũng chỉ đơn giản như khi cơ quan BHXH đi kiện thì mới hiệu quả” - bà Thu nói.

Về công tác khởi kiện, ông Mai Đức Chính cho rằng, nếu quan điểm của tòa án khi tiếp nhận xử lý các vụ án CĐ kiện đòi BHXH cho NLĐ mà theo trình tự xử lý tranh chấp lao động thì không thể kiện được. “Trình tự, thủ tục kiện khi CĐ đi kiện phải giống như cơ quan BHXH đi kiện! Tổ chức CĐ TP cứ đưa đơn ra tòa, nếu tòa không thụ lý thì nói rõ lý do để Tổng LĐLĐVN làm việc với tòa tối cao để có cách xử lý. Tổ chức CĐ cần mạnh dạn làm, vướng mắc đến đâu, gỡ đến đó” - ông Chính nói.