Chống lãng phí đầu tư công bắt đầu từ khâu lập kế hoạch

Tại Hội thảo "Đổi mới công tác quy hoạch và đầu tư công" do Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) tổ chức ngày 6/11, Thứ trưởng Bộ KHĐT Cao Viết Sinh cho biết, những bất cấp về tăng trưởng và thực trạng năng lực cạnh tranh còn thấp là do cơ cấu đầu tư chưa hợp lý, hiệu quả đầu tư chưa cao, có một phần nguyên nhân từ công tác lập kế hoạch.

Do đó, khi thực hiện tái cơ cấu kinh tế, một trong những việc quan trọng là cải tiến công tác lập kế hoạch đầu tư công. Thay vì lập theo cách thức tập trung hóa như trước đây, trong nền kinh tế thị trường, lập kế hoạch cần giảm bớt tính mệnh lệnh, phù hợp hơn với quy luật phát triển. Công tác lập kế hoạch hợp lý sẽ giúp Nhà nước điều hành, dẫn dắt thị trường hiệu quả, phát huy nhiều nguồn lực để thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội.

Theo TS.Nguyễn Đình Cung, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), để nâng cao hiệu quả của công tác lập kế hoạch cần nhiều hơn các chỉ tiêu thống kê cụ thể hơn về tính hiệu quả. Ông Cung lấy ví dụ về tiêu chuẩn môi trường, hầu hết số liệu thống kê đều “liệt kê” tỷ lệ doanh nghiệp có hệ thống nước thải nhưng thực chất hệ thống đó có hoạt động hay không và chất lượng thế nào, mức độ ô nhiễm thế nào thì chưa được thể hiện.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, việc xây dựng chi tiết và cụ thể hơn đối với các chỉ tiêu để phục vụ công tác lập kế hoạch không thể thực hiện trong một sớm một chiều vì mức độ phức tạp như vậy vượt quá nguồn lực hiện có.

Ông Trịnh Hữu Thắng, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Bắc Giang thẳng thắn thừa nhận, trong thực tế công tác lập kế hoạch, một số chỉ tiêu cụ thể chưa có độ chính xác cao, chưa sát với thực tế.

Cũng theo ông Trịnh Hữu Thắng, phân cấp đầu tư công hiện nay quá mạnh, thậm chí cấp xã cũng được phê duyệt những dự án lớn trong khi lại rất thiếu chuyên môn nên phụ thuộc hoàn toàn vào tư vấn. Do vậy, tư vấn thường “nâng” vốn đầu tư dự án nhằm thu phí tư vấn cao, dẫn tới lãng phí lớn.  

Thứ trưởng Bộ KHĐT Cao Viết Sinh cho rằng, chống lãng phí đầu tư công cần bắt đầu từ khâu lập kế hoạch, làm quy hoạch và phải được tiến hành một cách đồng bộ, nâng cao chất lượng và chuyên nghiệp hơn. Theo đó, việc ban hành Luật Quy hoạch là rất cần thiết để tạo khung pháp lý cho công tác làm kế hoạch, quy hoạch.

Đặc biệt, công tác lập kế hoạch cần đổi mới tư duy, làm kế hoạch không phải chỉ để báo cáo mà còn là công cụ giúp Nhà nước điều hành hiệu quả hơn. Do đó, công tác lập quy hoạch cần áp dụng các phương pháp phân tích, dự báo khoa học, đảm bảo kế hoạch được lập ra dựa trên cơ sở khoa học.

Theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ KHĐT đã soạn thảo và công bố dự thảo Nghị định về Kế hoạch đầu tư trung hạn, được đánh giá là sẽ tạo đột phá, góp phần tái cơ cấu đầu tư công, bảo đảm tính hiệu quả dài hạn, phù hợp với mô hình tăng trưởng mới, nâng cao sức cạnh tranh cho nền kinh tế.

Theo Huy Thắng

Chinhphu.vn