Giá điện: Cần minh bạch hệ thống chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật

Phương thức điều độ và hệ thống các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật là hai yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến giá điện rất cần được minh bạch và kiểm soát trong thời gian tới. Đó là ý kiến của TS. Nguyễn Văn Hanh - Chuyên gia độc lập trong buổi tọa đàm “Năng lượng và người nghèo” vừa được tổ chức tại Hà Nội.

Theo TS. Nguyễn Văn Hanh, nghiên cứu quy trình tác nghiệp xác định giá điện hiện áp dụng cho hệ thống điện Việt Nam đã cho thấy hai trong số các nhân tố có ảnh hưởng trực tiếp tới giá điện cần minh bạch và kiểm soát.

Một là phương thức điều độ tối ưu huy động công suất các nhà máy sao cho có thể đạt được các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật tốt nhất, trước hết là đạt được suất tiêu hao than thấp nhất tương ứng với hiệu suất toàn nhà máy cao nhất có thể ứng với các biến động chất lượng than cấp cho sản xuất điện;

Hai là hệ thống các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật đại diện cho trình độ quản lý vận hành và bảo dưỡng thiết bị của các đơn vị sản xuất điện, bao gồm: Chỉ tiêu than tiêu thụ cho 1 KWh, hiệu suất lò, máy tua-bin, các đặc tuyến hiệu suất lò máy đang tham gia vận hành trong HTĐ…

“Để đảm bảo tính minh bạch và có thể kiểm soát được việc hoạch định các loại giá điện nói chung và giá bán điện bình quân nói riêng, hai nhân tố trên cần được lượng hóa và công khai hóa trong các thông báo của ngành theo định kỳ và trong hệ thống niên giám thống kê điện lực” - TS Nguyễn Văn Hanh đề xuất.

Theo TS. Hanh, chỉ tiêu này đại diện cho trình độ quản lý hệ thống điện nói chung và nhiệt điện nói riêng, đồng thời phản ánh trực tiếp chỉ tiêu nhiên liệu hóa thạch tiêu thụ cho sản xuất điện và là một trong những cơ sở để lập phương án tối ưu điều độ huy động công suất các nhà máy điện tham gia vận hành hệ thống điện.

“Việc hoạch định hoặc thay đổi mức giá bán lẻ điện bình quân, xây dựng biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt, xây dựng khung giá… cần công bố gắn với hệ thống chỉ tiêu kinh tế- kỹ thuật của sản xuất điện (trước hết là 2 nhân tố: phương thức điều độ vận hành tối ưu và hiệu suất nhiệt điện), trên cơ sở có cơ quan chuyên trách độc lập xác định hoặc kiểm soát theo định kỳ làm cơ sở cho hoạch định giá điện”, TS Hanh đề xuất.