16 nước bị Tổng thống Trump điều tra về thâm hụt thương mại, châu Á chiếm hơn nửa

Trong số 16 quốc gia mà nội các của Tổng thống Donald Trump sẽ điều tra kỹ lưỡng về khả năng “lạm dụng thương mại” và được cho là nguyên nhân khiến Mỹ bị thâm hụt thương mại, hơn một nửa là các quốc gia châu Á.

Có thâm hụt thương mại lớn không chỉ với Trung Quốc mà còn với cả các đồng minh và những đối tác chủ chốt ở châu Á khiến thách thức mà ông Trump phải đối mặt càng khó khăn hơn.

Chua Hak Bin và Lee Ju Ye, các chuyên gia kinh tế tại bộ phận nghiên cứu của Maybank Kim Eng ở Singapore, vừa có báo cáo nhận định cuộc điều tra 90 ngày để tìm ra nguồn gốc thâm hụt thương mại mà chính quyền Donald Trump thực hiện sẽ tác động đến châu Á như thế nào.

Trong số các quốc gia châu Á, Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam và Hàn Quốc là những nước có thặng dư thương mại song phương lớn nhất với Mỹ. Không có gì bất ngờ, Trung Quốc đứng đầu danh sách với 350 tỷ USD, gấp 5 lần so với nước thứ 2 là Nhật Bản.

Các mặt hàng Trung Quốc xuất khẩu và nhập khẩu nhiều nhất từ Mỹ và ngược lại. Nguồn: Maybank.

Trung Quốc cũng bị Mỹ kiện tụng nhiều nhất với 21 vụ kiện thương mại. Theo sau là Canada, Ấn Độ, Hàn Quốc, Mexico và Nhật Bản (mỗi nước 6 vụ). Indonesia bị kiện 4 vụ trong khi Thái Lan, Malaysia và Việt Nam không có vụ nào.

Hầu hết các vụ kiện mà Mỹ chống lại Trung Quốc nằm trong ngành ô tô, nông nghiệp, vi mạch, máy bay, kim loại và quyền sở hữu trí tuệ. Chỉ có 5 vụ đã được giải quyết hoàn toàn. Indonesia bị kiện về các sản phẩm động vật và ô tô.

Ông Trump đã ra lệnh cho các cơ quan chức năng nghiên cứu kỹ lượng thâm hụt thương mại của Mỹ “với từng nước, trên từng sản phẩm” để đánh giá thâm hụt có bị gây ra bởi “gian lận hoặc các hành vi không thích đáng” hay không. Ông cũng yêu cầu củng cố các loại thuế chống gian lận đang có sẵn, các hình phạt chống phá giá vốn đang được áp dụng lên các sản phẩm nhập khẩu.

Thậm chí các chuyên gia của Maybank nhận định thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Hàn Quốc có thể bị đe dọa.

Thâm hụt thương mại của Mỹ với Hàn Quốc. Nguồn: Maybank.

“Trực tiếp nhắm đến 16 quốc gia là một dấu hiệu cho thấy chính quyền Trump thích các cuộc đàm phán song phương trực tiếp”, báo cáo viết. “Cách thức tiếp cận có mục tiêu rõ ràng sẽ giúp hạn chế tác động lên hệ thống, giảm nguy cơ rủi ro cho thị trường cũng như tốc độ tăng trưởng kinh tế. Đa dạng hóa cung cầu, điều chỉnh tiền tệ sẽ là những giải pháp để đối phó với bất cứ ảnh hưởng trực tiếp nào lên thương mại”.

Các chuyên gia của Maybank cho rằng nền kinh tế sẽ ít bị ảnh hưởng bởi những động thái này. Trong những năm 1980, giai đoạn căng thẳng thương mại kéo dài giữa Mỹ và Nhật Bản không có tác động đáng kể đến thị trường hay nền kinh tế Nhật Bản.

“Chúng ta không thể nghĩ về một cuộc chiến thương mại sẽ dẫn đến tình trạng nền kinh tế suy giảm nghiêm trọng hoặc thị trường bán tháo mạnh mẽ”, báo cáo của Maybank KimEng viết.