2 cách để Barack Obama gìn giữ di sản của chính mình

Bài diễn văn tạm biệt của Tổng thống Obama là bước đầu tiên trong việc định hình di sản của ông. Một mặt, đó là những thành tựu mà ông đã làm được trong Nhà Trắng, từ tạo việc làm đến ngăn chặn khủng bố. Mặt khác, đó là về nền dân chủ của nước Mỹ và những chia rẽ tồn tại trong quốc gia này. Trong một lời thỉnh cầu cho chế độ dân chủ chính trị, Tổng thống Obama trích dẫn lời nhân vật hư cấu Atticus Finch từ cuốn tiểu thuyết Mỹ cổ điển Giết con chim nhạn rằng: “Bạn không bao giờ thực sự hiểu được một người nếu không xem xét mọi việc từ quan điểm của người đó, cho đến khi bạn sống và cư xử y như anh ta”.

Liệu Tổng thống Obama và ứng viên Đảng Dân chủ Hillary Clinton đã đặt mình vào hoàn cảnh của gần 100.000 người dân Michigan, Wisconsin và Pennsylvania để lên chiến dịch hay chưa? Di sản là một thứ gì đó được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Nhưng ngay khi chính quyền của ông Obama kết thúc, toàn bộ di sản của ông nằm trong một dấu hỏi chấm. Đảng Cộng hòa hứa hẹn sẽ lật lại thỏa thuận giữa ông Obama và Iran, lùi lại tất cả các quy định về môi trường của ông Obama, rút khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu và trục xuất dân di cư trái phép. Và họ cũng đang cố gắng hủy bỏ thành tựu chính sách mang đậm dấu ấn của ông Obama ở trong nước – chương trình chăm sóc sức khỏe vừa túi tiền (Obamacare).

Theo viện nghiên cứu Brookings, có 2 cách để một Tổng thống có thể gìn giữ di sản của mình: Làm mọi thứ dựa trên sự thống nhất của lưỡng Đảng hoặc nuôi dưỡng Đảng của mình để họ tái cử. Ông Obama đã không thể làm gì với di sản của mình ít nhất là trong suốt 6 năm qua. Đối với ông, cách thứ nhất có vẻ khó khăn và một số người còn cho rằng điều đó là không thể.

Ông đối diện với một Đảng Cộng hòa được kiểm soát bởi những người theo chủ nghĩa cực đoan nhất định chống lại ông bằng mọi giá. Khó khăn này đưa ông đến con đường thứ hai: Xây dựng một Đảng Dân chủ mạnh đủ để giúp ông nuôi dưỡng di sản của mình. Tuy nhiên, ông ưa thích nhóm tranh cử của mình (Obama for America) hơn là Đảng Dân chủ ở cấp nhà nước và cấp bang. Ban đầu, Obama đã không giữ Chủ tịch Uỷ ban quốc gia đảng Dân chủ ở lại chính quyền của mình mặc dù ông Dean có một vai trò lãnh đạo lớn trong chiến thắng năm 2006 và năm 2008 của Đảng Dân chủ. Sau đó, ông Obama lại khăng khăng giữ vai trò Chủ tịch Đảng Dân chủ cho Debbie Wasserman Schultz.

Theo NBCnews, chính quyền của ông Obama đã thành công đạt được 10/15 điều sau: thất nghiệp giảm, thị trường chứng khoán tăng, GDP tăng, tự tin người tiêu dùng tăng, thu nhập trung bình tăng, nghèo đói giảm, bảo hiểm sức khỏe cho người Mỹ tăng, thâm hụt liên bang giảm, lực lượng quân đội Mỹ ở Afghanistan giảm.

Bản chất vấn đề của ông Obama đó là trong suốt 8 năm làm ông chủ Nhà Trắng, Đảng Dân chủ đã bị tiêu hao nhiều và vì vậy không còn nắm quyền lực trung tâm đủ để bảo vệ ông trước Lưỡng viện. Số lượng Nghị sĩ Dân chủ tại Hạ viện giảm xuống 62 người, số lượng nghị sĩ Dân chủ tại Thượng viện giảm xuống 10 người, và số lượng Thống đốc thuộc Đảng Dân chủ giảm xuống 10 người.

Ông Obama đã thất bại trong quá trình chuyển giao của mình. Đơn giản bởi lẽ di sản của Tổng thống không chỉ là những gì ông ta đã thành công trong khi đương chức mà còn là sau khi ông rời văn phòng bầu dục có đủ sức mạnh để nuôi dưỡng và bảo vệ di sản của mình không. Theo một khía cạnh nào đó, Obama đã cố gắng để tạo ra một thế hệ Đảng viên Dân chủ mới – những người sẽ tiếp bước di sản của ông. Đó là điều đáng tán dương, nhưng có lẽ đã muộn.