5 câu cha mẹ tuyệt đối đừng nói với con nếu không muốn chúng luôn cảm thấy mình là người thất bại

Trong cuốn sách "13 Things Mentally Strong Prarents Don’t Do" (Tạm dịch:13 điều ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần của con bố mẹ nên tránh), tác giả giải thích cách giúp các bậc phụ huynh từ bỏ những thói quen không lành mạnh nhưng lại vô cùng phổ biến. Những thói quen này đã vô tình cướp đi tiềm năng phát triển sức mạnh tinh thần để đạt được những điều tốt nhất của con. Rất nhiều trong số đó liên quan đến việc thay đổi ngôn ngữ giao tiếp.

Một số cụm từ mà bạn thường xuyên dùng trong đời sống hàng ngày nghe có vẻ vô hại nhưng chúng có thể khiến con bạn lớn lên với tâm lý luôn là nạn nhân - hoặc tin rằng mình không bao giờ có thể thành công.

Dưới đây là năm cụm từ độc hại cha mẹ nên loại bỏ ngay khỏi vốn từ vựng của mình:

1. "Nhà mình chẳng bao giờ có khả năng mua thứ đó"

Nếu có thứ bạn thật sự rất muốn nhưng lại nằm ngoài khả năng kinh tế, đừng khăng khăng tự nhủ và nói với con rằng mình túng thiếu và sẽ không bao giờ khá khẩm nổi. Thay vào đó, hãy cho con thấy rằng bạn nắm quyền kiểm soát tài chính của mình.

Ví dụ, hãy thủ thỉ với con: "Giấc mơ của bố mẹ là một ngày nào đó chúng ta sẽ được cùng sống dưới một mái nhà khang trang. Nhưng bây giờ thì chưa đủ điều kiện, mẹ nghĩ, mình phải tiết kiệm. Và mẹ cũng dành tiền để tham gia một khoá đào tạo nâng cao chuyên môn. Mẹ sẽ được thăng tiến và kiếm được nhiều tiền hơn. Chúng ta cùng nhau cố gắng nhé!". 

Hoặc, nếu con bạn thực sự mơ ước được đến Disney World, hãy nói với chúng: "Năm nay thì chúng ta chưa có đủ tiền rồi. Vậy bây giờ, mình đi mua một con lợn tiết kiệm tiền để sau này cả nhà cùng đi và thực hiện mong muốn của con nhé!". 

Nếu bạn giúp con nuôi dưỡng thói quen tài chính thông minh từ nhỏ, chúng sẽ trưởng thành với nhận thức rằng, khi chúng muốn thứ gì đó nằm ngoài tầm với, việc cần làm là cân nhắc, điều chỉnh các ưu tiên và bản thân phải thật nỗ lực.

Hoặc, nếu con bạn thực sự mơ ước được đến Disney World, hãy nói với chúng: "Năm nay thì chúng ta chưa có đủ tiền rồi. Vậy bây giờ, mình đi mua một con lợn tiết kiệm tiền để sau này cả nhà cùng đi và thực hiện mong muốn của con nhé!".

2. "Con làm bố mẹ phát điên"

Trong cuộc chiến làm cha mẹ, điều quan trọng nhất là giữ bình tĩnh và không đổ lỗi cho con cái hay bất kỳ ai chỉ để nuông chiều cảm xúc của bản thân. Thay vì hành động giận dữ với những gì con đã gây ra, một phản ứng lành mạnh hơn nên làm là thể hiện sự không đồng tình, sau đó giải thích lý do tại sao.

Hiểu được hành vi của chúng có thể ảnh hưởng đến người khác như thế nào là vô cùng quan trọng với con trẻ. Điều này sẽ khuyến khích chúng nhận thức rõ hơn phải quan tâm đến cảm xúc của cả những người xung quanh.

Ngoài ra, bằng cách giữ bình tĩnh, bạn đã dạy cho con một bài học rằng tất cả chúng ta đều có khả năng kiểm soát cảm xúc của chính mình, và điều đó tùy thuộc vào cách mình bộc lộ ra lành mạnh hay không. Bạn sẽ không muốn chúng lớn lên với lối nghĩ "mình chỉ việc đổ lỗi cho người khác là xong" đâu!

Tất nhiên, tất cả chúng ta đều là con người, đôi khi có thể bị mất kiểm soát. Nếu điều này xảy ra, sau đó hãy cho con thấy mình hối tiếc, bắt đầu bằng một lời xin lỗi: "Bố mẹ xin lỗi vì đã mất bình tĩnh. Lần tới, bố mẹ sẽ cố gắng hơn, và con cũng thế nhé!".

3. "Tôi ghét công việc của mình"

Bạn đã có một ngày làm việc mệt mỏi và chỉ muốn về nhà và trút giận, tâm sự với vợ hoặc chồng mình. Điều này có vẻ vô hại vì thậm chí bạn còn chẳng trực tiếp nói chuyện với con, nhưng hãy nhớ: Lũ trẻ sẽ vô tình nghe được và chúng tiếp thu thông điệp này rất nhanh.

Trên thực tế, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thái độ của chúng ta về cuộc sống có ảnh hưởng lớn trong việc xác định thành công của con cái, đặc biệt là thành tích học tập.

Hơn nữa, phàn nàn về công việc của bản thân sẽ khiến chúng có định kiến rằng công việc không phải là niềm vui. Kết quả là chúng có thể lớn lên với suy nghĩ tuổi trưởng thành đồng nghĩa với việc dành hơn nửa ngày trong cảnh lao động khốn khổ.

Cách tốt hơn để xử lý trường hợp này? Hãy khẳng định với con rằng bạn có nhiều lựa chọn nghề nghiệp và tâm sự về những cố gắng nỗ lực bạn đang làm để có một suộc sống tốt đẹp hơn.

4. "Lại phải đi mua đồ!"

Bất cứ khi nào bạn nói rằng bạn phải làm một việc gì đó, cho dù đó chỉ là việc vặt hay đi ăn tối tại nhà họ hàng, bạn đang vô tình đưa ra một thông điệp rằng bạn bắt buộc phải làm những việc mà mình không muốn.

Thay vào đó, hãy cho con thấy bạn có khả năng tự kiểm soát thời gian của mình: Bạn có thể quyết định điều bạn sẽ làm và khi nào bạn sẽ làm điều đó.

Những đứa trẻ trưởng thành là những đứa trẻ hiểu được cuộc sống luôn xoay quanh những lựa chọn mà chúng đưa ra. Bạn có thể dạy cho chúng bài học quan trọng này bằng cách nói: "Bố mẹ cảm thấy không muốn đi mua sắm, nhưng nếu không đi, sợ rằng mai cả nhà mình sẽ hết đồ ăn mất!", hoặc "Bố mẹ hơi mệt, nhưng đã hứa với ông bà là sẽ qua ăn tối. Nên chúng ta phải giữ lời hứa chứ nhỉ!".

Tất nhiên, sẽ luôn có những điều con người ta không muốn làm, nhưng lại nên làm, chẳng hạn như đi ngủ sớm và ăn nhiều rau. Trong tình huống này, việc giải thích lý do tại sao chúng được yêu cầu làm như vậy sẽ rất hữu ích. Khi trẻ hiểu tầm quan trọng của một nhiệm vụ, chúng sẽ nghiêm túc tuân thủ theo.

Thái độ của chúng ta về cuộc sống có ảnh hưởng lớn trong việc xác định thành công của con cái, đặc biệt là thành tích học tập.

5. "Mọi thứ sẽ ổn thôi"

Nếu con không được cô giáo chọn làm lớp trưởng như mong muốn, hãy thuyết phục chúng rằng con người sẽ chỉ có được thành công khi thực sự nỗ lực và cố gắng.

Thay vì nói với chúng cuộc sống luôn kết thúc có hậu, hãy dạy chúng rằng mình có đủ sức mạnh để vượt qua mọi khó khăn.

Có lẽ con bạn cần thực hành và va vấp nhiều hơn. Nếu tình huống trên xảy ra, hãy an ủi chúng bằng một cái ôm, thừa nhận cảm xúc của con bằng cách nói: "Bố mẹ biết con rất muốn được cô giáo tin tưởng, nhưng còn nhiều cơ hội khác. Kỳ sau cố gắng hết sức nhé!"

Bằng cách rèn luyện và hướng dẫn con vượt qua thử thách, chúng sẽ được trang bị kiến thức và hành trang tuyệt vời để vững bước vào tương lai.