Bản chất xã hội vốn là trao đổi ngang bằng: Gió tầng nào gặp mây tầng đó, muốn giao lưu với người giỏi, trước tiên phải hoàn thiện bản thân mình

Gần đây, bộ phim "30 chưa phải là hết" được phát sóng, khiến cho những người nghèo cũng được chứng kiến cuộc sống xa hoa của những phụ nữ ở Thượng Hải.

Cố Giai 30 tuổi sở hữu ngoại hình nổi bật, lại tốt nghiệp trường đại học danh giá. Cô cùng chồng xây dựng công ty pháo hoa, rồi sau đó lui về hậu trường, trở thành một người vợ toàn thời gian. Để các con được học tập trong một trường mầm non song ngữ hàng đầu, nhà cô đã phải cắn răng vay tiền để mua một căn biệt thự cấp cao tại một khu phố đắt đỏ.

Với gia cảnh như vậy, Cô Giai cũng muốn chen chân vào thế giới của những phụ nữ giàu có. Tuy nhiên, thực tế tàn khốc lại tát thẳng vào mặt cô. Núi cao còn có núi cao hơn; vào trong đó, cô không thoát khỏi cảnh bị chế giễu.

Lần đầu tiên tham gia buổi họp mặt của các bà vợ, Cố Giai diện một bộ trang phục sang trọng và mang theo chiếc túi Chanel đắt giá nhất của mình. Đến nơi, cô cẩn thận đặt chiếc túi đó xuống sau lưng thì bị một phu nhân giàu có nói kháy: "Cô xem, cái ghế này có vẻ không được rộng lắm, cô còn muốn đặt thêm một chiếc túi sau lưng, chen chúc như vậy không khó chịu ư?"

Cố Giai nhìn bốn phía, mới phát hiện ra những người khác đều thản nhiên đặt chiếc túi xuống đất.

Khi buổi gặp kết thúc, mọi người cùng nhau chụp ảnh. Hôm ấy, Lý phu nhân có mang theo chiếc túi Hermès Himalayan trị giá gần 400.000 USD. Thấy vậy, Cố Giai rụt rè giấu cái túi của mình ra phía sau, gượng gạo chụp cho xong tấm ảnh.

Hình ảnh từ phim "30 chưa phải là hết".

Sau đó, khi xem lại những tấm ảnh của buổi gặp mặt được mọi người đăng tải, cô nhận ra rằng các vị phu nhân kia đã chủ động cắt mất mặt mình.

Cho dù có miễn cưỡng chen chân vào giới thượng lưu, cùng người ta ngồi ăn cơm, cùng họ làm mấy việc lặt vặt, cũng chẳng thể nào khiến người ta để mình vào trong mắt. Thậm chí, bản thân còn bị họ cố tình tẩy chay.

Cảm giác thua kém, Cố Giai cố gắng mua một chiếc túi Hermès phiên bản giới hạn, trong khi công ty đang mắc nợ và tiền mua nhà vẫn chưa trả hết. Cô cắn răng bỏ ra số tiền lớn như vậy để được những người phụ nữ kia tôn trọng. Nhưng cũng chính từ đó, cô bị quấn vào vòng xoáy không thể thoát ra được.

Người đời có câu: "Sợi rơm nếu dùng để buộc bắp cải, thì sẽ có giá của bắp cải. Nếu dùng nó để buộc hải sản cao cấp, thì sẽ lại có giá trị như hải sản đắt tiền". Bị ám ảnh bởi điều này nên rất nhiều sợi rơm muốn ngoi lên cao, cố gắng buộc chặt mình vào hải sản.

Tuy nhiên, cuộc đời cũng không hẳn là giống như phim. Hầu hết mọi người đều không tới mức như vậy và ai cũng khá mở lòng. Thế nhưng, vật tụ theo loài, người phân theo nhóm. Nếu cứ cố gắng gia nhập vào những hội nhóm không thật sự phù hợp với mình, bạn sẽ nhanh chóng bị đào thải.

***

Vấn đề này cũng được thể hiện bên ngoài cuộc sống rất nhiều.

Có người than phiền rằng: "Một tháng thu nhập của nhà tôi chỉ khoảng 20 triệu VND, nhưng vợ tôi lại muốn cho con đi học với khoản học phí khoảng 15 triệu VND/tháng. Vợ tôi bảo rằng chọn những môi trường đắt tiền đó rất quan trọng, sẽ giúp ích cho con mình về sau. Nhưng thật sự có phải như vậy không?".

Cha mẹ vốn chỉ nghĩ đến chuyện chọn môi trường thượng lưu cho con, nhưng lại không hề nghĩ đến việc con mình ở trong môi trường đó sẽ như thế nào. Những ngôi trường này dành cho con của những người thượng lưu. Khi con của những người lao động bình thường tiến thân vào đó, về cơ bản, họ có thể trở thành đối tượng bị khinh thường.

Mình không đủ khả năng, vậy tranh ngôi cao để làm gì? Đẩy con cái mình vào những môi trường đó, sự tự tin của con mình sẽ nhanh chóng biến mất, thay vào đó là sự tủi hổ, mặc cảm và lo lắng.

Việc cố với cao sẽ khiến bạn bị vắt kiệt trong khi không thu lại được bất kỳ lợi ích nào.

***

Vương Thế Dân - người sáng lập nền tảng tri thức trực tuyến YouCore - đã kể đôi điều về vợ mình. 

Vợ ông có một người bạn cùng học MBA. Trong suốt thời gian học, người bạn đó chỉ tham gia vào các hoạt động bên lề, từ những buổi gặp gỡ cho đến những buổi tiệc. Cô ấy cho rằng mục đích chính của việc đi học này chỉ là để tăng thêm vốn xã hội. Quá đam mê tham gia các hoạt động, cô quên mất việc phải phát triển bản thân. Đến kỳ tốt nghiệp, cô gặp một số vấn đề về luận văn, nhưng lại không thể tìm được ai giúp đỡ. Điều này hoàn toàn trái ngược với những gì cô đã kỳ vọng.

Ngược lại, vợ của Vương Thế Dân lại cân bằng được mọi việc. Cô tham gia các hoạt động vừa đủ, không quên dành thời gian để phát triển thêm tiềm lực của mình. Việc học hành của cô diễn ra vô cùng thuận lợi.

Một nhà xã hội học người Mỹ đã chỉ ra rằng: "Mọi mối quan hệ giữa các cá nhân với nhau, bản chất đều là các mối quan hệ trao đổi".

Người bạn cùng lớp vì không thể nâng cao giá trị của bản thân, nên nhanh chóng "trượt giá". Một khi đã không có giá trị, không có gì để trao đổi, thì dù có cố chen chân, mở rộng quen biết thì cũng vô dụng. Không có giá trị, bạn mãi chỉ là kẻ ngoại đạo.

***

Có hai cách để thu hút người khác.

Cách thứ nhất là bạn liên tục đối xử tốt với mọi người. Bạn luôn sẵn lòng giúp đỡ, ban phát ân huệ hay cho đi tất cả những thứ gì mình có. Những người xung quanh thấy lợi sẽ bám lấy bạn. Tuy nhiên, đến khi quá trình ban phát này không còn nữa, mọi người sẽ nhanh chóng bỏ đi. Đơn giản là vì bạn đã hết giá trị với họ.

Cach thứ hai là tự trau dồi thực lực của chính mình. Thực lực của bạn chính là sự hấp dẫn lớn nhất. Ngay cả khi bạn không dành sự ưu ái cho ai, mọi người vẫn sẽ vây xung quanh bạn. Mọi người sẽ luôn ngưỡng mộ và luôn muốn được kết giao với bạn.

Chỉ bằng cách tăng cường thực lực bản thân, bạn mới có thể tạo dựng được những mối quan hệ bền vững. Hãy từ bỏ những mối quan hệ vô bổ và dành công sức, thời gian đó để cải thiện bản thân, rồi lúc đó, thế giới sẽ vây xung quanh bạn.

Chỉ khi bạn đủ giỏi, bạn mới có thể giao lưu với những người giỏi. Hãy quan tâm đến mình trước.  

Dịch từ báo nước ngoài