Không mua nổi nhà ở xã hội nếu thu nhập dưới 8 triệu đồng/tháng

Tóm tắt

Dự án nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố đang thuộc dạng “hàng hiếm”, nhưng giá bán cũng không hề thấp, nếu so với mặt bằng chung thu nhập hiện nay của người dân. Nhiều dự án nhà ở xã hội đều có giá bán từ 11-14 triệu đồng/m2, trong khi vị trí thì nằm ở những nơi “heo hút”.

Chúng ta cần phải hiểu nhu cầu thực tế của người thu nhập thấp và điều kiện của địa phương mới có thể đặt ra kế hoạch làm nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp.

Thu nhập dưới 8 triệu đồng/tháng không mua nổi nhà

Tại tọa đàm “Mô hình nào cho nhà ở xã hội tại đô thị” do Thời báo Kinh tế Sài Gòn tổ chức ngày 17/12, TS Huỳnh Thế Du chỉ ra nghịch lý giữa giá nhà và thu nhập của người dân, khiến cơ hội có nhà ở của người dân rất thấp. Theo một nghiên cứu của ông và các đồng nghiệp, với giá nhà chính thức là 9,7 triệu đồng/m2 thì những người có thu nhập từ 5 đến 7,7 triệu đồng/tháng gần như không thể nào mua được nhà.

Trong khi đó, những người với thu nhập từ 10,2-14,3 triệu đồng/tháng thì chỉ mua được nhà ở với diện tích rất nhỏ, từ 39-55 m2. Ngoài ra, dự án nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố đang thuộc dạng “hàng hiếm”, nhưng giá bán cũng không hề thấp, nếu so với mặt bằng chung thu nhập hiện nay của người dân. Nhiều dự án nhà ở xã hội đều có giá bán từ 11-14 triệu đồng/m2, trong khi vị trí thì nằm ở những nơi “heo hút”.

“Chỉ có người giàu với thu nhập gần 32 triệu đồng/tháng mới có thể mua một căn nhà ở thoải mái”, ông Du phát biểu.

Theo báo cáo từ Sở Xây dựng Tp.HCM, trong năm 2015, trên địa bàn thành phố sẽ có thêm 7 dự án nhà ở xã hội với quy mô hơn 6.145 căn cung ứng ra thị trường. Dự kiến, từ sau năm 2015 trở đi, thành phố tiếp tục xây dựng hoàn thiện 13 dự án nhà ở xã hội còn lại trong giai đoạn 2011-2015. Hiện có 12 doanh nghiệp trên địa bàn thành phố đã nộp hồ sơ xin làm nhà ở xã hội. Ngoài ra, Tp.HCM đang xem xét cho chuyển 8 dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội.

Quá nhiều “luật chơi” riêng

Một số DN kinh doanh BĐS trong nước cho rằng, mặc dù đã có nhiều chính sách tháo gỡ và giải cứu thị trường nhưng các cơ chế chính sách này chưa thật sự hấp dẫn DN tham xây dựng nhà ở xã hội, DN chưa tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi khác. Trong khí đó, DN phải đầu tư với nguồn vốn lớn nhưng thu hồi vốn chậm, lợi nhuận thấp cộng với công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều khó khăn… nên giá thành sản phẩm đến tay người dân không thể nào nằm dưới 12 triệu đồng/m2 như mong muốn của đai đa số người thu nhập thấp được.

Ông Nguyễn Xuân Quang, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Đầu tư Nam Long, cho rằng nhà ở xã hội tại các nước phần lớn đều do chính phủ thực hiện. Trong giai đoạn hiện nay, Chính phủ nước ta cũng khó có thể làm nhà ở xã hội mà phải xã hội hóa, trong đó Chính phủ cần có các chính sách, ưu đãi cho doanh nghiệp.

“Cần phải hiểu nhu cầu thực tế của người thu nhập thấp và điều kiện của địa phương mới có thể đặt ra kế hoạch làm nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp”, ông Nguyễn Hồng Hải, Kiến trúc sư trưởng của Công ty Becamex IDC  (Bình Dương), góp ý thêm.

Lý giải vì sao chương trình phát triển nhà ở của chúng ta chưa thành công, doanh nghiệp BĐS dường như “quay lưng”, nhiều ý kiến cho rằng chính phía ngân hàng cũng có phần trách nhiệm, bởi họ có “luật” riêng nhằm bảo toàn đồng vốn.

“Nhà ở xã hội đang mất hẳn lợi thế cạnh tranh khi có điều kiện xét duyệt cho vay mua nhà quá ngặt nghèo, chỉ hơn là được vay gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng. Nhưng trên thực tế, người thu nhập thấp không phải ai cũng được chấp thuận cho vay nếu như một số chủ đầu tư không biết cách “lách luật”, ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc công ty Đất Lành, nói.

Tăng quỹ đất làm nhà ở xã hội

Về quy định doanh nghiệp phải dành ít nhất 20% diện tích đất dự án để làm nhà ở xã hội, phía doanh nghiệp cho rằng, quy định trên là cứng nhắc, hạn chế sức sáng tạo của chủ đầu tư tại dự án, đồng thời ảnh hưởng đến bài toán về giá thành của họ.

Trong khi đó, các chuyên gia lại ủng hộ quy định này của nhà nước. Theo đó, quy định này sẽ hạn chế việc hình thành các khu ổ chuột ở khu đô thị khi để người thu nhập thấp và thu nhập cao ở những nơi riêng rẽ khác nhau.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA), cho rằng chính sách phát triển nhà ở xã hội không thể trông cậy vào phần diện tích 20% này. Theo đó, các địa phương, đặc biệt là Tp.HCM, cần hình thành các cụm nhà ở xã hội tại các quận, huyện ngoại thành, nơi còn có nhiều quỹ đất trống.

Ông Châu nhận định thêm, trong điều kiện có thể, nước ta nên chỉ tập trung vào hai hoại hình nhà ở xã hội cho thuê và cho thuê mua. Khái niệm nhà ở xã hội cũng cần linh hoạt hơn, có thể là nhà ở thương mại giá rẻ, do doanh nghiệp phát triển và nhận được ưu đãi của Nhà nước, bán cho người có thu nhập thấp.