Buôn lậu thuốc lá: Ngày càng lộng hành

Gây mất trật tự xã hội nghiêm trọng

Theo báo baomoi.com ngày 25/7, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Thanh Bình (Đồng Tháp) cho biết, tài xế Trần Văn Thưởng (42 tuổi) - người điều khiển ôtô chở thuốc lá lậu dẫn đến gây tai nạn chết người, ra đầu thú.

Trước đó, báo vietnamnet.vn đưa tin ngày 23/5, tài xế này chở theo hai người khác cùng với 4.800 gói thuốc lá nhập lậu các loại, lưu thông theo hướng từ Hồng Ngự về Cao Lãnh. Khi lưu thông đến đường Võ Văn Kiệt, qua xã Tân Phú (huyện Thanh Bình), ôtô do Thưởng điều khiển mất lái, lao vào lề đường và dẫn đến va chạm với em Đỗ Thị Tường Vy (17 tuổi) cùng hai người bạn đang đứng bên lề đường. Cú va chạm quá mạnh khiến Vy tử vong khi cấp cứu tại bệnh viện, hai người còn lại bị thương nhẹ.

Sau khi xảy ra tai nạn, Thưởng cùng hai người trên ôtô bỏ trốn. Quá trình khám nghiện hiện trường, cơ quan công an đã phát hiện số trên xe có tới gần 4.800 bao thuốc lá nhập lậu.

Trước đó, ngày 17/7, trên đường Bình Giã, phường 13, quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh đối tượng Lê Quang Thái vận chuyển thuốc lá nhập lậu đã gây tai nạn liên hoàn rồi bỏ chảy, đến đường Lê Văn Sỹ thuộc phường 13, quận 3, đối tượng Thái mới bị các trinh sát hình sự của công an quận 3 bắt giữ. Tại đây, cơ quan chức năng kiểm tra trong bao tải của đối tượng có 78 cây thuốc lá hiệu Jet, 38 cây Hero.

Tình trạng buôn lậu thuốc lá gia tăng và diễn biến phức tạp trong thời gian qua đã là hồi chuông cánh báo nghiêm trọng khiến không chỉ nhà nước mất hàng chục ngàn tỷ đồng do thất thu thuế hàng năm, mà còn gây nên tình trạng rối loạn trật tự xã hội nghiêm trọng, mất an toàn cho đời sống nhân dân, dẫn đến những hậu quả hết sức nghiêm trọng.

Theo lực lượng chức năng, thời gian qua lợi dụng sự thiếu nhất quán trong các văn bản pháp lý trong việc xét xử tội buôn lậu thuốc lá nên các đối tượng buôn lậu thuốc lá có chiều hướng lộng hành, vận chuyển với số lượng lớn. Nếu như trước đây, các đối tượng chủ yếu vận chuyển bằng xe gắn máy, xe khách, xuồng máy… thì nay, các đối tượng đã bất chấp pháp luật, vận chuyển thuốc lá lậu với số lượng lớn bằng xe ô tô riêng phóng nhanh, vượt ẩu gây tai nạn cho người tham gia giao thông.

Vẫn tiếp tục gia tăng

Theo thống kê của Hiệp hội thuốc lá Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2017, lực lượng chức năng trên cả nước đã bắt giữ và tiêu hủy 3.195.150 bao thuốc lá nhập lậu các loại, tăng 2,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong 6 tháng cuối năm, do siêu lợi nhuận và tranh thủ khi Luật hình sự sửa đổi chưa có hiệu lực, dự báo lượng thuốc lá nhập lậu vào Việt Nam sẽ tăng đột biến.

Ngày 20/6 vừa qua, Quốc hội đã thông qua sửa đổi Bộ Luật hình sự năm 2015, theo đó sửa đổi điều 190, 191 theo hướng thuốc lá lậu là hàng cấm, truy cứu trách nhiệm hình sự, phạt tù từ 01 năm đến 05 năm đối với các trường hợp buôn bán,vận chuyển thuốc lá nhập lậu từ 1.500 bao đến 3000 bao; phạt tù từ 5-10 năm đối với các trường hợp vận chuyển từ 3000 bao đến dưới 4.500 bao; và phạt tù tới 15 năm khi buôn bán, vận chuyển 4.500 bao thuốc lá điếu nhập lậu trở lên…

Việc sửa đổi Bộ luật hình sự 2015 cho thấy sự quyết tâm của Chính phủ và các bộ ngành trong công tác đấu tranh chống thuốc lá nhập lậu. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, Bộ Luật Hình sự sửa đổi chính thức có hiệu lực từ 1/8/2018. Vì vậy, trong khoảng thời gian từ nay tới cuối năm 2017 là “thời gian vàng” để thuốc lá nhập lậu lộng hành tìm cách tràn vào Việt Nam. Nhiều ý kiến cho rằng, đã đến lúc các Bộ ngành, các địa phương, lực lượng chức năng phải kiên quyết vào cuộc lập lại kỷ cương xã hội trước khi quá muộn.

Được biết, ngày 11/7, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 61/NQ-CP về Phiên họp chính phủ thường kỳ tháng 6/2017 cũng đã thống nhất sửa đối Nghị định 76/2013/NĐ-CP theo hướng: Đối với thuốc lá giả, thuốc lá nhập lậu bị tịch thu để tiêu hủy. Đối với trường hợp đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Trước đó, ngày 18/4, Chính phủ ban hành văn bản 3825/VPCP-V.I cho thí điểm tái xuất, bán đấu giá thuốc lá nhập lậu và đề nghị Bộ Tài chính trủ trì soạn thảo quyết định.

Bộ Tài chính đã xây dựng dự thảo Quyết định đề xuất thí điểm bán đấu giá để tiêu thụ nội địa hoặc xuất khẩu ra nước ngoài đối với mặt hàng thuốc lá ngoại nhập lậu bị tịch thu còn chất lượng. Theo đó, Dự thảo nêu rõ đối với thuốc lá ngoại nhập lậu bị tịch thu trước khi chuyển tiêu thụ nội địa phải đáp ứng: Thứ nhất, phải được dán tem ký hiệu đấu giá trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường theo quy định của Bộ Tài chính; thứ hai, phải ghi nhãn hàng hóa, ghi nhãn sản phẩm thuốc lá tiêu thụ tại Việt Nam và in cảnh báo sức khỏe trên bao bì thuốc lá theo quy định của Bộ Y tế; thứ ba, phải tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành về công bố hợp chuẩn, hợp quy hoặc công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm; kiểm tra chất lượng vệ sinh an toàn và hàm lượng chất độc hại trong thuốc lá như đối với sản phẩm thuốc lá điếu được sản xuất trong nước.

Tuy nhiên, Hiệp hội thuốc lá lo ngại, việc cho phép thí điểm bán đấu giá thuốc lá nhập lậu bị tịch thu để tiêu thụ nội địa sẽ tạo ra kẽ hở pháp luật rất nguy hiểm để các đối tượng buôn lậu lợi dụng, hợp pháp hóa việc đưa thuốc lá nhập lậu vào tiêu thụ nội địa tại Việt Nam.