Câu chuyện ít biết về người đàn ông giàu thứ 3 Nhật Bản, điều hành đế chế sản xuất những đồ uống quen thuộc tại Việt Nam như Lipton, Aquafina, Sting, Tea+...

Trong khi Pepsi đã quá nổi tiếng thì hầu như chẳng mấy ai quan tâm đến Suntory, hãng sản xuất đồ uống có cồn thuộc hàng lâu đời nhất Nhật Bản. Hiện tại Chủ tịch của Suntory là ông Nobutada Saji, đồng thời cũng là người giàu thứ 3 Nhật Bản với tổng tài sản của bản thân cùng gia đình lên tới 10,7 tỷ USD.

Tập đoàn Suntory được thành lập từ năm 1899 bởi Torii Shinjiro, chủ yếu nhập khẩu rượu whisky bán tại Nhật. Tuy vậy với sự phát triển mạnh mẽ, công ty này đã mở rộng ra nhiều ngành khác nhau như đồ uống giải khát hay chuỗi cửa hàng bán sandwich. Năm 2014, Suntory gây tiếng vang lớn trên thị trường quốc tế khi mua lại hãng rượu nổi tiếng Beam với giá 16 tỷ USD.

Quay trở lại với câu chuyện nhà Sanji. Mặc dù người sáng lập Suntory có họ Torii nhưng hiện tập đoàn này lại đang được điều hành bởi cả 2 dòng họ. Trong khi ông Nobutada Saji, người có tài khoản cá nhân riêng lên đến 1,4 tỷ USD là chủ tịch hội đồng quản trị thì người chắt của nhà sáng lập, ông Nobuhiro Torii là phó giám đốc điều hành.

Nguyên nhân chính của tình trạng trớ trêu trên bắt nguồn từ văn hóa truyền nghề tại Nhật. Ở đất nước mặt trời mọc, việc xây dựng nên bất kỳ thành công nào, từ tập đoàn lớn như Suntory đến những quán ăn vỉa hè đều có ý nghĩa đặc biệt. Người Nhật coi trọng việc gìn giữ và truyền lại những di sản mình đã tạo ra cho đời sau, bất kể đó có phải là con nuôi hay không.

Rất nhiều trường hợp tại Nhật, chủ doanh nghiệp truyền lại vai trò quản lý cho người ngoài để họ kế thừa sự nghiệp thay vì tầng lớp con cháu không hứng thú với việc kinh doanh của gia đình.

Nhà sáng lập Shinjiro Torii đã từng nhận nuôi một bé trai tên Kenzo làm con thứ hai. Tuy nhiên theo văn hóa Nhật, Kenzo sẽ phải mang họ vợ của Torii là Saji. Năm 1962, Shinjiro qua đời và truyền lại sản nghiệp cho ông Kenzo. Chính người đàn ông này đã mở rộng mảng kinh doanh của Suntory sang bia, nhà hàng cùng những sản phẩm sinh học.

Đến năm 1999, Kenzo qua đời và quyền quản lý được truyền lại cho Shinichiro Torii, cháu của nhà sáng lập Shinjiro. Tuy nhiên lại một lần nữa, ông Nobutada Saji tiếp quản quyền quản lý Suntory vào năm 2001 để phát triển công ty theo nhiều hướng khác nhau, đặc biệt là mảng dược phẩm.

Ông Nobutada Saji được tạp chí Forbes đánh giá là người giàu thứ 3 Nhật Bản với tổng tài sản 13,2 tỷ USD

Trên thực tế, chính ông Saji là người đã có công lớn đem về cho Suntory nhiều hợp đồng béo bở những năm gần đây như việc mua lại Oragina Shweppes vào năm 2009 với giá 4 tỷ USD, hay Frucor Beverages vào năm 2008 với giá 600 triệu USD.

Năm 2013, Suntory phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) mảng kinh doanh nước giải khát và gọi vốn được 4 tỷ USD.

Mặc dù đóng góp nhiều công lớn như vậy nhưng ông Nobutada cũng đã dần rút lui khỏi công việc điều hành từ năm 2014 và để cho lớp con cháu Nobuhito Torii kế cận.

Các mối quan hệ ở tập đoàn này có vẻ phức tạp nhưng để mang được cái danh là người giàu thứ 3 Nhật Bản, ông Nobutada Saji phải dựa rất nhiều vào gia đình và dòng họ của mình.