Chèo lái công ty giấy in ấn giữa nguy cơ bị lu mờ bởi công nghệ, nữ CEO Tô Mỹ Châu đúc kết: "Nguy cơ" tức trong nguy hiểm luôn có cơ hội!

Du học và tốt nghiệp tại Úc, CEO Phùng Vĩnh Hưng – bà Tô Mỹ Châu – bấy giờ rất đam mê và có cơ hội lớn trong ngành tài chính - kiểm toán; lúc mới ra trường bà cũng nhận được offer tại một trong bốn công ty kiểm toán hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, nhịp điệu công việc cứ lặp đi lặp lại, bà Châu chia sẻ, rất khó để tạo nên sự khác biệt lớn cho chính mình và những người xung quanh. Đồng thời, sự gắn kết với gia đình đã thôi thúc bà Châu trở về Việt Nam và đầu quân cho Phùng Vĩnh Hưng – công ty gia đình hoạt động trong ngành thương mại giấy in ấn & bao bì.

Nguy cơ – Tức ở đâu có nguy hiểm ở đó có cơ hội

Những năm 2007, Việt Nam vừa mới gia nhập WTO mở ra rất nhiều cơ hội giao thương quốc tế, trong khi nhu cầu thị trường giấy của Việt Nam chỉ mới được nội địa đáp ứng được 45%, nữ lãnh đạo xác định đây là cơ hội để doanh nghiệp chuyển mình, thúc đẩy tăng trưởng.

Tuy nhiên, cuộc cách mạng công nghệ giai đoạn sau đó bắt đầu phát triển mạnh, kéo theo sự ra đời và phát triển của nhiều dịch vụ, ngành hàng dựa trên nền tảng số hoá. Hệ quả, nhiều ngành truyền thống đứng trước nguy cơ lu mờ, đơn cử những ấn bản ngành in ấn giảm mạnh theo thời gian, song hành với sự trỗi dậy của làn sóng marketing online.

Đối mặt với nguy cơ bị "lu mờ", xuất thân là người Hoa, bà Châu duy trì được niềm tin thông qua tư duy ngôn ngữ, trong đó từ 危机 - nguy cơ - được cấu thành bởi 2 từ: "nguy" là nguy hiểm, thách thức và "cơ" là cơ hội. Tức, ở đâu có thách thức, khó khăn tức ở đó có cơ hội!

Với ngành giấy, đúng là thời buổi số hóa và công nghệ đã thay đổi rất nhiều xu hướng cũng như thói quen tiêu dùng, nhu cầu in ấn theo đó giảm sút. Song, đó cùng là cơ hội cho những ai nhận biết và giữ được tỉnh táo, bà Châu nhấn mạnh, và lúc này là xu hướng tiêu dùng online cũng kéo theo nhu cầu sản xuất bao bì vận chuyển tăng cao.

Nhìn nhận rõ ràng "nguy" và "cơ" trong giai đoạn này, Phùng Vĩnh Hưng đã chuyển dịch cơ cấu phân phối sản phẩm của công ty từ 100% giấy in, xuất bản sang ít nhất 50% sản lượng giấy bao bì. Công ty cũng sớm mở rộng sang các sản phẩm giấy bao bì dùng làm túi giấy, hộp bánh kẹo, mỹ phẩm, dược phẩm... và gần đây là các loại giấy dùng làm bao bì thực phẩm; song song nâng cấp hệ thống quản lý, đặc biệt liên kết chặt chẽ với các đối tác tạo thành chuỗi cung ứng.

Mặt khác, hiểu rõ sự lạc hậu của công nghệ sản xuất giấy của Việt Nam không chỉ gây lãng phí nguồn nước, mà còn buộc doanh nghiệp tăng chi phí xử lý môi trường. Cụ thể, bà Châu ước tính: "Để sản xuất ra 1 tấn giấy thành phẩm, các nhà máy của Việt Nam phải sử dụng khoảng 2 tấn gỗ và 100 - 350m3 nước. Nhất là công đoạn tẩy trắng gây ô nhiễm nghiêm trọng, chiếm 50 - 70% tổng lượng nước thải và chiếm 80 - 95% tổng lượng dòng thải gây ô nhiễm, phát sinh từ 45 - 48 kg chất thải rắn/tấn sản phẩm, trong khi các nhà máy giấy hiện đại của thế giới chỉ sử dụng 7 - 15m3 nước".

Doanh nghiệp theo đó lên kế hoạch cơ cấu nhà máy, hoạt động theo tiêu chuẩn xanh, từ việc tạo môi trường kinh doanh an toàn, xanh sạch và tốt cho đội ngũ đến việc sử dụng năng lượng tái tạo, tiết kiệm điện/nước nắm theo xu hướng thế giới… Thành tích Phùng Vĩnh Hưng trở thành doanh nghiệp giấy đầu tiên tại Việt Nam nhận được chứng chỉ công trình xanh LEED.

Đây sẽ là điểm cộng trong cơ hội mới, khi làm sóng FDI chảy về đồng thời sự lên ngôi cũng ngành in ấn sản xuất bao bì trong xu thế giảm thiểu đồ nhựa cũng như tiêu dùng xanh, đại diện Công ty phấn khởi.

Lãnh đạo cần 3 tố chất: Tầm nhìn, sự cộng hưởng và luôn đổi mới

Tiếp tục với triết lý kinh doanh, bà Châu nhận định về con người, đứng trên cương vị một người lãnh đạo, nữ CEO đúc kết có 3 yếu tố quan trọng nhất trong việc quản lý điều hành doanh nghiệp:

+ Thứ nhất phải có tầm nhìn, nhạy bén trong việc nắm bắt xu thế và chiến lược phù hợp với doanh nghiệp của mình;

+ Thứ hai, cần hiểu một điều hiển nhiên là một người lãnh đạo không thể làm được tất cả một mình, phải xây dựng được những nhân lực nòng cốt để góp phần phát triển đội ngũ vững mạnh sau này;

+ Thứ ba, người lãnh đạo cũng phải luôn tự làm mới bản thân bằng cách học hỏi và cải tiến liên tục.

Riêng lãnh đạo nữ, bà Châu cho biết lợi thế của mình là nắm bắt được tâm lý của nhân viên từ đó có những hành động mềm mỏng cần thiết. Tuy nhiên, áp lực rất lớn với người phụ nữ là cân bằng giữa công việc và gia đình, con cái.

Chưa kể, trong thời buổi công nghệ hóa của toàn cầu, lãnh đạo đặc biệt cần chủ động thích ứng, đổi mới mình từ đó lan toả toàn doanh nghiệp, giúp gia tăng hiệu quả trong kinh doanh và vận hành.

Với ngành in ấn giấy, 2 thử thách nổi trội nhất hiện nay liên quan đến nhu cầu và cạnh tranh của thị trường. Bà Châu đặc biệt nhấn mạnh sự hội nhập, làn sóng chuyển dịch dòng vốn từ chiến tranh Trung - Mỹ gần đây đang mang đến nhiều cơ hội, nhưng cũng không kém những thách thức vì sự cạnh tranh mạnh mẽ hơn với các tập đoàn, công ty FDI.

Trở lại với câu chuyện của mình, trả lời câu hỏi vì sao tôi dành nhiều năm để theo đuổi lĩnh vực không quá phổ biến, bà Châu phân trần: "Có lẽ giống như một cơ duyên. Ban đầu có thể là ‘nghề chọn người’, nhưng đến bây giờ tôi tin là mình đã làm chủ trong định hướng và lựa chọn nghề nghiệp này để theo đuổi".