"Chết" vì đồng đội khi khởi nghiệp: Thua lỗ thì đùn đẩy trách nhiệm, có lãi thì kể công, làm sao để chọn đúng người?
Dù là bạn bè cùng nhau khởi nghiệp thì ngay từ đầu phải phân vai trò chính, sau đó phân nhiệm vụ kiêm nhiệm, chia lợi ích theo góp vốn, theo năng lực, mức lương theo vị trí hoặc KPI.
Rất nhiều team khởi nghiệp thất bại sau một thời gian chỉ vì nội bộ lục đục. Thua lỗ thì đổ lỗi và tan rã, thắng thì rồi vì tranh giành lợi ích, quyền lợi, quyền lực rồi cũng chia ly. Vì thế ngay từ đầu hãy tìm người đi chung đường phù hợp.
Người Trung Quốc có câu: Đồng hành mà không đồng đạo, nhẹ thì tan rã hoặc không cũng sớm thành kẻ địch của nhau.
Vậy khi khởi nghiệp, PHẢI chọn người đồng đạo thế nào để có thể đồng hành được lâu dài???
Chọn đúng người (đồng đạo)
- Hãy đi chung với người có cùng tầm nhìn: Một hình ảnh tổ chức trong dài hạn phải được vẽ ra và thống nhất. Điều này sẽ giúp các thành viên trong công ty có một hướng đi rõ ràng. Khởi nghiệp sẽ có lúc thăng, lúc trầm, lúc khốn khó; việc kiên định với tầm nhìn chung giữ cho việc ý chí và hành động của cả đội được nhất quán.
- Cùng mục tiêu dài hạn: Mục tiêu dài hạn là sau 5 năm, 10 năm, 20 năm là cái đích mà công ty sẽ đạt được. Có chung mục tiêu dài hạn, mọi thành viên sẽ cùng nhau xây dựng chiến lược, tuân thủ chiến lược ngắn hạn, dài hạn và phát huy sở trường của từng cá nhân vì mục tiêu chung.
- Cùng giá trị: Giá trị cốt lõi của một doanh nghiệp không được quyết định bởi một người, nó được tạo nên từ những lý tưởng chung của nhóm khi thành lập công ty. Bạn muốn công ty của bạn cung cấp điều gì cho khách hàng, cho xã hội thì hãy thống nhất ngay từ đầu.
- Cùng lợi ích: Lợi ích công ty, doanh nghiệp phải đặt trên lợi ích cá nhân. Một người làm chung mà chỉ tìm cách biến của chung thành của riêng, chỉ cố gắng mọi cách biến để chi phí cá nhân thành chi phí tập thể sẽ làm sự minh bạch trong quản lý tài chính không rõ ràng, sẽ tạo ra sự nghi kỵ lẫn nhau.
Lợi ích là cái giết đội nhóm nhanh nhất vì sau một thời gian hoạt động công ty mới có kết quả. Thua lỗ thì tìm cách đùn đẩy trách nhiệm, tìm cách hạn chế rủi ro cho mình, đẩy thiệt hại cho bạn. Có lãi thì kể công, tìm cách có nhiều ảnh hưởng hơn, nói xấu sau lưng để hạ uy tín lẫn nhau.
Dù là bạn bè cùng nhau khởi nghiệp thì ngay từ đầu phải phân vai trò chính, sau đó phân nhiệm vụ kiêm nhiệm, chia lợi ích theo góp vốn, theo năng lực, mức lương theo vị trí hoặc KPI.
Đặt vào đúng vị trí
Thường để có một team đủ mạnh kể cả một công ty khởi nghiệp hay một tổ chức hoàn thiện cũng cần có 4 vai trò quan trọng.
- Người số 1 - người lãnh đạo: Người này là bộ não của tổ chức, công việc xây dựng, hoạch định chiến lược kinh doanh, tầm nhìn của công ty.
- Người số 2 - người điều hành: Người này là người quản lý, điều hành các hoạt động của công ty, bảo đảm các chỉ tiêu, quyết sách của công ty được thực hiện có hiệu quả.
- Người số 3 - người chuyên môn: Người này là chuyên gia về sản phẩm. Đây là người giỏi về sản phẩm, hiểu về sản phẩm.
- Người số 4 - người ngoại giao: Nói về ngoại giao, đây là người có khả năng giao tiếp tốt, mối quan hệ rộng. Họ thường đảm đương việc xây dựng mối quan hệ của công ty với các đối tác. Họ là người có khả năng liên cảm, hiểu người đối diện và có khả năng tạo thiện cảm với mọi người.
Đây là bộ tứ siêu đẳng mà mọi doanh nghiệp cần phải có. Tuy nhiên khi mới khởi nghiệp bạn khó có đủ bộ tứ này. Vậy bạn phải sắp sếp những người đang có theo sở trường để họ kiêm nhiệm các các vị trí. Nhưng hãy luôn nhớ phân công nhiệm vụ chính trước và giao nhiệm vụ kiêm nhiệm để đỡ nhầm lẫn các vai trò.
*Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả.
Trí thức trẻ