Chính sách không thể “sáng nắng, chiều mưa”

Các cơ quan tuyệt đối không được thực hiện theo kiểu “sáng nắng, chiều mưa” mà phải nhất quán. Theo đó, Nhà nước bảo vệ quyền kinh doanh chính đáng của DN, đảm bảo sự ổn định lâu dài của chính sách, tính tiên lượng của người kinh doanh.

Tại sao vấn đề “sáng nắng, chiều mưa” của chính sách lại được người đứng đầu Chính phủ nhắc đi nhắc lại như một cam kết chắc nịch của Chính phủ tại một diễn đàn quan trọng của giới doanh nhân?

Xin nhắc lại câu chuyện “sáng nắng, chiều mưa” về ban hành chính sách đã từng gây khốn đốn cho DN mà cho đến nay vẫn còn phải khắc phục.

Dẫn ra đây sự việc vào ngày 12.5.2011, Bộ Công Thương “bất ngờ” ban hành Thông tư 20/2011/TT-BCT quy định bổ sung thủ tục nhập khẩu (NK) xe ôtô chở người loại từ 9 chỗ ngồi trở xuống, có hiệu lực từ ngày 26.6.2011.

Theo đó, Thông tư 20/2011/TT-BCT quy định bắt buộc DN có “Giấy chỉ định hoặc Giấy ủy quyền là nhà NK, nhà phân phối của chính hãng sản xuất, kinh doanh” loại ôtô đó, hoặc hợp đồng là đại lý của chính hãng sản xuất, kinh doanh loại ôtô đã được cơ quan đại diện ngoại giao VN ở nước ngoài hợp pháp hoá lãnh sự theo quy định của pháp luật và “Giấy chứng nhận cơ sở bảo hành, bảo dưỡng ôtô đủ điều kiện do Bộ Giao thông Vận tải cấp”. Đây thực chất là loại giấy phép con mà cả 2 điều kiện này được xem là rất “khó” để DN đáp ứng được.

Thực tế các hãng sản xuất ôtô nước ngoài thường chỉ chọn 1 nhà phân phối sản phẩm tại nước khác, vì vậy điều kiện “Giấy ủy quyền chính hãng” này đã “tước” đi quyền NK ôtô của hàng chục DN kinh doanh NK ôtô du lịch. Việc đột ngột ban hành chính sách nêu trên khiến hàng chục DN rơi vào tình huống “sự đã rồi” khi mà hàng đã đặt, tiền đã trả nhưng không được phép NK.

Còn quy định phải có “Giấy chứng nhận cơ sở bảo dưỡng” cũng không thể ngày một, ngày hai mà DN đáp ứng được. Bởi vậy, việc ban hành Thông tư 20/2011/TT-BCT đã xáo trộn thị trường ôtô VN, và hậu quả của việc ban hành chính sách “bất ngờ” nêu trên đã làm cho suốt hơn 4 năm qua, Bộ Công Thương phải liên tục ban hành các văn bản gia hạn “mở cửa” cho các DN không phải là nhà phân phối chính thức của các hãng ôtô trên thế giới được NK nốt số xe đã trót ký hợp đồng trước khi Thông tư 20/2011/TT-BCT có hiệu lực. Còn thiệt hại về kinh tế của các DN chịu ảnh hưởng của thông tư “sáng nắng, chiều mưa” nêu trên là con số rất lớn, và còn làm cho công tác quản lý của các cơ quan chức năng cũng gặp không ít khó khăn.

Nhắc lại câu chuyện Thông tư 20/2011/TT-BCT để thấy quy định quản lý ban hành chính sách theo kiểu “sáng nắng, chiều mưa” đã gây hại cho DN và xã hội đến nhường nào và Thủ tướng Chính phủ đã thấy được sự lo ngại về chính sách của cộng đồng DN.

Thủ tướng Chính phủ đã cam kết với cộng đồng doanh nhân về việc bảo đảm sự ổn định lâu dài của chính sách.

Tại buổi họp báo chuyên đề (ngày 27.5) về Nghị quyết 35/NQ-CP của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển DN đến năm 2020, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ - ông Lê Mạnh Hà - khẳng định: Đây là vấn đề lớn, đã được Ban Chỉ đạo Đổi mới và phát triển DN đưa ra xem xét, nhưng chưa có giải pháp thỏa đáng. Tuy nhiên, Ban chỉ đạo đã thống nhất việc thay đổi chính sách trong quá trình thực hiện Nghị quyết 35/NQ-CP là vẫn có, nhưng phải đảm bảo nguyên tắc chính sách mới chỉ được thực hiện khi tạo điều kiện tốt hơn, thuận lợi hơn cho DN.