Còn dư địa tăng thu với thương mại điện tử, nhưng cần có sự phối hợp

Đây là thông tin được ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) trao đổi tại cuộc họp báo thường kỳ do Bộ Tài chính tổ chức chiều ngày 29/9 tại Hà Nội.

Meta, Google đã nộp hàng chục triệu USD tiền thuế

Ông Đặng Ngọc Minh cho hay, Việt Nam là một trong 4 nước đi đầu trong khu vực ASEAN triển khai áp dụng thu thuế đối với các NCCNN thông qua một Cổng thông tin điện tử (TTĐT) trực tuyến, khẳng định quyền thu thuế của Việt Nam đối với các hoạt động kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT), kinh doanh dựa trên nền tảng số.

Kết quả này đạt được là nhờ sự chỉ đạo toàn diện của Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý Nhà nước như: Bộ Công An, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công Thương, Ngân hàng Nhà nước…

Sau hơn 6 tháng triển khai Cổng TTĐT dành cho NCCNN, từ ngày 21/3/2022 đến nay, đã có 36 NCCNN đăng ký, kê khai và nộp thuế qua Cổng. Trong đó, có 6 NCCNN lớn như Meta (Facebook), Google, Microsoft, TikTok, Netflix, Apple chiếm 90% thị phần doanh thu dịch vụ TMĐT kinh doanh trên nền tảng số xuyên biên giới tại Việt Nam đã thực hiện đăng ký thuế, khai thuế và nộp thuế tại Việt Nam với tổng số thuế đã nộp hàng chục triệu USD, EUR.

Qua 6 tháng triển khai Cổng TTĐT của Tổng cục Thuế dành cho NCCNN, cho thấy sự phối hợp, ý thức tuân thủ pháp luật về thuế khi hoạt động kinh doanh tại Việt Nam của các NCCNN. Các NCCNN lớn như Meta (Facebook), Google, Microsoft, TikTok, Netflix, Apple đã chủ động phối hợp với cơ quan thuế để tìm hiểu các chính sách thuế, có các đề xuất, góp ý cho cơ quan thuế để hoàn thiện chính sách thuế, công cụ quản lý thuế, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý của cơ quan thuế. Điều này cũng cho thấy, chính sách thuế, quản lý thuế của Việt Nam phù hợp với thông lệ quốc tế, bảo đảm sự công bằng, minh bạch cho các tổ chức, doanh nghiệp trên toàn thế giới khi kinh doanh tại Việt Nam.

Việc thu thuế là trách nhiệm chung trong đó có chủ sàn TMĐT

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, doanh thu TMĐT Việt Nam năm 2021 ước đạt 13,7 tỷ USD, tăng 16% so với năm 2020 và chiếm 6,5% tổng doanh thu bán lẻ cả nước.

Theo lãnh đạo Tổng cục Thuế, chính sự phát triển nhanh chóng, bùng nổ cùng nhiều hình thức mới nêu trên của TMĐT trong thời gian qua đã đặt ra những thách thức mới không nhỏ đối với các cơ quan quản lý Nhà nước, trong đó có cơ quan thuế như: Khó khăn trong quản lý đầy đủ các nguồn thu, đối tượng nộp thuế; xác định được căn cứ tính thuế; khó phân biệt rõ loại thu nhập làm cơ sở đánh thuế; trong nền kinh tế số rất khó phân biệt một số loại thu nhập, đặc biệt là bản quyền, phí dịch vụ và lợi nhuận kinh doanh… Bên cạnh đó, việc kiểm soát dòng tiền cũng không dễ dàng khi mà hệ thống thanh toán theo hình thức COD (trả tiền mặt khi giao hàng) được áp dụng phổ biến hơn các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.

Thời gian qua, Tổng cục Thuế đã tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan như Bộ Công thương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an… để nâng hiệu quả quản lý thuế với TMĐT.

Bộ Tài chính đã phê duyệt Đề án "Quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT", theo đó, Tổng cục Thuế đã và đang tiếp tục triển khai thực hiện các hoạt động như: Tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế, đặc biệt hướng dẫn NCCNN lớn đăng ký, kê khai, nộp thuế trên Cổng TTĐT của ngành thuế; tích cực tham gia đàm phán xây dựng nội dung Hiệp định đa phương về phân bổ quyền đánh thuế đối với thu nhập từ kinh tế số; hoàn thiện quy định pháp luật về thuế để tăng cường trách nhiệm của chủ sở hữu sàn TMĐT trong việc khai thuế, nộp thuế thay cho người bán hàng hóa, dịch vụ thông qua sàn, đồng thời cung cấp thông tin cho cơ quan thuế bằng phương thức điện tử…

Ngành thuế cũng tích cực phối hợp xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý rủi ro đối với TMĐT; áp dụng trí tuệ nhận tạo (AI) để xử lý dữ liệu, đưa ra các cảnh báo đối với trường hợp vượt ngưỡng rủi ro và đề xuất các biện pháp quản lý thuế theo rủi ro đối với hoạt động TMĐT…

Đáng chú ý, trong thời gian qua, NHNN đã phối hợp với Bộ Tài chính trong việc chỉ đạo, hướng dẫn các NHTM kết nối, cung cấp thông tin số hiệu tài khoản thanh toán của tổ chức, cá nhân trong nước. Tổng cục Thuế đã hoàn thành việc nâng cấp ứng dụng tiếp nhận thông tin số hiệu tài khoản thanh toán của tổ chức, cá nhân từ 91 ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Trước một số ý kiến băn khoăn về việc "giao" việc khó cho các sàn TMĐT, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh khẳng định: "Luật Quản lý thuế khẳng định trách nhiệm quản lý thuế của toàn xã hội ngoài ngành thuế còn có các đơn vị liên quan".

Theo ông Đặng Ngọc Minh, nội dung quy định việc các sàn TMĐT kê khai thay cho DN, hộ kinh doanh là hợp lý. Trong trường hợp các sàn TMĐT chưa kê khai thay, thì tôn trọng theo uỷ quyền của hộ kinh doanh, cá nhân. Nếu không có uỷ quyền thì sàn TMĐT phải cung cấp thông tin cho cơ quan thuế làm nhiệm vụ, vì lợi ích chung toàn xã hội. Việc kinh doanh qua mạng 24/7, cơ quan thuế sẽ khó quản lý theo cách truyền thống, do đó, các sàn TMĐT đặt hàng trực tuyến có đủ dữ liệu, tiết kiệm nguồn lực chung, nâng cao hiệu quả quản lý thuế, ngành thuế sẽ hướng dẫn hỗ trợ đầy đủ các sàn TMĐT.