Công ty CP Tập đoàn Thạch Bàn khởi kiện Bộ Tài nguyên & Môi trường?

Tìm hiểu được biết, để thực hiện việc di dời các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm trong nội đô, Cty Thạch Bàn đã được UBND thành phố Hà Nội cho phép di dời các nhà máy sản xuất tại phường Thạch Bàn (quận Long Biên, Hà Nội) và lập dự án đầu tư xây dựng Tổ hợp thương mại dịch vụ và văn phòng Thạch Bàn tại địa chỉ số 455 Nguyễn Văn Linh, quận Long Biên, Hà Nội theo văn bản số 297/UB-CN ngày 23/01/2006 của UBND thành phố Hà Nội.

Ngày 30/9/2010 UBND thành phố Hà Nội đã có Quyết định số 4820/QĐ-UBND về việc thu hồi đất tại phường Phúc Đồng để giao cho Cty Thạch Bàn thuê và lập Dự án đầu tư xây dựng Tổ hợp thương mại, dịch vụ và văn phòng Thạch Bàn. Sau đó Cty Thạch Bàn đã được bàn giao mốc giới ngoài thực địa ngày 24/01/2011 và lập trích lục Bản đồ số 32/TĐ ngày 28/02/2012 của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.

Về hợp đồng thuê đất, đã thể hiện ở hợp đồng thuê đất số 142/HĐTĐ ngày 06/9/2011 và Phụ lục Hợp đồng thuê đất số 62/PLHĐTĐ ngày 08/3/2012; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Số sê ri BI 486704 ngày 29/5/2012) do Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cấp.

Trong quá trình triển khai dự án, Cty Thạch Bàn đã thực hiện công tác đền bù và GPMB; nộp tiền sử dụng đất, thuê đất cho toàn bộ diện tích đất được thuê vào Kho bạc Nhà nước; dựng hàng rào tôn bao quanh phạm vi đất dự án sau khi đã được cơ quan chức năng bàn giao mặt bằng, mốc giới ngoài thực địa.

Trong số các hộ nhận tiền hỗ trợ GPMB còn tồn tại 02 hộ không nhận tiền hỗ trợ là gia đình bà Khúc Thị Lâm và bà Phạm Ngọc Phấn. Hai hộ dân này đã có đơn khiếu kiện đến các cơ quan chức năng để đòi được cấp quyền sử dụng đất ở theo thỏa thuận mua bán với Hợp tác xã Nông nghiệp Gia Thụy từ năm 1993.

Theo nội dung phản ánh của Cty Thạch Bàn thì, các khiếu nại của bà Khúc Thị Lâm và bà Phạm Ngọc Phấn đã được các cơ quan có thẩm quyền của thành phố Hà Nội, Tòa án nhân dân Quận Long Biên và Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội xem xét và kết luận là không có căn cứ, nên đã bác bỏ các yêu cầu khởi kiện của bà Khúc Thị Lâm và bà Phạm Ngọc Phấn.

Tuy nhiên, ngày 08/12/2014, Bộ Tài nguyên&Môi trường lại có Quyết định số 2826/QĐ-BTNMT do Thứ trưởng Chu Phạm Ngọc Hiển ký trong đó có nội dung: “Điều 1: Việc khiếu nại của bà Khúc Thị Lâm là đúng. Yêu cầu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội: Điều chỉnh một phần Quyết định số 4820/QĐ-UBND ngày 30/9/2010 của UBND thành phố với nội dung không thu hồi diện tích đất của gia đình bà Lâm sử dụng tại phường Phúc Đồng để cho Cty Thạch Bàn thuê thực hiện Dự án Tổ hợp thương mại dịch vụ văn phòng Thạch Bàn; khi chưa có việc thu hồi đất thì chỉ đạo UBND quận Long Biên cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình bà Khúc Thị Lâm... Điều 3: Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, Chánh Thanh tra Bộ, Chánh Văn phòng Bộ Tài nguyên&Môi trường; bà Khúc Thị Lâm và Thủ trưởng các đơn vị, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này, Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký”.

Sau đó, ngày 05/01/2015, UBND thành phố Hà Nội có văn bản số 16/UBND-TNMT về việc thực hiện theo Quyết định của Bộ Tài nguyên&Môi trường và giao cho cơ quan chức năng thành phố điều chỉnh Quyết định số 4820/QĐ-UBND ngày 30/9/2010 trong tháng 01/2015.

Tiếp tục tìm hiểu được biết, trước đó ngày 01/6/2007, Bộ Tài nguyên&Môi trường đã có văn bản số 2090/BTNMT-ĐĐ với nội dung hoàn toàn trái ngược với Quyết định số 2826/QĐ-BTNMT.

Theo văn bản số 2090/BTNMT-ĐĐ Bộ Tài nguyên&Môi trường trả lời Cty Thạch Bàn về những vướng mắc trong GPMB để thực hiện dự án 455 Nguyễn Văn Linh như sau: “Cty Thạch Bàn đã làm thủ tục xin thuê đất tai 455 Nguyễn Văn Linh từ năm 2002; dự án có mục đích sử dụng phù hợp quy hoạch sử dụng đất đã xét duyệt và đã được UBND TP Hà Nội chấp thuận đầu tư, được Sở Quy hoạch&Kiến trúc thành phố Hà Nội giới thiệu địa điểm cho phép Cty thực hiện dự án. Khu đất này trước đây là đất thùng bãi, ao do HTX nông nghiệp Gia Thụy quản lý, chưa giao ổn định, lâu dài cho hộ gia đình, cá nhân theo Nghị định 64/CP ngày 29/7/1993.

Từ năm 1992 đến 1994, UBND xã Gia Thụy (cũ) dự kiến giao một phần diện tích của khu đất này để giãn dân và đã thu tiền giao đất của 20 hộ dân, số tiền thu của các hộ dân đã sử dụng để xây dựng các công trình công cộng của xã nhưng việc giao đất không thực hiện được vì không đúng thẩm quyền và không phù hợp quy hoạch sử dụng đất. Đến nay, khu đất này vẫn do UBND phường Phúc Đồng quản lý và cho một số cá nhân thuê đất tạm thời làm bãi chứa để kinh doanh máy xây dựng.

Cũng tại văn bản 2090/BTNMT-ĐĐ, Bộ Tài nguyên&Môi trường tiếp tục khẳng định: “Như vậy, các hộ gia đình nêu trên thực tế chưa được UBND xã Gia Thụy (cũ) giao đất nên không phải là người sử dụng đất theo quy định tại Điều 50 của Luật Đất đai và không thuộc đối tượng được bồi thường về đất theo quy định tại Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Hiện trạng khu đất để thực hiện dự án vẫn do UBND phường Phúc Đồng quản lý, chưa giao cho ai sử dụng (đất không thuộc trường hợp được tham gia thị trường bất động sản theo quy định tại Điều 61 của Luật Đất đai) do đó, căn cứ hướng dẫn tại điểm 2.2 khoản 2 Mục II Thông tư số 01/TT-BTNMT ngày 13/4/2005 hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai thì UBND TP Hà Nội thực hiện thu hồi đất để cho thuê hoặc giao cho Cty Thạch Bàn”. Như vậy cho thấy: Lô đất của hai hộ gia đình bà Khúc Thị Lâm và gia đình bà Phạm Ngọc Phấn không thuộc đối tượng được bồi thường về đất theo quy định tại Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ.

Việc cùng một sự việc nhưng Bộ Tài nguyên&Môi trường lại ra hai văn bản trái chiều nhau đã đẩy doanh nghiệp vào thế bí, “cực chẳng đã” doanh nghiệp đã phải gửi đơn khởi kiện hành chính ra Tòa án nhân dân.

Nội dung vụ kiện như thế nào, diễn biến sự việc được xử lý ra sao. Báo Xây dựng sẽ trở lại vụ việc trong một diễn biến gần nhất.