Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dùng cảnh giác với lừa đảo qua mã QR

Tại cuộc họp báo thường kỳ diễn ra chiều 6/9, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, thời gian qua xuất hiện tình trạng mã QR thanh toán tại các cửa hàng bị dán đè khiến tiền chuyển về tài khoản kẻ gian.

Cùng đó là hiện tượng mã QR độc hại bị phát tán dễ dàng trong các bài viết, hình ảnh thông qua các ứng dụng nhắn tin, diễn đàn, hội nhóm trên mạng xã hội, đặc biệt là trong các màn phát sóng trực tiếp (livestream) cũng được báo chí phản ánh thời gian gần đây.

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, khi người xem quét mã sẽ bị chuyển hướng đến các trang quảng cáo cờ bạc kèm mã độc có thể bị cài đặt vào điện thoại.

Giải đáp thắc mắc của các cơ quan truyền thông tại họp báo về vấn nạn lừa đảo bằng mã QR, ông Nguyễn Duy Khiêm - đại diện Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông - cho hay, nhu cầu sử dụng mã QR code tăng nhanh, đặc biệt sau đại dịch COVID-19.

Ông Khiêm dẫn thống kê của Ngân hàng nhà nước Việt Nam, trong năm 2022, mã QR code tăng cả số lượng và giá trị. Về số lượng, thanh toán qua mã QR code tăng 225%, về giá trị tăng lên 243% so với năm 2021.

" Tình trạng lừa đảo bằng mã QR code tăng mạnh trên thế giới. Ở Việt Nam cũng xuất hiện tình trạng này. Trong tháng 8, các ngân hàng đã phát đi cảnh báo tình trạng lừa đảo thẻ tín dụng thông qua mã QR ", đại diện Cục An toàn thông tin nói.

Ông Nguyễn Duy Khiêm đánh giá so với đường link độc hại truyền thống, mã QR có lợi thế là có thể chèn trực tiếp vào email, tin nhắn mà không bị các bộ lọc chặn lại, từ đó dễ dàng tiếp cận người dùng.

Từ đó, ông Khiêm cũng đưa ra một số khuyến nghị với hình thức lừa đảo này. Theo đó, người dùng cần thận trọng trước khi quét mã QR Code, đặc biệt cảnh giác với các mã QR được dán hoặc chia sẻ ở những nơi công cộng hoặc gửi qua mạng xã hội, email.

" Người dùng cũng cần xác định và kiểm tra kỹ càng thông tin tài khoản người chuyển mã QR. Xem xét kỹ nội dung trang web mà mã QR đưa tới, kiểm tra đường link xem có bắt đầu với "https" và có phải tên miền quen thuộc hay không ", ông Khiêm nói.

Người dùng tuyệt đối không cung cấp các thông tin cá nhân như tài khoản ngân hàng, tài khoản mạng xã hội. Đồng thời người dùng cần sử dụng trình quản lý mật khẩu, xác thực 2 yếu tố và các phương thức bảo vệ khác cho tài khoản.

Với các đơn vị, tổ chức cung cấp mã QR, ông Khiêm đề nghị trong các hoạt động cần chú ý có cảnh báo tuyên truyền đến người dùng, ví dụ các ngân hàng thời gian vừa qua cảnh báo đến khách hàng.

" Cần kịp thời đưa ra giải pháp xác minh giao dịch có dấu hiệu bất thường. Đồng thời kiểm tra thường xuyên các mã QR được dán tại địa điểm công cộng ", ông Khiêm nói thêm.