Đại biểu Quốc hội: Cần có quy định cấm làm lộ, lọt thông tin trong giao dịch điện tử

Sáng nay 11/11, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về Dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi).

Đảm bảo về dữ liệu trong giao dịch điện tử

Đóng góp ý kiến về dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), đại biểu Trần Chí Cường – đoàn Đà Nẵng đồng thuận với việc sửa đổi Luật Giao dịch điện tử. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu về việc kiểm soát dữ liệu của các tổ chức, doanh nghiệp. Bên cạnh đó là cần có quy định các hành vi bị cấm làm lộ, lọt thông tin của cá nhân trong giao dịch điện tử.

Tuy nhiên đại biểu cho rằng, trong giao dịch điện tử, dữ liệu là yếu tố quan trọng nhất bao gồm việc quy định quyền và nghĩa vụ của người tạo ra dữ liệu, quyền của người sử dụng dữ liệu, các quyền và nghĩa vụ liên quan đến việc sử dụng dữ liệu. Trong khí đó, dự thảo luật chưa quy định rõ các nội dung này.

“Đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung nhằm đảm bảo cơ sở pháp lý cho việc giải quyết các tranh chấp liên quan đến sử dụng, khai thác, phân tích, kinh doanh các dịch vụ liên quan đến dữ liệu được tạo ra trong các giao dịch điện tử. Bên cạnh đó, vấn đề bảo vệ thông tin cá nhân trên không gian mạng cần được quan tâm” - đại biểu đề xuất.

Đại biểu cũng nêu cụ thể, hiên chúng ta đã có một số văn bản quy phạm pháp luật quy định về bảo vệ thông tin cá nhân như Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng. Tuy nhiên, các quy định chưa hoàn toàn cụ thể và xác thực với hoạt động giao dịch điện tử. Vì vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu quy định vào Điều 8 về các hành vi bị cấm. Đó là nghiêm cấm hành vi làm lộ, lọt thông tin cá nhân khi chưa được sự cho phép hoặc thỏa thuận với tổ chức, cá nhân có hoạt động giao dịch điện tử.

Đồng quan điểm, đại biểu Phạm Đức Ấn – đoàn Hà Nội nhấn mạnh, dự án Luật cần phải đảm bảo về dữ liệu trong giao dịch điện tử, đặc biệt là trong công chứng các giấy tờ.

Đại biểu phân tích kỹ, trong dự án Luật vẫn rất nhiều chỗ coi giao dịch điện tử như phái sinh của giao dịch giấy và văn bản giấy. Ví dụ cụ thể như là Khoản 1, Điều 10 về giá trị pháp lý của giao dịch thông điệp dữ liệu, ghi thông điệp thông tin trong thông điệp dữ liệu không bị phủ nhận giá trị pháp lý chỉ vì thông tin đó được thể hiện dưới dạng thông điệp dữ liệu hay là thông điệp dữ liệu có giá trị như bản gốc ở Điều 12. Thông điệp dữ liệu có giá trị làm chứng cứ như Điều 13 cũng là cách thể hiện tương tự như vậy.

“Theo đó, trong dự án Luật lần này cần phải thể hiện trực tiếp về tính pháp lý của giao dịch điện tử, về dữ liệu điện tử chứ không nói là tương đương nữa. Chính điều này cũng dẫn đến vướng mắc được đề cập liên quan đến vấn đề công chứng các giấy tờ. Bởi vì trong giao dịch điện tử, cách thức của vấn đề này hoàn toàn khác với việc công chứng” - đại biểu Phạm Đức Ấn trao đổi.

Rà soát kỹ lưỡng đảm bảo tính đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành

Liên quan tới tính thống nhất, đồng bộ của dự thảo Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) với các luật liên quan, đại biểu Đồng Ngọc Ba - đoàn Bình Định cho biết, đây là nội dung rất lớn và khó. Đại biểu đánh giá cao Ban soạn thảo đã rất kỳ công rà soát 26 luật liên quan, đã làm rõ được một số vấn đề để tương thích với dự thảo luật này.

Đại biểu Đồng Ngọc Ba - đoàn Bình Định

Tuy nhiên, đại biểu Đồng Ngọc Ba cho rằng vẫn cần phải tiếp tục rà soát kỹ hơn nữa. Luật này chỉ đưa ra những quy định về tính kỹ thuật để sử dụng phương tiện điện tử trong việc xác lập, thực hiện các giao dịch. Còn hầu hết những nội dung kinh tế - xã hội của các giao dịch đó lại nằm ở các luật chuyên ngành, luật cụ thể.

Đại biểu nêu một số ví dụ, đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát kỹ về nội dung, trong đó dự thảo luật này đang có xung đột với Luật công chứng. Cụ thể, tại Khoản 3, Điều 11 của dự thảo luật quy định trường hợp pháp luật yêu cầu văn bản phải được công chứng thì thông điệp dữ liệu được xem là đáp ứng yêu cầu theo quy định của pháp luật công chứng. Trong khi Luật công chứng xác định cái tính hợp pháp, tính xác thực, vấn đề không trái đạo đức của các giao dịch, các hợp đồng là vấn đề mang tính chuyên môn rất cao phải có công chứng viên hoạt động trong tổ chức hành nghề công chứng và các yêu cầu khác…

Đại biểu Đồng Ngọc Ba thông tin thêm, liên quan đến Luật Đầu tư, trong Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) đưa ra một dịch vụ mới với tính chất là ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, đó là dịch vụ tin cậy với các ngành nghề cụ thể là dịch vụ cấp dấu thời gian, dịch vụ chứng thực thông điệp dữ liệu, dịch vụ chữ ký số công cộng và trong dự thảo luật cũng dự kiến sẽ sửa phụ lục ban hành kèm theo Luật Đầu tư để đưa dịch vụ tin cậy vào phụ lục số 4 của Luật Đầu tư với tính chất ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.

Đại biểu đề nghị ban soạn thảo xem xét thêm trong Luật Đầu tư đã quy định kinh doanh dịch vụ chứng thực chữ ký số, kinh doanh dịch vụ định danh và xác thực điện tử. Đây là hai ngành nghề cụ thể được coi là ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.

"Cần cụ thể nội hàm của dịch vụ tin cậy khi đưa vào danh mục của Luật Đầu tư, chứ không nên để dịch vụ tin cậy một cách chung chung, mà phải xác định rõ dịch vụ cấp dấu thời gian, rồi dịch vụ chứng thực thông điệp dữ liệu dịch vụ chữ ký số công cộng, cần rà soát để rõ ràng, minh bạch, không xung đột với với các dịch vụ kinh doanh dịch vụ chứng thực chữ ký số hay kinh doanh dịch vụ định danh và xác thực điện tử đã quy định trong Luật Đầu tư hiện hành…" - đại biểu Đồng Ngọc Ba lưu ý.