Đây là điểm đặc biệt trong cơ chế hoạt động, nhân sự của Tổ tư vấn kinh tế cho Thủ tướng

TS. Vũ Viết Ngoạn, Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng đã trả lời phỏng vấn trên Cổng tin điện tử Chính phủ về cơ chế hoạt động, mục tiêu làm việc trọng tâm trong thời gian tới.

TS. Vũ Viết Ngoạn cho biết với tính chất phức tạp của nền kinh tế, Thủ tướng đã yêu cầu làm sao có thêm nhiều kênh thông tin tốt nhất, cập nhật nhất, tranh thủ được sự vào cuộc của giới khoa học, nhìn nhận vấn đề ở khía cạnh khoa học. “Kể cả ý kiến mang tính phản biện chính sách, giúp Thủ tướng có cái nhìn toàn diện hơn trước khi quyết định”, ông Ngoạn nhấn mạnh.

Nhiệm vụ của Tổ tư vấn khá rộng, từ việc tư vấn cho Thủ tướng về chiến lược phát triển kinh tế, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm đến việc theo dõi các diễn biến kinh tế trong và ngoài nước để tư vấn cho Thủ tướng về phản ứng chính sách.

Bên cạnh đó, khi được Thủ tướng yêu cầu, Tổ cũng sẽ tham gia các đề án, chiến lược trung và dài hạn của Chính phủ trước khi trình Trung ương, Quốc hội. Thủ tướng cũng giao Tổ chức năng phản biện chính sách.

Về cơ chế hoạt động, TS. Ngoạn cho biết Thủ tướng đã nói các chuyên gia bất kỳ lúc nào cũng có thể gửi ý kiến trực tiếp cho Thủ tướng hoặc thông qua Tổ trưởng Tổ tư vấn. Ở những vấn đề mang tính dài hạn hoặc có tính phức tạp đòi hỏi phải phân tích sâu, chứng thực sẽ được thông qua và trao đổi kỹ trong Tổ.

Ông Ngoạn nói: “Để làm tốt nhiệm vụ, Tổ phải hết sức chủ động. Các nhà khoa học phải thường xuyên theo dõi tình hình, diễn biến kinh tế trong nước và quốc tế, khi phát hiện ra yếu tố gây tác động khó khăn, trở ngại cho phát triển kinh tế xã hội thì kịp thời đề xuất tháo gỡ. Quan trọng hơn là phải tiến hành phân tích chuyên sâu để nhận diện các điểm mạnh, điểm yếu của nền kinh tế, qua đó đề xuất giải pháp khắc phục”.

Ông Ngoạn cũng nhấn mạnh, khác với các cơ quan chức năng tham mưu chính sách theo luật định, các đề xuất, kiến giải, phân tích… của Tổ tư vấn đều phải dựa trên chứng thực, có hàm lượng khoa học, cụ thể, định lượng… Đấy chính là điểm khác so với báo cáo mang tính truyền thống.

Với những vấn đề dài hạn, Tổ sẽ có chương trình để các chuyên gia chủ động nghiên cứu, từ đó hình thành báo cáo chuyên đề.

“Các kiến nghị phải dựa trên kết quả nghiên cứu chuyên sâu, kinh nghiệm quốc tế, đặc điểm văn hóa và ứng xử của thị trường tại Việt Nam”, TS. Vũ Viết Ngoạn cho hay.

Ông nói thêm: “Chúng tôi cũng dự kiến sẽ tập trung vào các nội dung tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng. Chủ trương thì có rồi, nhưng Tổ phải nghiên cứu sâu hơn, cụ thể hơn, chi tiết hơn như làm thế nào, cái gì làm trước, cái gì làm sau. Ngoài các vấn đề liên quan đến kinh tế phát triển, Tổ cũng sẽ quan tâm nội dung ổn định kinh tế vĩ mô, xử lý các điểm nghẽn để đảm bảo ổn định tài chính”.

Nói về cơ cấu Tổ tư vấn, ông Ngoạn cho biết Tổ các chuyên gia, nhà khoa học được lựa chọn tập trung vào 4 lĩnh vực gồm: kinh tế phát triển, kinh tế vĩ mô, hội nhập và kinh tế tài chính. Dự kiến Tổ sẽ phân theo các nhóm như vậy.

Trong Tổ cũng có các chuyên gia đã từng tham gia hoạch định chính sách, kể cả lập pháp và hành pháp. Cụ thể như ông Bùi Quang Vinh, nguyên Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Trần Du Lịch, đại biểu Quốc hội nhiều khoá. Một số thành viên khác có kinh nghiệm từ doanh nghiệp hay quản lý doanh nghiệp.

“Như vậy các đề xuất chính sách của Tổ không chỉ thuần tuý dựa trên cơ sở khoa học mà còn được xem xét trên cơ sở thực tiễn, đảm bảo tính khả thi”, ông Vũ Viết Ngoạn nói. Bên cạnh đó, Tổ có các chuyên gia đang công tác ở nước ngoài, cho nước ngoài. Như GS. TS Trần Văn Thọ, PGS. TS Vũ Minh Khương, PGS. TS Trần Ngọc Anh, TS Vũ Thành Tự Anh…

Thông qua các chuyên gia này, Tổ có điều kiện kết nối thêm các nhà khoa học quốc tế, tranh thủ thêm kiến thức, kinh nghiệm, sự hỗ trợ của các viện, trung tâm, nghiên cứu quốc tế. Các chuyên gia này cũng đang làm việc trong môi trường rất hiện đại, sẽ giúp Tổ rất nhiều trong cách thức nghiên cứu, trao đổi.

“Một chi tiết đáng lưu ý là có không ít thành viên không phải Đảng viên. Những điều này, theo tôi, thể hiện quan điểm của Thủ tướng là khoa học không có biên giới và tư tưởng đại đoàn kết”, ông Ngoạn nhấn mạnh.