Dè sẻn trong mùa dịch (*): Xài tiền cũng phải học!

Chuyên gia Đinh Thế Hiển

53 bài viết

• Hệ thống ngân hàng đang phải đối mặt với nghịch lý thừa tiền. Trạng thái tín dụng đang khó mà bây giờ bị đột ngột dừng thì ngân hàng cũng khó chuyển tín dụng qua khách hàng mới. Quy định quá chặt sẽ vừa làm khó các ngân hàng vừa làm giảm tính thị trường của ngân hàng thương mại
  Tại: Sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng: Chuyên gia đề xuất gì?
• Từ giờ đến cuối năm, mặc dù lãi suất gửi tiết kiệm tiếp tục giảm, nhưng người dân vẫn chọn gửi ngân hàng bởi so sánh đây vẫn là kênh “tạm” có lợi hơn cả
  Tại: Ngân hàng kết dư hàng triệu tỷ đồng: 'Thúc' dòng tiền đi vào lưu thông

Dưới góc nhìn của các chuyên gia tài chính cá nhân, không phải chờ đến khi có đại dịch mới cắt giảm, tiết kiệm mà bất cứ bà nội trợ, dân văn phòng cũng cần biết cách quản lý tài chính cho bản thân và gia đình để phòng tránh rủi ro.

Lập kế hoạch cho cả năm

Từ khi có dịch Covid-19, chị Minh Thanh (nhân viên kinh doanh một công ty ở quận Bình Thạnh, TP HCM) bắt đầu tính toán lại ngân sách và hạn mức chi tiêu trong nhà theo hướng tiếp tục siết những khoản chưa cần thiết hoặc lãng phí dù trước đó chị đã áp dụng nhiều bài học quản lý tài chính khá hiệu quả. "Khoản sữa và thuốc bổ cho con trai được tôi đặt hàng từ nước ngoài về không bị cắt giảm mà chuyển sang đặt thương hiệu khác có giá mềm hơn, chất lượng tương đương. Tôi cũng tính toán thời điểm nào thương hiệu sữa, thuốc bổ ở nước ngoài có khuyến mại sâu nhất để đặt mua. Hạn dùng sữa, thuốc bổ của nước ngoài thường từ 3-5 năm nên tôi thường 6 tháng hoặc 1 năm đặt mua luôn một lần, sẽ tính được chi phí khoản này cho cả năm" - chị Minh Thanh cho hay.

Chị Bảo Châu, chủ một doanh nghiệp tư nhân ở quận 2, TP HCM, mẹ của 3 con nhỏ, chia sẻ khoảng 2-3 tháng nay, chị cũng đã siết kỷ luật chi tiêu trong nhà khi thấy dịch bệnh còn phức tạp. "Gồng gánh" công ty qua mùa dịch đã vất vả nên chi tiêu trong nhà được chị tính toán kỹ, không thoải mái tiêu xài như trước. "Trong điều kiện công việc khó khăn, tôi phải có kế hoạch chi tiêu tiết kiệm mới đủ điều kiện lo cho các con. Chỉ chi những khoản thật sự cần thiết, hạn chế tối đa hoạt động vui chơi, ăn uống tốn kém. Ngay cả chồng tôi cũng nhận thấy ý thức phải tiết kiệm , không thoải mái đi với bạn bè như trước. Với cách thức này, chỉ riêng chi tiêu trong nhà thời gian qua giảm được 30%-40%" - chị Bảo Châu nói.

Một số bà nội trợ cũng dạy cho con cái tiết kiệm trong giai đoạn này, bắt đầu bằng việc tiết kiệm điện. Đơn giản như buổi trưa 2 đứa con ngủ 2 phòng thì nay ngủ 1 phòng để bật máy lạnh; tối mở máy lạnh 2-3 giờ cho mát rồi sau đó tắt, mở quạt thay vì bật máy lạnh suốt đêm như trước… Với cách thức đơn giản này, chị Bảo Châu cho hay trong 1 tháng tiền điện giảm từ hơn 3 triệu xuống còn 2,3-2,5 triệu đồng/tháng và đang tiếp tục áp dụng để giảm thêm tiền điện.

Đại dịch Covid-19 buộc các bà nội trợ phải tính toán kỹ các khoản chi tiêu của bản thân và gia đình sao cho tiết kiệm nhất. Ảnh: TẤN THẠNH

Tiết giảm và cắt giảm

Chuyên gia tài chính, TS Huỳnh Trung Minh nhận định biết cách quản lý tài chính cá nhân, chi tiêu thông minh hơn không chỉ giúp các gia đình tiết kiệm trong mùa dịch Covid-19, mà giai đoạn nào cũng cần thiết. Bởi có thực tế là nhiều phụ nữ quen mua sắm theo sở thích, từ quần áo, mỹ phẩm, giày dép… nên có những món đồ chưa bóc tem, cả năm không dùng đến.

"Lúc kinh tế ổn định, thu nhập không bị ảnh hưởng, thói quen này không tác động nhiều đến túi tiền của gia đình. Nhưng trong giai đoạn đại dịch khó khăn như hiện nay, việc này sẽ rất tốn kém khi thu nhập không tăng mà còn giảm. Thậm chí nhiều người cứ thấy hàng giảm giá là mua nhiều, mua gom, tưởng là tiết kiệm nhưng thực tế lại rất lãng phí vì không dùng tới" - TS Huỳnh Trung Minh phân tích.

Theo các chuyên gia tài chính, chi tiêu thông minh là chỉ mua những thứ thật cần thiết và tận dụng các công cụ tài chính giúp tiết kiệm. Đơn giản như việc dùng thẻ tín dụng để được trả góp 0% lãi suất (không tính phí giao dịch) với đồ dùng nhiều tiền hoặc dùng thẻ tín dụng để được miễn lãi trong 45-55 ngày nhưng cần kiểm soát để tránh cà thẻ quá mức…

Chuyên gia tài chính, TS Đinh Thế Hiển cho biết quản lý tài chính cá nhân hiện đại là để phòng tránh rủi ro phát sinh và vừa có thể sinh lời. Với các bà nội trợ, dân văn phòng có thể là gửi tiết kiệm, mua vàng, bất động sản, chứng khoán… "Rất nhiều người thường than phiền không có tiền để đầu tư, kể cả người thu nhập 20 triệu đồng/tháng hoặc người nhận lương 50 triệu đồng/tháng. Đó là vì họ thường xài hết những gì mình có, trong khi nguyên tắc quản lý tài chính là phải hài hòa giữa chi tiêu và tiết kiệm, phải dành một khoản 10%-20% thu nhập mỗi tháng để tiết kiệm, phòng giai đoạn rủi ro. Nguyên tắc đơn giản nhất là tiết giảm và cắt giảm" - TS Đinh Thế Hiển nói.

Một số ý kiến cho rằng việc chi tiêu dè sẻn quá mức, ai cũng tiết kiệm làm sao kích cầu nền kinh tế trong giai đoạn khó khăn? Các chuyên gia tài chính cho rằng tùy vào tình hình tài chính của mỗi người, mỗi gia đình mà mức chi tiêu, tiết kiệm sẽ khác nhau và tiêu dùng hợp lý không có nghĩa là "ki bo". Khoản nào phải chi thì sắp xếp để tiết giảm, khoản nào thuộc về hưởng thụ nên cắt giảm mạnh để có ngân sách dự phòng. Mua tối thiểu để dùng, mua đủ xài thay vì ham mua rẻ và mua nhiều dự trữ.

^(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 24-8