SacombankSBS: Mùa vụ mía đường tiếp tục khó khăn, DN mía đường khó cán đích lợi nhuận

Sacombank SBS vừa có báo cáo cập nhật về ngành mía đường năm 2013.

Báo cáo của Sacombank SBS bắt đầu bằng nhận định: Mùa vụ năm 2013 tiếp tục khó khăn.

Mùa vụ năm 2013 hiện tại đang gặp nhiều khó khăn khi nhiều địa phương khu vực ĐBSCL đạt năng suất kém hơn mọi năm. Được biết có 4 vùng chính sản xuất mía đường tại việt Nam bao gồm Bắc trung bộ, Tây nguyên, Đông nam bộ và đồng bằng sông cửu long. Trong đó ĐBSCL là khu vực trồng mía nhiều nhất do điều kiện tự nhiên và thổ nhưỡng phù hợp.

Giống mía trồng tại Việt Nam có nguồn gốc khoảng 90% là từ nước ngoài, tuy nhiên do chế độ canh tác chưa khoa học và kỹ thuật còn lạc hậu nên năng suất chưa đạt được so với tiềm năng thật sự của giống mía có thể mang lại. Trong niên vụ mía 2012/2013 vừa qua năng suất mía trung bình của việt Nam là 64 tấn/hecta. Nếu so sánh với Thái Lan khoảng 100 tấn/ha. Về năng suất đường thì Brazil hiện sản xuất 10 tấn đường/ha mía còn Việt Nam chỉ 4-5 tấn đường/ha mía. Phần lớn các nhà máy ép mía của Việt Nam đều đầu tư công nghệ của Trung Quốc nên hiệu suất thu hồi đường thấp hơn. Cụ thể, một tấn mía nguyên liệu các nhà máy trong nước chỉ sản xuất được 90kg đường, thấp hơn 10% so với công nghệ của các nước. Từ năng suất, chất lượng mía thấp, cộng thêm hiệu suất thu hồi đường cũng thấp nên đẩy giá thành lên cao.

Về kỹ thuật canh tác, ở nước ngoài trong canh tác mía tỷ lệ cơ giới hóa 80-90%, trong khi của Việt Nam chỉ có khoảng 10-20%, chủ yếu ở khâu làm đất trồng, còn lại chủ yếu làm bằng tay. Hiện giá bán mía nguyên liệu chỉ ở 850 đồng/kg cho mía 10 CCS, nhưng thực tế chỉ được 9 CCS (trữ đường CCS của Việt Nam bình quân khoảng 10, trong khi các nước CCS 12-16), tức là được khoảng 760-770 đồng/kg sau khi trừ đi công chặt 150 đồng/kg thì người nông dân chỉ thu về 600 đồng/kg.

Nếu tính theo lãi trên một ha, nông dân thu khoảng 15-20 triệu đồng một ha trong vòng một năm, cao hơn có thể đạt tới 30 triệu đồng và rất ít nơi mang về 50 triệu đồng một ha. Nếu đem chia cho thời gian 10 tháng mỗi vụ, nông dân trồng mía chỉ thu vào chưa tới 2 triệu đồng/ha/tháng, thấp hơn nhiều so với các loại cây trồng khác. Do nguồn thu quá ít nên nông dân không thể đầu tư máy móc thủy lợi để nâng cao năng suất được.

Giá thành sản xuất mía trung bình của Việt Nam cao hơn nhiều so với các nước và gấp từ 2,4-2,9 lần so với giá mía Hoàng Anh Gia Lai sản xuất tại Lào, do đó doanh nghiệp (DN) rất khó trụ vững khi thuế nhập khẩu đường bằng 0% có hiệu lực từ năm 2015 (theo cam kết của Hiệp định Khu vực mậu dịch tự do ASEAN-AFTA).

Theo thông tin từ VSSA, trong vụ vừa qua, các nhà máy đường đã bảo hộ giá mía cho nông dân dù giá đường vụ 2012-2013 xuống rất thấp. Mía là cây nông nghiệp được các nhà máy đường bao tiêu 100% nên nông dân vẫn duy trì cây trồng này.

Tuy nhiên tại một vài địa phương, theo số liệu thống kê của ngành nông nghiệp các tỉnh Hậu Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bến Tre, Cà Mau … diện tích trồng mía ở các địa phương này đã giảm đến vài ngàn héc ta.

Chỉ tính 3 tỉnh Hậu Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng, diện tích đã giảm hơn 1.500 ha. Tại Hậu Giang, diện tích giảm nhiều nhất tập trung ở xã Vĩnh Viễn A (H.Long Mỹ) và các xã vùng trũng của H.Phụng Hiệp. Tương tự, tại các huyện Duyên Hải, Trà Cú và Tiểu Cần (Trà Vinh), diện tích trồng mía cũng đang giảm. Theo phó giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Hậu Giang, niên vụ mía 2013 - 2014, toàn tỉnh đã xuống giống hơn 13.000 ha (giảm 1.260 ha). Định hướng của ngành đến năm 2015 chỉ giữ lại khoảng 10.000 ha mía nhằm đảm bảo đủ cung cấp nguồn nguyên liệu cho 3 nhà máy đường trên địa bàn tỉnh. Những vùng không có điều kiện canh tác, ngành sẽ kết hợp với chính quyền địa phương vận động người dân chuyển sang trồng màu, lúa hay cây ăn trái mang tính bền vững hơn.

Tồn kho năm 2013 trên 500,000 tấn

Ngành đường vừa trải qua đợt tồn kho kỷ lục với trên 500.000 tấn, kéo dài suốt từ tháng 5 trở lại đây. Sau khi Bộ Công Thương đồng ý cho xuất khẩu cả đường tinh luyện RE, các DN mới giải tỏa phần nào lượng đường sang Trung Quốc. Thời điểm đường tồn kho tăng cao nhất, Bộ Công Thương đã cho các DN xuất khẩu khoảng 200.000 tấn đường cả hai loại RS và RE. Hiện tại, do đường dự báo sẽ tiếp tục tồn kho cao trước niên vụ mới, VSSA lại kiến nghị được xuất thêm 165.000 tấn sang Trung Quốc theo đường tiểu ngạch ở Lào Cai.

Theo tính toán của VSSA, sản lượng đường niên vụ mới dự báo khoảng 1,6 triệu tấn. Đường tồn kho vụ trước hơn 140.000 tấn, cùng với đường nhập theo hạn ngạch khoảng 70.000 tấn. Trong khi lượng tiêu thụ trong nước chỉ khoảng 1,3 triệu tấn. Dự báo, lượng đường tồn kho đợt mới lên đến trên 500.000 tấn vào tháng 12 tới.

Doanh nghiệp mía đường khó cán đích lợi nhuận

Về triển vọng cuối năm khả năng hoàn thành kế hoạch các doanh nghiệp như BHS, LSS, SBT là khó có khả năng đạt được. Điểm qua vài doanh nghiệp như SBT có khả năng đạt 2020 tỷ đồng doanh thu và lợi nhuận 2013 khoảng 190 tỷ đồng tương ứng EPS khoảng 1370 đồng. BHS khả năng hoàn thành kế hoạch lợi nhuận 125 tỷ là không khả thi. Còn NHS 9 tháng đã vượt 120% kế hoạch năm nay và khả năng có thể đạt lợi nhuận trên 110 tỷ đồng. PE hiện tại của NHS khoảng 3.7,  được cho là thấp nhất trong nhóm các cổ phiếu ngành đường.  SLS đã hoàn thành kế hoạch lợi nhuận sau thuế đặt ra là 12 tỷ đồng và khả năng năm nay SLS có thể đạt xấp xỉ 60 tỷ lợi nhuận, giảm 12% so với 2012. PE hiện tại của SLS trong khoảng 3.9, cũng thuộc loại thấp nhất như NHS.