Giá gạo Châu Á hạ nhiệt, ngoại trừ gạo Việt Nam

Tuần qua, giá gạo xuất khẩu của Ấn Độ giảm xuống mức thấp nhất kể từ giữa tháng 11/2020 (6 tháng) do nguồn cung tăng lên sau khi Chính phủ xuất kho gạo dự trữ quốc gia để giúp người nghèo – đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi đại dịch Covid-19. Theo đó, gạo đồ 5% tấm giảm giá giảm xuống 371 – 376 USD/tấn, từ mức 374 – 379 USD/tấn trước đó một tuần.

Nhu cầu từ khách hàng Bangladesh vẫn duy trì, song từ các khách hàng Châu Phi đối với gạo Ấn Độ chậm dần lại, trong bối cảnh số ca nhiễm mới và tử vong do Covid-19 ở Ấn hàng ngày vẫn không ngừng tăng lên những mức kỷ lục mới, khiến cho hoạt động logistics ở Ấn Độ lại trở nên bế tắc.

Đồng rupee giảm xuống mức thấp nhất 9 tháng so với USD cũng góp phần khiến giá gạo Ấn Độ quy ra USD giảm xuống.

Tại Thái Lan, giá gạo tuần qua cũng giảm, với gạo 5% tấm giảm xuống 475 – 485 USD/tấn, từ mức 470 – 500 USD/tấn trước đó một tuần, mặc dù một số khách hàng Châu Phi hỏi mua gạo Thái Lan để đảm bảo an ninh lương thực. Tuy nhiên, từ đầu tháng đến nay chỉ có 2 tàu đến từ Châu Phi để mua gạo Thái Lan.

Trong bối cảnh xuất khẩu gạo vài năm gần đây liên tục sụt giảm, Chính phủ Thái Lan đã nỗ lực đưa ra nhiều giải pháp để đẩy xuất khẩu tăng trở lại. Bộ Thương mại Thái Lan vừa công bố một số biện pháp nhằm tăng sản xuất khẩu gạo trong năm 2021 lên 6 triệu tấn, với giá trị khoảng 150 tỷ Baht, theo đó tập trung vào các thỏa thuận G2G và một chiến dịch nhằm thúc đẩy thương hiệu gạo Thái trên khắp thế giới. Những thị trường trọng điểm mà Thái Lan hướng tới để ký kết các hợp đồng liên chính phủ là là Indonesia, Trung Quốc, Bangladesh và Iraq.

Trong khi đó, nước láng giềng của Ấn Độ là Bangladesh – vốn chật vật trong những tháng gần đây do giá gạo trong nước tăng mạnh vì thiên tai gây mất mùa và dịch Covid-19 – đã thông qua gói thầu lần đầu tiên mua 50.000 tấn gạo Ấn Độ vận chuyển bằng đường sắt để có thể được nhận trong thời gian ngắn nhất có thể. Gạo nhập khẩu sẽ được bổ sung vào kho dự trữ quốc gia vốn đang cạn kiệt.

Mới đây Bangladesh lại hứng chịu một cơn bão lớn làm hư hại các cánh đồng lúa ở những vùng thấp thuộc phía đồng bắc của nước này, khiến giá gạo nội địa vốn đã cao càng tăng thêm nữa, trong khi kho dự trữ của Chính phủ đã cạn kiệt. Dự báo sản lượng gạo vụ mưa (Aman) của Bangladesh trong năm nay sẽ giảm đến 15%. Nhu cầu nhập khẩu gạo mạnh mẽ từ Bangladesh góp phần giữ giá gạo xuất khẩu của Châu Á ở mức cao, trong đó có gạo Việt Nam.

Trái với xu hướng giảm giá gạo ở Ấn Độ và Thái Lan, giá gạo Việt Nam tuần tăng do có thông tin các nhà nhập khẩu đang chào mua gạo Việt Nam, trong đó có Hàn Quốc, với loại 5% tấm tăng khoảng 5 USD/tấn lên 490 – 495 USD/tấn, từ mức 485 – 490 USD/tấn một tuần trước đó. G

Thống kê sơ bộ cho thấy, kim ngạch xuất khẩu gạo Việt Nam trong 4 tháng đầu năm 2021 tăng 1,2% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 1,01 tỷ USD, nhờ giá gạo xuất khẩu tăng trung bình 13,4% lên 534 USD/tấn.

Khối lượng gạo xuất khẩu trong 4 tháng ước tính đạt 1,9 triệu tấn, giảm 11% so với cùng kỳ.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, ngành lúa gạo năm nay có kế hoạch sản xuất 43 triệu tấn lúa, xuất khẩu 6,5 triệu tấn gạo. Hiệp hội Lương thực Việt Nam dự báo kim ngạch xuất khẩu gạo của nước ta sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới nhờ giá gạo cao.

Trong khi đó, tại nước láng giềng là Trung Quốc, Chính phủ đã quyết định miễn thuế giá trị gia tăng đối với một số loại hạt giống nhập khẩu. Thời hạn miễn thuế đến cuối 2025.

Động thái này nằm trong nỗ lực hỗ trợ việc giới thiệu và quảng bá các giống mới.

Mặc dù giá gạo gần đây giảm, song so với đầu năm 2021 thì gạo của tất cả các xuất xứ đều tăng khá mạnh, dẫn đầu là gạo Việt Nam.

Trong báo cáo tháng 4/2021, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã hạ dự báo về sản lượng gạo toàn cầu niên vụ 2020/21 do sản lượng giảm ở Myanmar, Indonesia và Đài Loan (Trung Quốc), mặc dù điều chỉnh tăng dự báo về sản lượng của Philippines và Thái Lan.

Dự báo về tiêu thụ, thương mại và tồn trữ cũng được điều chỉnh giảm so với báo cáo tháng 3.

Tuy nhiên, nếu so với năm 2020 thì cả xuất khẩu và nhập khẩu gạo thế giới năm 2021 dự báo sẽ đều tăng đáng kể.

Như vậy, với tình trạng đại dịch Covid-19 có nguy cơ còn kéo dài, thị trường gạo thế giới trong thời gian tới dự báo sẽ còn nhiều biến động, giá có thể sẽ vẫn neo ở mức cao.

Tham khảo: Reuters, USDA, Thairiceexporters