Giải pháp nào cho người thu nhập trung bình tiếp cận khoản vay an toàn?
Đang có nhu cầu mua một chiếc xe tay ga cũ cho con trai mới xin được việc làm, người hàng xóm lại vừa thay xe mới, bán rẻ cho chiếc Lead mới đi được chưa đầy 3 năm, nhưng vừa dốc hết tiền sửa sang nhà cửa, anh chị Thanh Sơn (P.Trần Hưng Đạo, Quảng Ninh) đang rối bời lo chuyện tìm kênh vay tiền.
Hai vợ chồng là công nhân, sửa sang xong cái nhà trên mảnh đất 40m2 của ông bà nội cho đã phải vay mượn anh em bạn bè gần 200 triệu đồng, nay cần 30 triệu đồng, anh chị không dám làm phiền họ nữa. Cậu con trai mới ra trường đã xin được việc làm tốt, có thu nhập ổn định.
Bởi vậy anh chị quyết định gõ cửa ngân hàng, mua xe cho con, để con đứng tên vay tiền cho có ý thức trách nhiệm. Nhưng thủ tục và yêu cầu của nhà băng không đơn giản, trước hết là phải chứng minh thu nhập trong 6 tháng gần nhất, có xác nhận của cơ quan nơi con công tác, rồi cam kết của cơ quan phối hợp với ngân hàng trong việc trích lương, thu nợ, giữ giấy tờ khi con không còn làm ở cơ quan… Hoặc nếu không phải có tài sản đảm bảo như giấy tờ nhà đất… Sau vài lần đi lại, anh chị cảm thấy cửa ngân hàng rất chật hẹp.
Có người bà con gợi ý vay tín dụng đen, đơn giản, buổi sáng viết giấy nợ, buổi chiều đã có tiền. Tuy nhiên, lâu nay vốn chăm chỉ hạt bột, vợ chồng anh Sơn rất e ngại về lãi suất quá cao, chưa kể khi cần tiền, nhà cái có thể đòi nợ bất thình lình, thì chạy sao kịp. Giấy tờ, sổ sách cũng không rõ ràng, biết đâu họ đổi trắng thay đen, mình cãi sao?
Đang bí bách, kể chuyện với đứa cháu làm việc tại Hà Nội về chơi hè, nó bảo “Ủa, sao cô chú không tìm hiểu, sử dụng sản phẩm của công ty tài chính?”. Thủ tục, hồ sơ rất nhanh gọn, chỉ vài giờ đồng hồ, mức lãi suất tuy có cao hơn ngân hàng chút ít nhưng là hợp lý đối với các khoản vay không có thế chấp và đặc biệt được thể hiện rõ trong hợp đồng vay.
Nếu như trước đây, CTTC thường công bố lãi suất theo tháng thì nay theo quy định phải công bố theo năm nên người vay có thể so sánh được lãi suất cho vay giữa CTTC và các ngân hàng, vì thế không bị e ngại về chuyện nhầm lẫn lãi suất.
Sau một hồi tìm kiếm trên Google, đứa cháu cho biết, tại Quảng Ninh có thể sử dụng dịch vụ của Mcredit (công ty tài chính MTV MB – công ty tài chính của Ngân hàng Quân đội) và một số CTTC khác. Đây đều là những công ty hoạt động theo sự quản lý của Ngân hàng Nhà nước, đã cung cấp dịch vụ cho vay tiêu dùng tới hàng triệu khách hàng khắp cả nước.
Theo ông Đinh Quang Huy, Tổng giám đốc Công ty tài chính TNHH MTV MB (Mcredit) cho biết: “Với quy mô dân số khoảng 95 triệu người , trong đó 51% dân số nước ta trong độ tuổi từ 20-59 tuổi (khoảng 46 triệu người) và 63% hộ gia đình Việt có thu nhập trong khoảng 3-7,5 triệu đồng/tháng, như vậy thị trường của các công ty tài chính tiêu dùng ít nhất là 28,9 triệu người - trong đó 75% đang sống ở khu vực nông thôn, ước tính có khoảng 68 triệu người chưa được tiếp cận toàn diện các nhu cầu tài chính tiêu dùng, trong khi 22 triệu người sống ở thành thị chưa thực sự tiếp cận dịch vụ cho vay tài chính an toàn của các công ty tài chính. Công ty Tài chính MB (Mcredit) đã có mặt tại hơn 30 tỉnh thành phố, cung cấp dịch vụ cho vay tiêu dùng nhanh chóng, minh bạch và chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp”.
Sau Hà Nội, TP HCM, các công ty tài chính đang từng bước mở rộng mạng lưới dịch vụ tại các tỉnh, thành phố phát triển như Quảng Ninh, Hải Phòng, Bắc Ninh… Ở miền Bắc, Quảng Ninh là nơi phát triển nhất về các nhà máy, khu công nghiệp Dân số Quảng Ninh hiện đạt gần 1,5 triệu người, tốc độ tăng trưởng GDP luôn đạt top cao của cả nước, với 2 con số.
Thu nhập của người dân đang ngày càng cải thiện nhờ chính sách ưu tiên cho phát triển kinh tế của chính quyền địa phương. Với diện tích tự nhiên rộng khoảng hơn 1.500 km2 với gần 2.000 hòn đảo, riêng Hạ Long thu hút gần 10 triệu lượt khách mỗi năm, trong đó 40% là du khách quốc tế.
Theo ông Hoàng Trọng Điểm, Công ty Luật B&P, tiềm năng phát triển cho vay tiêu dùng tại các thành phố trẻ như Quảng Ninh là rất lớn, do nhu cầu tiêu dùng tăng cao, tâm lý tiêu dùng đã thay đổi, kinh tế xã hội phát triển, thu nhập của người dân được cải thiện rõ rệt, hàng hóa thay đổi phong phú.
Trong khi đó, khung pháp lý quy định cho lĩnh vực cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính đang ngày một chặt chẽ, minh bạch hóa hoạt động cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính, đơn giản hóa các thủ tục vay, cũng như hướng đến bảo vệ một cách tốt nhất quyền lợi của người tiêu dùng.
Việc ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư số 43/2016/TT-NHNN, quy định các hoạt động cho vay tiêu dùng của công ty tài chính và tách bạch về quản lý đối với hoạt động này là phù hợp với tính chất khác biệt của dịch vụ so với các ngân hàng, đồng thời sẽ giúp cho thị trường cho vay tiêu dùng ở Việt Nam phát triển, minh bạch, lành mạnh và hiệu quả hơn.