Giải pháp nào xử lý tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân chung cư tại TP HCM?

Báo cáo tại phiên giải trình, Giám đốc Sở Xây dựng TP Trần Trọng Tuấn cho biết: Hiện nay, trên địa bàn TP có 935 nhà chung cư với 1.249 block chung cư, 141.062 căn hộ với tổng diện tích sàn xây dựng 10.645.970m2, diện tích bình quân căn hộ 75m2/căn.

Tỷlệ căn hộ nhà chung cư chiếm 8,4% tổng số nhà ở trên địa bàn TP và đang có xu hướng chiếm tỷ lệngày càng cao. Trong khoảng 5 năm trở lại đây, căn hộ nhà chung cư chiếm tỷ lệ 24,6% tổng số nhà ở xây dựng mới.

Nhìn chung, nhà chung cư trên địa bàn TP phân bổ khá đồng đều ở 2 khu vực nội thành hiện hữu và nội thành phát triển, tập trung chủ yếu tại Quận 1, 5, 10 và Bình Thạnh. Trong những năm gần đây, nhà chung cư còn phát triển ở Quận 2, 7, Thủ Đức. Riêng khu vực huyện ngoại thành, nhà chung cư cũng phát triển ở huyện Bình Chánh, Nhà Bè.

Giám đốc Sở Xây dưng Trần Trọng Tuấn cũng thừa nhận hiện nay, nhà chung cư cũ đa số là chung cư thấp tầng, số lượng căn hộ ít, không có thang máy, không thành lập ban quản trị, chỉ hoạt động theo mô hình tự quản, nên không có đơn vị vận hành.

Từ đó, không có kinh phí quản lý vận hành các trang thiết bị trong nhà chung cư; không có kinh phí bảo trì phần sở hữu chung; không đảm bảo về an ninh trật tự; không đảm bảo về an toàn điện; an toàn phòng cháy chữa cháy; vệ sinh môi trường…

Riêng các chung cư mới, đa số là chung cư cao tầng, số lượng căn hộ nhiều và có thang máy, nên việc lựa chọn đơn vị quản lý vận hành nhà chung cư được thực hiện theo thỏa thuận giữa chủ đầu tư với ban quản lý nhà chung cư.

ÔngTrần Trọng Tuấn cũng cho biết, trong thời gian qua, Sở phối hợp UBND các quận, huyện đã tập trung giải quyết 96/105 vụ tranh chấp nhà chung cư. Hiện Sở đang tiếp tục giải quyết 9 trường hợp.

Về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất ở cho người mua căn hộ, ông Trần Trọng Tuấn cho biết, hiện nay có 31 chung cư chủ đầu tư chưa thực hiện việc lập thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất ở cho người mua căn hộ.

Nguyên nhân là do chủ đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về quyền sử dụng đất; chủ đầu tư vi phạm các quy định về chuyển nhượng dự án, về quá trình đầu tư xây dựng công trình; công trình xây dựng sai phép, đang chờ xử lý theo quy định; chủ đầu tư đã thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại ngân hàng và chưa giải chấp…

Tại phiên giải trình, các đại biểu cho rằng việc đầu tư xây dựng nhà chung cư hiện nay không đồng bộ và thống nhất giữa phát triển nhà ở cao tầng với hệ thống hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch. Đặc biệt là hệ thống giao thông, tạo áp lực về giao thông, môi trường sống, hạ tầng xã hội.

Bên cạnh đó, các tranh chấp, mâu thuẫn trong công tác quản lý vận hành nhà chung cư khá phức tạp, giữa chủ đầu tư với ban quản lý, chủ sở hữu, người sử dụng, thậm chí có trường hợp phát sinh mâu thuẫn, tranh chấp từ quá trình thi công xây dựng công trình nhà chung cư.

Đại biểu Trương Lâm Danh cho biết, một vấn đề “nóng” của nhà chung cư đó là khi chưa đảm bảo về công tác PCCC đã đưa cư dân vào sinh sống. Thậm chí có nhiều nhà chung cư nằm trong hẻm, nhếch nhác, mất an ninh trật tự.

Đại biểu Phạm Hiếu Nghĩa thì cho rằng, đang có sự “nhập nhằng” trong cấp phép xây dựng các chung cư mới, không đảm bảo về an toàn giao thông, qui hoạch hạ tầng không đồng bộ.

Các đại biểu cũng cho rằng, việc cải tạo chung cư cũ hiện nay cũng gặp nhiều khó khăn như: giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư xây dựng kéo dài và thiếu kinh phí đầu tư… Đại biểu đề nghị TP có giải pháp đảm bảo quyền lợi cho người dân khi mua nhà chung cư nhưng chậm, hoặc chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng, do chủ đầu tư đem dự án thế chấp ngân hàng để vay vốn và không khả năng giải chấp.

Phó Chủ tịch UBND TP Trần Vĩnh Tuyến cho rằng, cần phải có giải pháp tối ưu để giải quyết những bất cập hiện nay, bởi nhà chung cư là tài sản của người dân.

Kết luận tại phiên giải trình, Chủ tịch HĐND TP HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm cho biết nhà chung cư đã đáp ứng về nhu cầu nhà ở, góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng nhà ở cho nhân dân trong quá trình phát triển đô thị. Tuy nhiên, qua những lần tiếp xúc cử tri, đại biểu HĐND đã nghe nhiều ý kiến phản ảnh của người dân ở chung cư về những bức xúc, tranh chấp ở trong chung cư.

Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Quyết Tâm yêu cầu các sở, ban ngành cần nghiêm túc chỉ ra trách nhiệm của mình trong việc giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn nhà chung cư.