Hà Tĩnh giám sát Formosa xả thải thế nào?

Kiểm soát chất phenol, xyanua, crom, thuỷ ngân…

Sự cố môi trường biển vừa qua do công ty Formosa (FHS) xả thải không xử lý đã bộc lộ nhiều lỗ hổng trong quản lý, giám sát môi trường của các cơ quan chức năng tại Hà Tĩnh. Yêu cầu cấp bách đặt ra, phải kiểm soát tốt nhất có thể việc FHS xả thải.

Ngày 18/5, Sở TN&MT Hà Tĩnh đã đưa vào vận hành Trung tâm điều hành các trạm quan trắc tự động và lắp đặt thiết bị giám sát hoạt động xả thải bằng hình thức lấy tín hiệu trực tiếp từ trạm quan trắc tự động trong FHS.

Màn hình giám sát tại Trung tâm quan trắc hiển thị các thông số từ trạm quan trắc xả thải của Formosa

Sở TN&MT, Viện Đo lường Việt Nam cũng đã cử cán bộ vào hiệu chuẩn thông số tại trạm quan trắc và tiến hành niêm phong, dưới sự chứng kiến của FHS.

Hệ thống này sẽ giám sát trực tuyến 24/24h việc xả nước thải của FHS với 6 thông số (pH, nhiệt độ, COD, chất rắn lơ lửng, tổng nitơ và lưu lượng nước thải).

Tuy nhiên, theo Giám đốc Trung tâm Lê Anh Đức, việc kiểm soát 6 thông số trên là theo quy định trong giấy phép xả thải của Bộ TN&MT, để chặt chẽ hơn, vừa qua UBND tỉnh Hà Tĩnh đã yêu cầu FHS khẩn trương lắp đặt bổ sung thiết bị quan trắc 6 thông số khác (tổng dầu mỡ khoáng, tổng phenol, tổng xyanua, cadimi, thủy ngân, crom (VI).

“Ngoài quy chuẩn xả thải luyện thép (quy chuẩn 52), chúng ta buộc FHS phải áp dụng thêm quy chuẩn 40 đối với nước thải công nghiệp”, ông Đức nói.

Cán bộ trung tâm sẽ trực giám sát qua phân mềm điều hành 24/24h để xử lý báo cáo. Ngoài ra, phần mềm quản lý này được tích hợp qua smartphone của một số người.

Trong trường hợp tín hiệu ngắt quãng trên 2 phút thì phần mềm sẽ báo và tự động gửi tin nhắn, email cho những người có thẩm quyền và liên quan. Bất kỳ khi nào cũng có thể kiểm tra trên smartphone.

Trong ngày 2/7, phía Formosa và Sở TN&MT Hà Tĩnh sẽ lắp đặt thêm thiết bị lấy mẫu tự động theo yêu cầu mới đây của Hà Tĩnh

Tín hiệu tại trạm quan trắc tự động FHS sẽ truyền ra 3 cổng: Trung tâm kiểm soát của FHS, Bộ TN&MT và Sở TN&MT Hà Tĩnh.

Hệ thống đầu đo các thông số sẽ đo mức độ nước thải trước khi xả thải và gửi về Trung tâm. Tại đây, sẽ có 2 máy chủ để chứa dữ liệu, sau đó phần mềm (Henvimhti) tự động phân tích, xử lý, hiển thị các thông số và sẽ đối chiếu với thông số tiêu chuẩn cho phép.

Nếu có thông số vượt ngưỡng, phần mềm sẽ hiển thị và gửi tin nhắn, email vào những người có trách nhiệm. Lúc này hệ thống bơm xả trong FHS sẽ tự động ngừng và bơm ngược nước thải trong đường ống trở lại bể chứa.

“Mấy tháng nay, kiểm soát việc xả thải chưa phát hiện có lần nào thông số vượt tiêu chuẩn. Hiện lưu lượng xả thải của FHS vẫn bình thường như trong quy định của giấy phép, 700-800m3/h. Trong trường hợp FHS xin cắt điện để lắp thiết bị, chúng ta phải vào niêm phong mẫu các mẻ xả để quan trắc”, lãnh đạo Trung tâm nói thêm.

Buộc FHS lắp đặt thiết bị lấy mẫu tự động

Lãnh đạo Trung tâm quan trắc và kỹ thuật môi trường thông tin thêm, Hà Tĩnh còn yêu cầu FHS lắp thiết bị lấy mẫu tự động, thiết bị này sẽ đấu nối với hệ thống xả thải của FHS.

Trước đây thiết bị tự động đo và truyền thông số về trung tâm. Còn thiết bị lấy mẫu tự động này có chứa các chai lấy mẫu. Khi nghi ngờ thì ngoài này nhấn nút, máy sẽ tự động bơm mẫu vào.

Theo lãnh đạo Trung tâm, kể cả khi chỉ số đo đang ở giới hạn an toàn, nhưng qua camera đã lắp đặt, thấy màu sắc có biểu hiện nghi vấn thì sẽ nhấn nút lấy mẫu, sau đó báo cáo để các cơ quan chức năng vào kiểm tra.

"Khi đó, FHS được mời ra chứng kiến, mở niêm phong. Một lần lấy mẫu sẽ lấy 3 chai. 1 chai chúng ta cầm phân tích, 1 chai giao cho FHS, còn chai thứ 3 để cho trường hợp khi 2 kết quả trên có độ vênh. Lúc đó sẽ mời 1 cơ quan độc lập phân tích chai mẫu thứ 3 để khách quan, vượt ngưỡng sẽ xử lý.

Được biết, trong sáng 2/7, cán bộ Sở TN&MT Hà Tĩnh sẽ vào Formosa để giám sát việc lắp đặt thiết bị lấy mẫu tự động.