Hàng loạt chuyên gia tài chính ngân hàng cao cấp bỏ việc triệu đô để theo đuổi tiền ảo

Từ bỏ mức lương 7 con số và chức giám đốc khối tại một trong những công ty đầu tư và quản lý quỹ lớn ở Hong Kong, Richard Liu đến với công vụ tài chính được đánh giá là hot nhất ngày nay: ICO. Thông qua hình thức này, hàng triệu USD đã được thu hút, đôi khi chỉ trong vòng vài giây và thường là không có một sản phẩm cụ thể nào.

Từ Hong Kong, Bắc Kinh đến London, không ít những chuyên gia tài chính có thành tựu trong nghề đã từ bỏ sự nghiệp hấp dẫn của họ để theo đuổi thế giới đen tối của ICO - nơi mà không có sự tham gia của bất kỳ ngân hàng hay cơ quan quản lý nào.

Họ tham gia với một nền tảng chuyên môn vững chắc và kinh nghiệm dày dặn. Đối với Liu - người từng tham gia vào một số thương vụ lớn nhất Trung Quốc, cơ hội để định hình một sân chơi mới lớn hơn nhiều so với rủi ro thị trường sụp đổ hoặc một "cuộc đàn áp" bằng luật lệ của cơ quan quản lý.

Justin Short - người từng tạo ra thuật toán giao dịch điện tử cho Bank of America - đang chuẩn bị cho một đợt phát hành token của riêng mình dựa trên ý tưởng về một dịch vụ quản lý danh mục tài sản ảo. Là một cựu giao dịch viên trên phố Wall, anh so sánh ICO giống như giai đoạn cách đây nửa tỷ năm - khi mà mọi sự sống trên hành tinh này mới xuất hiện.

"Đó là sự bùng nổ Cambri của những ý tưởng", Justin Short nói. Trong lịch sử trái đất, Cambri là thời kỳ các loài bắt đầu sinh sôi nảy nở mạnh mẽ để tạo nên hệ sinh thái phong phú như ngày nay.

Hay như Hugh Madden, cựu kỹ sư kinh doanh ngoại hối thuộc ngân hàng HSBC và hiện là giám đốc công nghệ của công ty ANX International có trụ sở tại Hong Kong trong tháng vừa qua đã giúp kêu gọi khoảng 18,7 triệu USD cho sàn giao dịch tiền ảo OAX. Đối với ông, chủ sở hữu của những mã token được bán ra trong phiên ICO giống như thành viên của một câu lạc bộ bóng đá. Bạn không được quyền can dự đặc biệt, nhưng khi cả đội bóng giành được thành tích tốt, bạn sẽ có thêm nhiều người hâm mộ và giá cả tăng.

Khi một câu lạc bộ bóng đá "xây dựng nhiều mối quan hệ hơn với những câu lạc bộ khác, họ sẽ có nhiều trận bóng và nhìn chung được chấp nhận rộng rãi hơn. Sau đó, sẽ có nhiều người hơn muốn trở thành thành viên của đội bóng, nhưng vẫn chỉ có một số lượng thành viên nhất định có thể gây tầm ảnh hưởng đối với hướng đi của câu lạc bộ trong tương lai", ông Madden chia sẻ.

Tương tự như IPO, ICO đã thu hút được hàng triệu USD từ các nhà đầu tư đặt hy vọng vào một đồng tiền giống như bitcoin hoặc ethereum trong tương lai. Tốc độ tăng trưởng gần như không thể kiểm soát của ICO khiến cho nhiều người liên tưởng đến cuộc bùng nổ bong bóng dotcom vào năm 2000. Tuy nhiên, so với những bất cập mà họ phải chịu đựng ở thị trường truyền thống như nạn quan liêu, một sân chơi mới đã chứng minh sức quyến rũ không thể chối từ.

"Các ngân hàng đầu tư truyền thống và các nhà đầu tư mạo hiểm cần theo dõi sát sao thị trường này bởi nó sẽ trở nên rất to lớn", đối tác của quỹ đầu tư FBG Capital trị giá 50 triệu USD hiện đang cung cấp tài chính cho 20 vụ ICO - cho biết. "Không giống ngành chứng khoán truyền thống, ở đây không có giới hạn trần và rào cản. Có rất nhiều thứ để chúng ta tưởng tượng", ông nói.

Phe chỉ trích nói rằng hoạt động ICO được hình thành phần lớn là trên tưởng tượng. Đó là một sự lai tạp giữa kêu gọi vốn và IPO, trong đó có cả hoạt động bán tiền ảo (hay còn gọi là token sale) hầu hết dựa trên nền tảng công nghệ blockchain ethereum tương tự với công nghệ tạo ra bitcoin. Nhưng không giống với IPO truyền thống ở chỗ, thay vì cổ phiếu, người mua ICO sẽ nhận được một mã token, giống như một đồng tiền ảo mini mang tính chất đặc trưng cho công ty hoặc mạng lưới phát hành ra nó. Điều đó có nghĩa là những đồng token này chỉ tăng giá trị khi hoạt động kinh doanh hoặc mạng lưới đó chứng minh được tính có thể tồn tại, thu hút được thêm nhiều người sử dụng và thúc đẩy thanh khoản.

Hôm qua, lần đầu tiên Ủy ban chứng khoán Mỹ đã có động thái sờ gáy ICO khi nói rằng ICO là một dạng chứng khoán và cần được áp dụng một số yêu cầu an toàn như chứng khoán. Mặc dù không đề cập đến một biện pháp kìm kẹp rộng, các nhà quản lý đã nhấn mạnh mục tiêu bảo vệ nhà đầu tư trước những rủi ro quá lớn, trong đó có một phần sức hấp dẫn của ICO - cho đến thời điểm hiện tại - là bất cứ ai có ý tưởng táo bạo đều có thể kiếm tiền từ mọi người.

Kể từ đầu năm đến nay, ít nhất 90 phiên chào bán ICO đã được thực hiện, thu về 1 tỷ USD nhờ những bản đề án tải miễn phí từ trên mạng mà không có một dòng code nào. Ví dụ như phần mềm Brave của Brendan Eich đã thu về được 35 triệu USD chỉ bằng một lời giải thích về trình duyệt ad-lite mà phía này dự kiến. Hơn nữa, trên thực tế, phiên token sale của Brave diễn ra chỉ trong vòng 1 phút.

Xét về cả tốc độ lẫn khối lượng vốn thu hút được từ đầu năm đến nay, những thông số của ICO đều ấn tượng hơn rất nhiều so với IPO truyền thống.

Chandler Guo - một thợ đào bitcoin và cũng là nhà đầu tư thiên thần cho hơn 20 ICO đã được niêm yết giao dịch trên sàn cho biết: "ICO không bán cổ phiếu, điều đó có nghĩa là nhà đầu tư sẽ phải cân nhắc vào lời hứu và sự tin cậy của những nhà sáng lập. Vì vậy tôi không đầu tư vào bất kỳ dự án nào nếu tôi không biết chúng ở đâu và bố mẹ chúng ra sao".

Khối lượng và quy mô 1 tỷ USD giá trị ICO từ đầu năm đến nay.

ICO cũng rất khó để định giá do rủi ro bất biến. Các nhà phát triển bitcoin trong đó bao gồm Peter Todd đã chỉ ra một số sai sót mã hóa trong các dự án. Nền tảng giao dịch CoinDash trong tháng vừa qua đã kêu gọi được 7 triệu USD từ ICO. Tuần trước, các hacker đã đánh cắp gần 40 triệu USD từ các quỹ ICO trong đó bao gồm CoinDash, Swarm City và æternity. Một số lượng lớn ICO đã sử dụng giao thức để đưa các token của mình lên đầu trang của chúng. Điều này giúp đơn giản hóa quá trình tạo mã thông báo.

Gavin Yeung - cựu giao dịch viên ngân hàng Deutsche Bank chi nhánh Hong Kong - nhận định: "Rất khó để định giá một giao thức. Nó chỉ trở nên có giá trị nếu số lượng người sử dụng trong mạng lưới đó tăng đột biến. Do đó trừ khi những giao thức này đem về số người sử dụng hoặc nhận diện đáng kể, các dự án có thể kết thúc với giá trị bằng 0".

Số lượng công ty sử dụng ICO để thu hút vốn từu đầu năm 2017 đến nay.

Sự vội vàng của các nhà đầu cơ và những người muốn làm giàu nhanh chóng đã khiến cho cả Yeung và Madden mong đợi sự giám sát pháp lý nhiều hơn nữa. Nhưng thách thức đặt ra là ICO không bị giới hạn địa lý. Ví dụ; mã token của OAX thu hút 4.400 người ủng hộ đến từ Trung Quốc, Nga và Mỹ.

"Rất khó để các nhà quản lý có được một chính sách cô lập phù hợp đối với một thứ diễn ra trên phạm vi xuyên biên giới", Madden nói.

ICO vẫn đang thu hút được rất nhiều quan tâm trên toàn cầu. Ron Chernesky bắt đầu sự nghiệp với vai trò là một nhà giao dịch trên phố Wall cách đây 10 năm, sau đó chuyển sang nền tảng điện tử tại InvestFeed Inc. Hiện nay, Chernesky đang trong quá trình thay thế hết cổ phiếu Mỹ trên nền tảng của mình bằng tiền ảo và dự kiến sẽ phát hành ICO để thu hút 28.000 ether - trị giá khoảng 6 triệu USD.

"Chúng tôi đã vứt bỏ hoàn toàn mô hình mà chúng tôi đã làm việc trong suốt 3 năm qua và đang tìm kiếm cơ hội mới ở tiền ảo", Chernesky nói. "Đây là một khoản đầu tư dài hạn. Chúng tôi nhìn nhận điều này giống như cửa ngõ mới dẫn đến con đường đầu tư thế kỷ. Nơi là điểm khởi nguồn của mọi thứ".

Đối với ông Liu, tiền ảo còn đem lại một con đường ngách thoát ra khỏi bộ máy quan liêu. Đó chính là sức quyến rũ đã đưa ông đến thị trường này. "Bạn muốn đi trên một con tàu tên lửa. Nếu tham gia sớm, bạn sẽ là người tạo nên lịch sử".