Hé lộ mức lợi nhuận của HoSE và Trung tâm lưu ký mà nhiều công ty chứng khoán thèm muốn

Để thị trường chứng khoán Việt Nam có thể vận hành trơn tru không thể thiếu 3 mắt xích quan trọng là Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE), Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD).

Có một sự thật thú vị về ba đơn vị này đó là ca ba đều không phải cơ quan nhà nước mà hoạt động dưới mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do nhà nước sở hữu. Là doanh nghiệp thì tất nhiên phải có doanh thu – lợi nhuận, không những thế đây đều là những doanh nghiệp làm ăn rất có hiệu quả.

Tại nước ngoài, hầu hết các Sở giao dịch chứng khoán đều được tư nhân hóa và niêm yết như những doanh nghiệp bình thường.

Theo số liệu CafeF có được, trong năm 2015, VSD đạt doanh thu 367,7 tỷ đồng và lãi trước thuế 233,9 tỷ đồng – tức cứ thu về 10 đồng thì VSD lãi hơn 6 đồng, một hiệu suất mà rất nhiều doanh nghiệp mơ ước.

Đối với HoSE, doanh thu của Sở Giao dịch chứng khoán này đạt 381 tỷ đồng trong năm ngoái. Lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế lần lượt là 196,3 tỷ và 153,3 tỷ đồng. So với năm 2014, doanh thu của HoSE giảm 7% còn lợi nhuận giảm 19%, chủ yếu do giá trị giao dịch giảm và tăng trích khấu hao tòa nhà văn phòng.

Lợi nhuận của VSD/HoSE chỉ thua kém vài công ty chứng khoán lớn nhất

Nguồn thu từ đâu?

Nguồn thu của Hose và VSD khá đa dạng với rất nhiều các khoản thu phí trên TTCK. Đối với Hose, nguồn thu của cơ quan này đến từ phí quản lý thành viên giao dịch, phí đăng ký và quản lý niêm yết, phí giao dịch, phí kết nối trực tuyến…. Trong đó, phí giao dịch cổ phiếu đang mang lại nguồn thu lớn nhất cho Hose.

Theo quy định, nhà đầu tư khi giao dịch sẽ chịu mức phí tối thiểu 0,15% và trong đó, Hose sẽ thu về 0,03% tổng giá trị giao dịch.

Năm 2015, tổng giá trị giao dịch chứng khoán trên Hose đạt hơn 487 nghìn tỷ đồng. Như vậy, chỉ riêng hoạt động giao dịch chứng khoán đã giúp Hose thu về 146 tỷ đồng, tương ứng gần 40% tổng doanh thu và đây cũng là nguồn thu chiếm tỷ trọng lớn nhất.

Với đặc tính thu phí giao dịch cổ phiếu, rõ ràng nguồn thu của Hose sẽ phụ thuộc vào thanh khoản trên thị trường. Khi TTCK giao dịch sôi động, doanh thu Hose sẽ được cải thiện và trường hợp ngược lại, doanh thu Hose sẽ bị tác động theo hướng tiêu cực.

Điều này đã được minh chứng trong năm 2015 khi thanh khoản thị trường sụt giảm đã kéo theo kết quả kinh doanh Hose có phần giảm sút. Cụ thể, tính bình quân mỗi ngày trong năm 2015 có gần 114 triệu chứng khoán được giao dịch, tương đương 1.965 tỷ đồng, giảm 7,87% về khối lượng và giảm 9,51% về giá trị so với bình quân năm 2014.

Còn với VSD, cơ quan này thu phí từ thành viên lưu ký 40 triệu đồng/năm; thu phí lưu ký cổ phiếu, chứng chỉ quỹ với mức phí 0,4 đồng/cổ phiếu, chứng chỉ quỹ/tháng; thu phí lưu ký trái phiếu 0,2 đồng/trái phiếu/tháng; phí đăng ký chứng khoán bổ sung 5 triệu đồng/lần và còn nhiều nghiệp vụ khác như thu phí chuyển khoản chứng khoán, phí thực hiện quyền, phí sửa lỗi giao dịch,….

Có thể thấy, hoạt động thu phí của VSD nhìn chung không phụ thuộc vào giá trị giao dịch trên thị trường mà phụ thuộc vào số lượng thành viên tham gia thị trường. Điều này có nghĩa càng nhiều tổ chức lưu ký, đăng ký chứng khoán bổ sung (phát hành tăng vốn, chia cổ tức) càng có lợi cho VSD.

Thu nhập nhân viên VSD cao hơn Hose 22%

Theo báo cáo về chế độ tiền lương thưởng, mức lương bình quân năm 2015 của lao động tại Hose là 16,84 triệu đồng/người/tháng. Còn với cán bộ quản lý Hose, mức lương bình quân là 41,5 triệu đồng/người/tháng.

Trong khi đó, thu nhập của nhân viên VSD có phần vượt trội hơn đáng kể so với Hose. Cụ thể, thu nhập bình quân của lao động tại VSD là 24 triệu đồng/người/tháng, trong đó lương bình quân là 20,53 triệu đồng/tháng, cao hơn 22% so với Hose.

Còn với cán bộ quản lý VSD, mức thu nhập bình quân năm 2015 là 47,35 triệu đồng/người/tháng, trong đó, mức tiền lương bình quân là 41,57 triệu đồng/người/tháng, tương đương cán bộ quản lý Hose.