Liệu metaverse chỉ là một sự phát triển công nghệ đơn thuần, hay nó là một sự thay đổi xã hội tổng thể?

Thuật ngữ "metaverse" xuất hiện lần đầu tiên trong cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng Snow Crash của Neal Stephensen xuất bản năm 1992, đề cập đến thế giới ảo. Trong thế giới này, con người tồn tại và giao tiếp bằng kỹ thuật số.

Metaverse đã trở thành một khái niệm mới, có nghĩa là một dạng ứng dụng Internet và hình thức xã hội mới tích hợp ảo và thực. Bản chất của nó là quá trình ảo hóa, số hóa thế giới thực.

Nói trắng ra thì metaverse là ứng dụng của công nghệ ảo vào đời sống con người, thực ra nó đã tham gia vào mọi mặt của đời sống con người từ lâu nhưng khái niệm "metaverse" vẫn chưa được đề xuất rõ ràng trước đây. Ví dụ, bạn thanh toán hóa đơn bằng điện thoại di động mỗi ngày, mua sắm trực tuyến hoặc chơi trò chơi mỗi ngày, tất cả đều thuộc phạm vi của metaverse, nhưng trước đây chúng không được coi là metaverse.

Hiện vẫn chưa có khái niệm thống nhất về metaverse, nhưng các công ty công nghệ tin vũ trụ ảo không chỉ là nơi tái hiện sống động trải nghiệm đời thực trong môi trường số mà còn có thể tích hợp cả hai môi trường này với nhau.

Metaverse là một vũ trụ song song?

Một số người coi sự tương ứng giữa thế giới ảo và thế giới thực là một vũ trụ song song, và tin rằng con người sẽ du hành giữa hai vũ trụ này trong tương lai. Trên thực tế, nhiều người cho rằng cái gọi là metaverse không phải là vũ trụ tách rời khỏi vũ trụ thực, thay vào đó, nó đang ngày càng trộn lẫn với vũ trụ thực.

Khi số hóa ngày càng tham gia nhiều hơn vào đời sống xã hội, con người sẽ ngày càng không thể tách rời hai loại thế giới khác nhau này.

Hiện tại, ngành công nghiệp chăm sóc sức khỏe đang dần sử dụng một số thành phần thiết yếu trọng tâm của Metaverse bao gồm công nghệ (Virtual Reality-VR), thực tế tăng cường (Augmented Reality-AR), công nghệ thực tế hỗn hợp (Mixed Reality-MR) và trí tuệ nhân tạo (AI), cũng như phần mềm và phần cứng để cung cấp năng lượng cho các ứng dụng nhất định.

Ví dụ, trong tương lai của y học, các bác sĩ ngồi trong phòng phẫu thuật ảo của bệnh viện tại lục địa Á-Âu có thể khám và điều trị cho bệnh nhân trên lục địa Úc, thực hiện phẫu thuật mở lồng ngực và mổ bụng cho bệnh nhân trên lục địa Úc, loại bỏ khối u; hoặc sửa chữa chứng phình động mạch trong não của bệnh nhân thông qua can thiệp xâm lấn tối thiểu.

Tất cả những điều này được thực hiện dựa vào máy tính để chuyển đổi hoạt động của bác sĩ tại lục địa Á-Âu thành kỹ thuật số, thông qua liên kết của các cảm biến và dụng cụ cơ học khác nhau, để tái tạo hoạt động của bác sĩ tại lục địa Á-Âu trên lục địa Úc, đây là quá trình từ thực tế thành ảo, và sau đó từ ảo quay trở lại thực tại, quá trình này không thể tách rời thực tế khỏi ảo, vì vậy metaverse có phải là một vũ trụ song song với vũ trụ thực hay không, cho tới nay vẫn là điều gây tranh cãi.

Xu hướng phát triển trong tương lai của công nghệ ảo

Công nghệ ảo trong tương lai được gọi là metaverse, có thể thâm nhập vào mọi ngóc ngách của cuộc sống và vào từng tế bào của cơ thể con người. Có nghĩa là, cái gọi là metaverse sẽ thâm nhập vào bất kỳ khía cạnh nào trong cuộc sống của chúng ta, chẳng hạn như học tập, đào tạo, làm việc, sản xuất, du lịch, kết bạn và thậm chí hẹn hò với người yêu, tất cả đều thông qua các phương tiện ảo.

Điều này là do, theo lý thuyết, tất cả các hành vi của con người đều được điều khiển bởi não bộ, cho dù đó là nhìn, nghe, ngửi, nếm, sờ và cảm nhận, đó là do sự kích thích của các cơ quan khác nhau của cơ thể con người, được truyền qua dây thần kinh đến não, rồi thông qua não để hình thành nhận thức hoặc trí nhớ dựa trên kinh nghiệm tích lũy được, phản hồi lại hành vi của từng mô và cơ quan trong cơ thể để phản hồi.

Những lợi ích tiềm năng mà metaverse mang lại vẫn còn nhiều ẩn số, song trọng tâm của khái niệm metaverse là ý tưởng môi trường ảo, 3D có thể truy cập và tương tác trong thời gian thực sẽ trở thành phương tiện chuyển đổi cho sự tham gia của xã hội và doanh nghiệp. Hiện tại, một số công ty sử dụng nền tảng của metaverse để tiến hành đào tạo từ xa, các lĩnh vực thể thao, giải trí và chăm sóc sức khỏe.

Theo cách này, miễn là công nghệ tiên tiến hiện đại có thể truyền một số tín hiệu cụ thể đến não thông qua các phương pháp khác nhau, nó có thể khiến mọi người không cần thực sự nhìn, nghe, ngửi, nếm, chạm nhưng vẫn có thể cảm nhận được những cảm giác này và phản ứng tương ứng.

Ví dụ: bằng cách cấy ghép những ký ức nhất định, bạn có thể có được kiến thức và kỹ năng nhất định mà không cần trải qua vài năm học đại học; nếu bạn không thể thực sự lên mặt trăng, bạn cũng có thể trải nghiệm cảm giác "thực sự" khi lên mặt trăng trong thế giới ảo; công việc và sản xuất, chúng ta cũng có thể truyền tín hiệu đến máy móc trong một quá trình ảo.

Loại trải nghiệm tương lai này đã được mô tả một cách sinh động trong các bộ phim khoa học viễn tưởng như "The Matrix", "Source Code", "Total Recall", "Ready Player One", nhưng để thực sự đạt đến trạng thái đó, công nghệ vẫn còn nhiều vấn đề cần được khắc phục, và có lẽ chúng ta sẽ mất hàng chục năm để đạt được những thành tựu đó.

Trạng thái hiện tại của metaverse và tác động đến tương lai

Metaverse không phải là sự phát triển công nghệ thuần túy, mà là một sự thay đổi xã hội to lớn sẽ thúc đẩy sự tiến bộ của nền văn minh công nghệ của con người nói chung. Vì vậy, không thể nói quá tầm ảnh hưởng của metaverse tới tương lai, sự phát triển không ngừng của nó sẽ thay đổi hoàn toàn cách sống của con người.

Khái niệm metaverse vẫn còn khá mới mẻ và nó vẫn còn sơ khai đối với nhiều người, nhưng những bigwigs hàng đầu thế giới đều đang chuẩn bị và có những người đã thực sự tham gia, khai thác tiềm năng của metaverse, một số đã đạt được những tiến bộ vượt bậc. Ví dụ, nghiên cứu giao diện thần kinh máy tính - não của Elon Musk đã đạt được thành công đột phá trong các thí nghiệm trên động vật, và đang chuẩn bị cho ứng dụng lâm sàng.

Musk tuyên bố rằng vấn đề tê liệt do chấn thương tủy sống sẽ được giải quyết đầu tiên, và sau đó có thể là sự bất tử của ý thức con người thông qua công nghệ máy tính - não bộ. Khi cơ thể con người đối mặt với cái chết vì bệnh tật trong tương lai và trí nhớ có thể được chuyển và lưu trữ.

Ý tưởng về metaverse có vẻ đầy hứa hẹn, đó là lý do tại sao nhiều công ty công nghệ hàng đầu thế giới đang đầu tư vào.

Những gã khổng lồ công nghệ kỹ thuật số như Apple, Microsoft, Facebook, Baidu và Tencent đều đã tham gia nghiên cứu và phát triển metaverse. Mọi người gọi những công ty này là các "head player", và họ đang sử dụng AI, VR / AR cũng như phát triển công nghệ và một số cơ sở hạ tầng để xây dựng metaverse.

Sự ra đời và phát triển của máy tính lượng tử sẽ hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho sự trưởng thành và phổ biến của metaverse. Người ta tin rằng trong tương lai gần, những cảnh về thế giới ảo thực tế trong các bộ phim khoa học viễn tưởng sẽ xuất hiện trong thế giới của chúng ta, thế giới ảo. Nó sẽ được kết hợp một cách hữu cơ với thế giới hiện thực, nâng cao đáng kể trình độ văn minh nhân loại, và xã hội loài người sẽ bước vào một kỷ nguyên mới.