Mỗi năm khiến 34.000 người mắc bệnh ung thư, WHO xếp hạng đây là loại thực phẩm gây ung thư nhóm 1 và thường có mặt trong mâm cơm các gia đình

Vào năm 2015, Tổ chức Y tế Thế giới đã thống kê rằng mỗi năm có khoảng 34.000 ca tử vong do ung thư trên toàn thế giới vì tiêu thụ các sản phẩm thịt chế biến sẵn trong chế độ ăn uống.

Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc WHO đã phân loại thịt chế biến sẵn vào nhóm 1, cùng nhóm với thuốc lá và bụi khói công nghiệp. Như vậy nghĩa là đã có đầy đủ bằng chứng về việc loại thực phẩm này có khả năng gây ung thư cho con người.

Thịt chế biến sẵn bao gồm giăm bông, thịt xông khói, xúc xích… và tất cả các loại thịt khác đã bị biến đổi thông qua quá trình ướp muối, sấy khô, lên men, xông khói.

Nghiên cứu của IARC cho thấy mỗi người tiêu thụ 50g thịt chế biến sẵn hàng ngày thì nguy cơ ung thư đại trực tràng sẽ tăng lên khoảng 18%.

Nguyên nhân khiến việc ăn nhiều thịt chế biến sẵn gây ung thư là bởi chúng chứa nhiều nitrit. Trong cơ thể, nitrit sẽ phản ứng với các amin bậc hai trong protein để chuyển hóa thành nitrosamine. Ăn nhiều nitrosamine có nguy cơ bị ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư gan và ung thư đại trực tràng.

Vậy ăn thịt đỏ có an toàn hơn không?

Theo WHO, thịt đỏ là tất cả các loại thịt cơ bắp của động vật có vú, bao gồm thịt bò, thịt bê, thịt lợn, thịt cừu và thịt dê. Thịt đỏ đặc trưng bởi sợi cơ dày và hàm lượng chất béo cao. Nó rất giàu protein, vitamin (B1, B2, A, D) và cũng giàu khoáng chất như sắt và kẽm.

Tuy nhiên, IARC đã phân loại thịt đỏ vào Nhóm 2A tức là có thể gây ung thư ở người. Lý do bởi thịt đỏ chứa nhiều axit béo bão hòa. Việc hấp thụ quá nhiều axit béo bão hòa sẽ làm tăng cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp (cholesterol xấu) và tăng nguy cơ béo phì, bệnh tim mạch, ung thư.

Axit béo bão hòa có hàm lượng cao nhất trong thịt lợn, tiếp theo là thịt cừu và thấp nhất là thịt bò. IARC báo cáo rằng ăn thịt đỏ có thể gây ung thư đại trực tràng, ngoài ra nó cũng liên quan đến ung thư tuyến tụy và ung thư tuyến tiền liệt.

Các nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, trong thịt đỏ và các sản phẩm từ sữa có chứa một loại đường Neu5Gc, khi Neu5Gc được cơ thể hấp thụ, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ liên tục sản sinh ra kháng thể và cơ thể sẽ có phản ứng viêm. Nếu chúng ta ăn nhiều thịt đỏ hàng ngày, tình trạng viêm nhiễm liên tục có nguy cơ hình thành các khối u.

Hàm lượng Neu5Gc trong các loại thịt đỏ là khác nhau, nhưng hàm lượng Neu5Gc trong nội tạng động vật là cao nhất nên bộ phận này nên được hạn chế ăn.

Mặc dù hiện nay chưa có bằng chứng rõ ràng cho thấy ăn thịt đỏ chắc chắn sẽ gây ung thư, nhưng chúng ta không nên ăn nhiều thịt đỏ vì chúng chắc chắn làm tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim, tiểu đường.

Để phòng tránh ung thư, vậy chúng ta nên ăn loại thịt nào?

Thay vì ăn nhiều 2 loại thịt trên, thịt trắng là loại thịt được các chuyên gia khuyên dùng để thay thế. Thịt trắng bao gồm thịt gà, vịt, ngỗng và các loại gia cầm khác, cũng như cá, động vật giáp xác và động vật có vỏ, có màu trắng. Thịt trắng có đặc điểm là xơ cơ mịn, hàm lượng chất béo thấp và hàm lượng axit béo không bão hòa cao. Thịt trắng giàu protein hơn thịt đỏ. Một số cá biển sâu và thịt động vật có vỏ cũng có các chất dinh dưỡng như EPA và DHA, những chất này không có trong thịt đỏ.

Người ta thường tin rằng ăn thịt trắng tốt hơn ăn thịt đỏ, và ăn cá tốt hơn ăn thịt gia cầm. Tuy nhiên, cái gì ăn nhiều cũng không tốt. Theo "Hướng dẫn chế độ ăn uống của cư dân Trung Quốc 2016", lượng thịt gia cầm và hải sản ăn vào hàng ngày nên được kiểm soát ở mức 40 - 75g/ngày đối với người lớn.