Căng thẳng về Ucraina sẽ không đủ để đẩy giá dầu tăng mạnh

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) –trụ sở ở Paris- nhận định tình hình quốc tế đang căng thẳng xoay quanh vấn đề Ucraina, song không đủ để gây áp lực tăng giá dầu thô bởi nguồn cung tăng mạnh từ Iraq và các nước xuất khẩu dầu khác.

Thị trường dầu mỏ đã nóng lên từ đầu năm 2014 sau khi bất ổn leo thang ở Ucraina, mà đỉnh điểm là đầu tháng 3 sau khi Nga ủng hộ việc bán đảo Crimea của Ucraina muốn sáp nhập vào Nga. Tuy nhiên, giá chỉ duy trì cao trong khoảng một tuần, sau đó giảm trở lại, hiện quanh mức 98 USD/thùng (dầu thô ngọt nhẹ tại New York) và 106 USD/thùng (dầu Brent tại London).

IEA nhận định trong tương lai gần, giá sẽ không có biến động lớn bất chấp tình hình quốc tế còn nhiều căng thẳng, bởi mức tăng nguồn cung từ Iraq và các nước sản xuất dầu mỏ khác sẽ vượt trội hơn mức tăng nhu cầu trong năm nay.

Sự căng thẳng giữa phương Tây và Nga về vấn đề Ucraina đã gây lo ngại cho thị trường dầu mỏ. Ucraina là con đường chủ chốt dẫn khí đốt giữa Nga và châu Âu, xuất khẩu dầu của Nga chủ yếu đi qua nước này.

Tuy nhiên, hôm 13/3, Bộ Năng lượng Mỹ tuyên bố sẽ mở kho dự trữ chiến lược trong trường hợp nguồn cung bị thắt chặt, cho thấy nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới đã sẵn sàng cho mọi tình huống.

Các yếu tố cơ bản cũng đang tạo cơ sở cho sự cân đối cung – cầu trên thị trường dầu mỏ. Sản lượng của Tổ chức các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) tăng 500.000 thùng/ngày lên 30,49 triệu thùng/ngày trong tháng 2, mặc dù sản lượng của Libya tiếp tục giảm.

IEA cho biết sản lượng của Iraq tháng 2 tăng 530.000 thùng/ngày lên 3,62 triệu thùng/ngày, mức cao nhất kể từ năm 1979. Xuất khẩu dầu của nước này cùng tháng đã tăng 572.000 thùng/ngày lên 2,8 triệu thùng/ngày. Quốc gia Trung Đông này đã hoàn thành các dự án hạ tầng cơ sở ở khu vực sản xuất dầu thuộc miền Nam đất nước.

Sản lượng của Arập Xêút cũng tăng trong tháng qua, thêm 90.000 thùng/ngày lên 9,85 triệu thùng/ngày. Xuất khẩu dầu của Iran, bao gồm cả quặng dầu, đạt mức cao nhất 1 năm trong tháng 1 và 2/2014, là 1,41 triệu thùng/ngày, so với trung bình 1,1 triệu thùng/ngày năm 2013.

Nguồn cung ở nhiều quốc gia và khu vực tăng mạnh đã góp phần làm cân bằng thị trường trong bối cảnh thời tiết giá lạnh gần đây ở các nước phát triển khiến nhu cầu nhiên liệu sưởi ấm tăng vọt.

Trong báo cáo mới nhất, IEA đã nâng dự báo về tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu thêm 50.000 thùng lên 1,35 triệu thùng/ngày, trên cơ sở kinh tế toàn cầu đang lấy lại được đà tăng trưởng. Tương tự như IEA, OPEC cũng nâng dự báo về nhu cầu trong báo cáo công bố tháng này.

Tuy nhiên, IEA cho rằng mức tăng ở Trung Quốc đang chậm lại, phản ánh “tăng trưởng kinh tế yếu đi”.

Nhìn chung, cả IEA, OPEC và Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) đều nhận định nhu cầu dầu toàn cầu sẽ tăng khoảng 1,1 triệu đến 1,4 triệu thùng trong năm 2014.

Triển vọng nhu cầu tăng, song nguồn cung cũng rất khả quan, với sản lượng của các nước ngoài OPEC sẽ tăng mạnh nhất kể từ thập niên 1990, chủ yếu nhờ sản lượng tăng ở Hoa Kỳ, Canada, Nga, Trung Quốc và Brazil. Theo IEA, tổng cung dầu của các nước ngoài OPEC sẽ tăng 1,7 triệu thùng/ngày trong năm 2014, vượt xa mức tăng 1,3 triệu thùng/ngày năm 2013.

Như vậy, thực sự là “Có nhiều lý do để lạc quan về triển vọng cân đối cung – cầu trên thị trường dầu mỏ trong thời gian tới” như báo cáo của IEA.

Vân Chi