Giá than thế giới sẽ còn giảm hơn nữa trước khi hồi phục
Các chuyên gia quốc tế nhận định giá than hàng thực trên thị trường thế giới sẽ còn chịu áp lực giảm nữa trong năm tới do các mỏ than Trung Quốc giảm giá bán để cạnh tranh với các nhà sản xuất nước ngoài.
Từ ngày 1/9/2013,
thuế xuất khẩu than đá của Việt Nam được điều chỉnh giảm xuống 10% từ mức 13%
trước đó, đem lại hy vọng sẽ làm giảm bớt những khó khăn của ngành than và hỗ
trợ sản xuất và xuất khẩu đạt mục tiêu.
Tuy nhiên,
các chuyên gia kinh tế quốc tế nhận định phải mất khoảng một năm nữa thị trường
than đá mới đảo chiều hồi phục.
Giá than thế
giới đã giảm khoảng 20% kể từ khi đạt đỉnh cao hồi tháng 1/2013, và thị trường
hiện vẫn đang trong tình trạng dư cung.
“Giá than
đá quốc tế sẽ chịu sức ép giảm khi các nhà sản xuất lớn của Trung Quốc giảm giá
để cạnh tranh thị phần, đặc biệt là giành lại thị trường trong nước từ các nhà
xuất khẩu nước ngoài”, Fitch Ratings dự báo.
Còn Goldman
Sachs, trong báo cáo của mình nhận định: “Giá than đá trên thị trường nội địa Trung Quốc tiếp tục
giảm…và chúng tôi dự báo nước này sẽ nhập khẩu ở mức vừa phải trong những tháng
tới”.
Bank of
America Merrill Lynch (BoAML) cũng khẳng định thị trường than đang dư cung rất
nhiều. “Dư cung hàng thực sẽ tiếp tục tràn ra thị trường”. BoAML cho biết cuộc
đình công của công nhân mỏ than Colombia chắc chắn sẽ sớm kết thúc, và nguồn
cung sẽ được bổ sung thêm nữa, trong khi mức dự trữ ở những nước nhập khẩu lớn
vốn đã cao.
Nhu cầu sử dụng than tại Trung
Quốc và Ấn Độ, 2 quốc gia tiêu thụ than nhiệt nhiều nhất thế giới, vẫn chưa có
dấu hiệu gia tăng.
Trung Quốc
hôm 12/9 công bố các biện pháp mới về giải quyết vấn đề ô nhiễm, với kế hoạch cắt
giảm tiêu thụ than và đóng cửa những nhà máy, lò nung, lò luyện gây ô nhiễm.
Trung Quốc
đã và đang chịu sức ép mạnh mẽ phải giải quyết các vấn đề gây ô nhiễm không khí
nghiêm trọng, sau khi khói bao trùm phần lớn các khu công nghiệp miền bắc, bao
gồm cả thủ đô Bắc Kinh, hồi tháng Giêng. Than đá, vốn cung cấp trên 3/4 tổng nhu
cầu điện của Trung Quốc, sẽ là mục tiêu cắt giảm chính trong kế hoạch lần này.
Trung Quốc sẽ giảm tổng tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch xuống dưới 65% tổng nhu cầu
sử dụng năng lượng vào năm 2017, giảm từ mức 66,8% năm 2012.
Các nhà phân tích cho biết nhập khẩu than Ấn Độ cũng giảm do nội tệ giảm giá liên tiếp trong những tháng qua sẽ ảnh hưởng đến nhu cầu nhập khẩu than – thanh toán bằng USD.
Theo Stefan Ljubisavljecvic, chuyên gia phân tích thuộc Macquarie
Capital, trong nửa đầu năm nay, việc Ấn Độ nhập khẩu than đã giúp giá than nhiệt
lượng cao đứng vững phần nào. Tuy nhiên, trước sự mất giá nhanh của đồng Rupee,
trong bối cảnh các nhà máy nhiệt điện tại Ấn Độ hiện có mức dự trữ than cao
và một số dấu hiệu cho thấy sản lượng
khai thác than nội địa Ấn Độ gia tăng, nhập khẩu than nhiệt vào Ấn Độ đã giảm
nhanh, gia tăng sức ép giảm giá trên thị trường thế giới.
Goldman cho
biết than nhiệt là mặt hàng có giá giảm mạnh nhất trong năm nay. Giá than nhiệt lượng cao tại Cảng Newcasstle
(Australia) -giá chuẩn cho thị trường than nhiệt lượng cao Châu Á - vào ngày 3/9, đã tụt xuống gần mức thấp nhất
kể từ năm 2009, còn 78 USD/tấn.
Nhu cầu trì trệ trên thị trường thế giới đã tác động mạnh tới ngành than Việt Nam. Theo đánh giá mới nhất của Bộ Công thương, 8 tháng đầu năm nay, sản lượng than sạch giảm 3,4% so với cùng kỳ năm 2012, chỉ đạt khoảng 27 triệu tấn. Xuất khẩu than trong 8 tháng đầu năm giảm 10,9% xuống 8,1 triệu tấn. Nhiều chủng loại than đã phải dừng xuất khẩu khi thuế xuất khẩu than được điều chỉnh lên mức 13% từ ngày 7/7/2013, bởi giá thành thấp hơn chi phí sản xuất. Thị trường nội địa cũng tiêu thụ chậm, bởi các hộ sản xuất cầm chừng. Ước tính, tiêu thụ than trong tháng 8/2013 giảm 25,5% so với tháng 7/2013 và giảm 25,3% so với tháng 8/2012.
BoAML đã
điều chỉnh giảm mức dự báo về giá than Newcastle (Australian) quý IV/2013 xuống
74 USD/tấn từ mức 84 USD/tấn trước đây, và cũng giảm mức dự báo trung bình về
giá năm 2014 từ 91 USD xuống 82 USD/tấn.
Mặc dù giá
đang chịu áp lực giảm, song một số nhà phân tích cho biết xu hướng giảm sẽ được
hạn chế bởi một số nhà xuấ khẩu cắt giảm sản lượng khai thác ở những mỏ không
mang lại lợi nhuận khi mức giá quá thấp.
“Việc cắt
giảm sản lượng là chắc chắn vì nhiều than của Indonesia và và Australia đang được
bán dưới chi phí sản xuất”, Fitch Ratings cho biết, khi mà BoAML đưa ra con số
trên 20% các nhà xuất khẩu than không bù đắp được chi phí.
“Trong
tương lai, dự báo giá than đá sẽ hồi phục lên khoảng 85 USD/tấn (loại Newcastle
6,000kcal NAR, FOB),” Goldman Sachs dự báo.
Tại châu
Âu, thị trường than đá sẽ được hậu thuẫn bởi nhu cầu gia tăng từ Đức trong thời
gian gần đây. Nhu cầu từ nền kinh tế lớn nhất châu Âu đã tăng 15% trong 6 tháng
đầu năm 2013 so với cùng kỳ năm trước đó, lên 25,7 triệu tấn, do sản lượng
trong nước giảm và các nhà máy điện gia tăng sử dụng nguyên liệu than đá.
Vân Chi